Uzuk Nebulasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
The Ring Nebula
colspan="2" class="infobox-above" style="background:
  1. a0d8a0;" |Emission nebula
Sayyoraviy nebula
M57, Uzuk Nebulasi (Hubble Space Telescope)
colspan="2" class="infobox-header" style="background:
  1. a0d8a0;" |Kuzatuv ma'lumotlari: J2000 epoch
To'g'ri ko'tarilish 18h 53m 35.079s[1]
Og'ish +33° 01′ 45.03″[1]
Masofa 2567±115[1] ly   (787±35[1] pc)
Aniq o'lchami (V) 8.8[2]
Aniq o'lchamlar(V) 230″ × 230″[3]
Yulduz turkumi Lyra
colspan="2" class="infobox-header" style="background:
  1. a0d8a0;" |Physical characteristics
Radius 1.3+0.8

−0.4[a] ly
Absolyut o'lchami (V) −0.2+0.7

−1.8[b]
colspan="2" class="infobox-header" style="background:
  1. a0d8a0;" |
Diqqatga sazovor xususiyatlari -
Belgilari M 57,[1] NGC 6720,[1] GC 4447.
colspan="2" class="infobox-below noprint" style="background:
  1. a0d8a0;" |See also: Lists of nebulae

Uzuk nebulasi (shuningdek, katalogda Messier 57, M57 va NGC 6720 ) Lira yulduz turkumining shimolida joylashgan sayyora nebulasi . [C] Bunday nebula yulduz evolyutsiyasining so'nggi bosqichlarida, oq mitti yulduzga aylanishidan oldin,ionlangan gazdan iborat ulkan yorug'lik qobig'ini o'rab turgan yulduzlararo bo'shliqqa chiqarib yuborganda hosil bo'ladi.

Xira tashqi qobiqlarni ko'rsatadigan Ring tumanligining (M57) HaRGB tasviri. Yuqori chap tomonda IC 1296 spiral galaktikasini ham ko'rish mumkin. La Palmadagi Liverpul teleskopidan olingan ma'lumotlar, Kanar orollari (Kanar orollari), Ispaniya

Bu nebula fransuz astronomi Sharl Messier tomonidan 1779- yil yanvar oyining oxirlarida kometalarni qidiriyotganda tasodifan kashf etilgan. Messierning Bode kometasini o'zi mustaqil kashf etgani haqidagi xabari ikki hafta o‘tgach, yana bir fransuz astronomi Antuan Darquier de Pellepoixga yetib bordi va u kometani kuzatish davomida nebulani mustaqil qayta kashf etdi. Keyinchalik Darquier "...Uning kattakigi Yupiter bilan teng va so'nib borayotgan sayyoraga o'xshaydi" (bu doimiy "sayyora nebulasi" terminologiyasidan foydalanishga hissa qo'shdi deyish mumkin) deya xabar berdi.[4] U Messierning katalogiga 57-ob'ekt sifatida kiritiladi. Messier va nemis astronom Uilyam Gerschel nebula uning teleskopi bilan yechib bo'lmaydigan ko'plab xira yulduzlardan hosil bo'lgan deb taxmin qildi.[5][6]

1800-yilda nemis grafi Fridriks fon Xan bir necha yil ilgari nebula markazida xira markaziy yulduzni topganini e'lon qildi. Shuningdek, u halqaning ichki qismi o‘zgarganini va endi markaziy yulduzni topa olmayotganini aytdi. 1864-yilda ingliz havaskor astronomi Uilyam Haggins bir nechta tumanliklarning spektrlarini o'rganib chiqdi va bu ob'ektlarning ba'zilari, shu jumladan M57, flouresan porlayotgan gazlarga xos bo'lgan yorqin emissiya chiziqlari spektrlarini ko'rsatishini aniqladi. Haggins, ko'pchilik sayyora tumanliklari ilgari taxmin qilinganidek, hali yechilmagan yulduzlardan iborat emas, balki nebulozitlar ekanligi haqidagi xulosaga keldi.[7][8] Tumanlik birinchi marta 1886- yilda vengriyalik astronom Yevgeniy fon Gotar tomonidan suratga olingan

Shuningdek qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Havaskor teleskopda tasvirga olingan Uzuk nebulasi (eVscope)
  • Sayyora tumanliklari ro'yxati
  • Messier ob'ekt
  • Yangi umumiy katalog
  • Messier ob'ektlari ro'yxati
  • NGC 6565, xuddi shunday jarayondan o'tmoqda va bir xil turdagi

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named simbad
  2. ↑ Murdin, P. (2000).
  3. ↑ O'Dell, C. R.; Balick, B.; Hajian, A. R.; Henney, W. J.; Burkert, A. (2002). „Knots in Nearby Planetary Nebulae“. Astronomical Journal. 123-jild, № 6. 3329–3347-bet. Bibcode:2002AJ....123.3329O. doi:10.1086/340726.
  4. ↑ Olson, Don; Caglieris, Giovanni Maria (June 2017). „Who Discovered the Ring Nebula?“. Sky & Telescope. 32–7-bet.
  5. ↑ Garfinkle, Robert A.. Star-hopping: Your Visa to Viewing the Universe. Cambridge University Press, 1997. ISBN 978-0-521-59889-7. OCLC 37355269. 
  6. ↑ Messier, Charles „Catalogue des Nébuleuses & des amas d'Étoiles“,. Connoissance des Temps for 1783, 1780 — 225–249 bet. 
  7. ↑ Frommert. „William Huggins (February 7, 1824 – May 12, 1910)“. SEDS. Qaraldi: 11-aprel 2008-yil.
  8. ↑ Huggins, W.; Miller, W. A. (1863–1864). „On the Spectra of Some of the Nebulae. And On the Spectra of Some of the Fixed Stars“. Proceedings of the Royal Society of London. 13-jild. 491–493-bet. doi:10.1098/rspl.1863.0094. JSTOR 112077.

Manba xatosi: <ref> tag with name "coe2007" defined in <references> is not used in prior text.
Manba xatosi: <ref> tag with name "crossen_rhemann2004" defined in <references> is not used in prior text.

Manba xatosi: <ref> tag with name "steinicke2010" defined in <references> is not used in prior text.

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Uzuk_Nebulasi&oldid=3803239" dan olindi