Vanderbilt universiteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Vanderbilt universiteti
Fakultetlar 4,783 (2020)[1]

Koordinatalari: 36°8′55.136399999996″N 86°48′17.899200000023″W / 36.14864899999999892°N 86.80497200000000646°W / 36.14864899999999892; -86.80497200000000646 G O

Vanderbilt universiteti (norasmiy ravishda Vandi yoki VU) Tennessi shtatining Nashvill shahridagi xususiy tadqiqot universitetidlardan biridir..U 1873-yilda tashkil etilgan boʻlib, kema va temir yoʻl magnati Kornelius Vanderbilt sharafiga nomlangan boʻlib, u maktabga oʻzining sovgʻasi va universitetning yanada koʻproq ishi dengizchilar tomonidan etkazilgan kesik yaralarni davolashga yordam beradi degan umidda maktabga 1 million dollarlik xayriya berganligi aniq chunki u ishdan maqsad bor edi. Fuqarolar urushi .[2]

Universitet oʻnta maktabni oʻz ichiga oladi va AQSh va 100 dan ortiq xorijiy mamlakatlardan taxminan 13,800 talaba tahsil olishi aniqlangan raqamlarga qaraganda ular kurinib turipti. Vanderbilt „R1: Doktorantura universitetlari – juda yuqori tadqiqot faoliyati“ qatoriga kiritilgan.[3] Bir nechta tadqiqot markazlari va institutlari universitet bilan bogʻlangan, jumladan Robert Penn Uorren gumanitar fanlar markazi, Freedom Forum birinchi tuzatish markazi va Dyer observatoriyasi ekanligi aniqlangan. Ilgari universitetning bir qismi boʻlgan Vanderbilt universiteti tibbiyot markazi 2016-yilda alohida muassasaga aylangan ekan. Kampusdan tashqari rasadxona bundan mustasno, universitetning barcha inshootlari uning 330-acre (1.3 km2) maydonida joylashgan. Nashvill markazidagi kampus, 1.5 milya (2.4 km) shahar markazidan uzoqlekda ekan.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kornelius Vanderbilt
Appletonsning Amerika biografiyasi siklopediyasidan Vanderbilt universitetining asosiy kampusining chizilgani (1889)

1861-1865-yillardagi Amerika fuqarolar urushi oldidan janubdagi metodist episkop cherkovi oʻz jamoatlari uchun markaziy joyda vazirlarni tayyorlash uchun mintaqaviy universitet yaratishni koʻrib chiqganligi aniq va bu ishdan maqsad bor edi.[4] Neshvill episkopi Holland Nimmons Maktayr tomonidan lobbichilikdan soʻng, cherkov rahbarlari 1872-yilda Nashvilda „Janubiy Metodist Episkop cherkovining markaziy universiteti“ ni tashkil etish uchun ovoz berishgan ekanligi aniq.[4][5] Biroq, mablagʻ etishmasligi va janubiy tiklanish davrining vayronagarchilik holati kollejning ochilishini kechiktirgan ekan.[4]

Tadqiqot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Milliy fan jamgʻarmasi maʼlumotlariga koʻra, Vanderbilt 2018-yilda tadqiqot va ishlanmalarga 738 million dollar sarflab, mamlakatda 31-oʻrinni egallagan ekanligi aniqlangan. 2013-yilda Vanderbilt universiteti Milliy sogʻliqni saqlash institutlari tomonidan moliyalashtirish boʻyicha mamlakatda toʻqqizinchi oʻrinni egallagan ekan.[6] Uning elektrotexnika va kompyuter fanlari boʻlimida joylashgan Kosmik va mudofaa elektroniği instituti radiatsiya taʼsirini tadqiq qilish bilan shugʻullanadigan dunyodagi eng yirik ilmiy muassasani oʻz ichiga olar ekanligiham aniq.[7]

Wond’ry – Vanderbilt innovatsiyalar va dizayn markazi

Kampus[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vanderbilt kampusi taxminan 1.5 milya (2.4 km) Midtowndagi shahar markazidan janubi-gʻarbda, shaharning gavjum West End Avenue va 21-avenyu koridorlari boʻylab joylashgan ekanligi aniq. Uning maydoni 330 acre (1.3 km2), garchi bu raqam asosiy kampusning janubi-gʻarbiy qismida, shuningdek, Tibbiyot markazida kam foydalaniladigan katta maydonlarni oʻz ichiga olar ekan.[8] Talabalar shaharchasining tarixiy yadrosi taxminan 75 acre (0.3 km2) ni oʻz ichiga oladi ekan va u katta yirdir.[9]

Vanderbilt kampusining eng qadimgi qismi oʻzining koʻp daraxtlari va yashil maydonlari bilan mashhur boʻlib, ular shahar Nashvillning atrofdagi shahar manzarasidan farq qiladi chunki ular qolganlariga qaraganda chiroyliroq.[10] Kampus 1988-yilda Botanika bogʻlari va Arboretalar uyushmasi tomonidan milliy daraxtzor sifatida belgilangan va 2020-yilda ArbNet tomonidan II darajali arboretum sifatida akkreditatsiya qilingan ekan.[11] Kampusda 190 ga yaqin daraxt va buta turlarini topish mumkinligi aniq chunki ular kuzga kurinadigan joyda joylashgan .[10] Bir daraxt, Rand Xoll va Garland Xoll oʻrtasidagi Bicentennial Eman Amerika inqilobi davrida yashaganligi va kampusdagi eng qadimgi tirik mavjudot boʻlganligi tasdiqlangan ekan.[10] Ikki yuz yillik eman yoshga bogʻliq parchalanishga berilib, 2022-yil 12-noyabrda qulab tushdi[12] 2015-yil dekabr oyida gʻalvir daraxti qulab, 10 nafar oʻquvchi „suyaklari va choklari sinishi“ bilan jarohatlanganligi aniq ravshan.[13][14] Bundan tashqari, 2023-yil avgust oyida Peabodi maysazoriga daraxt qulab, ikki oʻquvchi jarohat olganligi aniq.[15]

Buttrik Xollga qaragan Bicentennial Oak, Inqilobiy urushdan oldin
Sarratt talabalar markazi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Quick Facts“. Vanderbilt University. Qaraldi: 2022-yil 1-fevral.
  2. „Quick Facts“. Vanderbilt University. 2015-yil 19-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-fevral.
  3. „Carnegie Classifications Institution Lookup“. carnegieclassifications.iu.edu. Center for Postsecondary Education. 2021-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 26-iyul.
  4. 4,0 4,1 4,2 Carey, Bill. Chancellors, Commodores & Coeds: A History of Vanderbilt University. Nashville, TN: Clearbrook Press Publishing, 2003. ISBN 978-0-9725680-0-5. 
  5. Stowell, Daniel W.. Rebuilding Zion: The Religious Reconstruction of the South, 1863–1877. Oxford, UK: Oxford University Press, 1998. ISBN 978-0-19-514981-4. 
  6. „Vanderbilt University, United Health Foundation and Yale University Launch Group Prenatal Care Pilot in Nashville: Expect With Me“.
  7. „Nuclear & Plasma Sciences Society“. 2022-yil 17-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  8. „Land Use“. 2015-yil 9-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 3-avgust.
  9. „History“. vanderbilt.edu. Qaraldi: 2015-yil 22-mart.
  10. 10,0 10,1 10,2 „Facts about the Arboretum“. Vanderbilt University. Qaraldi: 2014-yil 12-mart.
  11. „ArbNet, the Interactive Community of Arboreta: Vanderbilt University Arboretum“. The Morton Arboretum. Qaraldi: 2020-yil 30-oktyabr.
  12. Nov 16. „Bicentennial Oak, beloved campus landmark, has died“ (en-US). Vanderbilt University. Qaraldi: 2023-yil 31-yanvar.
  13. Sherman, Najahe. „Broken bones and stitches: Parents injured by tree falling at Vanderbilt“. WKRN-TV (2015-yil 22-dekabr). 2015-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 24-dekabr.
  14. „10 Hurt When Tree Falls During Vanderbilt Tour“. Inside Higher Ed (2015-yil 22-dekabr). Qaraldi: 2015-yil 24-dekabr.
  15. Roslin. „Tree falls on Peabody Lawn, two students injured“. The Vanderbilt Hustler. Qaraldi: 2023-yil 28-fevral.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]