Vareniki

Vareniki (Ukr. vareniki ,ˈˈrkeneke) — qaynatilgan goʻsht, sabzavot, qoʻziqorin, meva, tvorog, kartoshka va rezavorlar bilan toʻldirilgan xamirturushsiz xamirdan tayyorlangan qaynatilgan mahsulotlar koʻrinishidagi Ukraina milliy taomidir. XIX asrda vareniki Kursk viloyatining dehqonlariga ham maʼlum edi. Mari taomiga oʻxshash podkogylo.

Erinchoq vareniklar uzoq tugishni talab qilmaydigan oddiy pishiriqlar yoki alohida taom sifatida qaralishi mumkin. Ularni tayyorlash uchun toʻldirish (koʻpincha tvorog) xamir bilan aralashtiriladi, soʻngra tasmaga oʻraladi va pishiriqlar kabi kesiladi, keyin pishiriladi.

Ovqat pishirish

Vareniklar uchun xamir bugʻdoy unidan tayyorlanadi, yangi, xamirturush, kefir boʻlishi mumkin. U yumaloq, burchakli yoki kvadrat boʻlaklarga boʻlinadigan nozik bir qatlamga oʻraladi va ular qovurilgan piyoz, qovurilgan karam, qaynatilgan kartoshka, tvorog bilan qaynatilgan qaynatilgan goʻshtni ishlatadigan nachimka bilan oʻraladi; yoki yangi mevalar: gilos, chinnigullar, qulupnay. Soʻngra, xamir qirralari tugiladi, qaynatilgan suvga (yoki dimlannadi) solinadi va tepaga suzib chiqmagunicha qaynatiladi(va  yana bir yoki ikki daqiqa, ularning hajmiga qarab,  pishiriladi).

Pishirlgandan keyin goʻsht yoki kartoshka bilan pishiriqlar ham yogʻda qovurilishi mumkin. Goʻshtli pishiriqlar, rus pishiriqlaridan farqli oʻlaroq, qaynatilgan goʻsht bilan toʻldiriladi.

Smetana va/yoki sariyog ' bilan issiq paytida isteʼmol qilinadi. Shirin pishiriqlar (gilos, tvorog) koʻpincha shakar bilan sepiladi yoki asal bilan quyiladi. Goʻsht va kartoshka bilan pishiriqlar odatda qovurilgan piyoz va oʻsimlik yogʻi bilan taqdim etiladi.

Adabiyotda

Vareniki Nikolay Gogol asarlarida qayd etilgan:

Bu yerda Vakula oldida hech qanday köfte yoki kadushki yoʻqligini payqadi; lekin buning oʻrniga, yerda ikkita yogʻoch idish bor edi: biri vareniki, ikkinchisi smetana bilan toʻldirilgan edi. Uning fikrlari va koʻzlari beixtiyor bu idishlarga yugurdi. "Keling, koʻraylik, — dedi u, — Patsyuk varenikni  qanday isteʼmol qiladi. U, ehtimol, chuchvara kabi qultum uchun egilishni istamaydi va bu mumkin emas: birinchi navbatda vareniklarni qaymoqqa botirish kerak.

Faqat u bu haqda oʻylashga muvaffaq boʻldi, Patsyuk ogʻzini ochdi, vareniki qaradi va ogʻzini yanada kattaroq ochdi. Bu vaqtda varenik kosadan chiqib, qaymoqqa tushib, boshqa tomonga oʻgirildi, sakrab tushdi va ogʻziga tushdi. Patsyuk yeb-ichdi va ogʻzini yana ochdi va varenik yana bir xil tartibda ketdi. U faqat chaynash va yutish ishini oldi.

— — N. Gogol, „Dikanka yaqinidagi fermadagi oqshomlar“

Andjey Sapkovski ham oʻz asarlarida varenik haqida gapiradi. Vareniki 1785-yil „Xarkov gubernatorligining tavsifi“ da tasvirlangan (soʻzma-soʻz):

"Kechqurun, koʻpincha [aholi] oʻzlari uchun vareniki deb ataladigan piroshki pishiradi, uning qobigʻi bugʻdoy yoki grechka xamiridan, nachinka esa pishloq deb ataladigan yangi tvaragudan tayyorlanadi; va ular pishirilmaydi, balki suvda qaynatiladi, shundan ular oʻz unvonlarini ishonchli tarzda qabul qilishdi.

Adabiyotlar

• Poxlyobkin V. V. Vareniki // Kulinarniy slovar. — M.: Izdatelstvo „E“, 2015. — S. 56—57. — 456 s. — 4000 ekz. — ISBN 978-5-699-75127-3.
• Похлёбкин В. В. „Вареники (украинская кухня)“,. Национальные кухни наших народов. М.: Лёгкая и пищевая промышленность, 1983 — 73—74 bet. 
• Ratushniy A. S. Vareniki // Vsyo o ede ot A do Ya: Ensiklopediya. — M.: Izdatelsko-torgovaya korporatsiya „Dashkov i K°“, 2016. — S. 80—81. — 440 s. — 300 ekz. — ISBN 978-5-394-02484-9.