Utba ibn Robiya
Abu-l-Valid Utba ibn Rabi’a al-Kurashiy (arabcha: عتبة بن ربيعة 624, Badr) – Muhammad(s.a.v) paygʻambarga ergashishdan bosh tortgan Quraysh qabilasining boshliqlaridan biri. Abu Sufyonning qaynotasi. Badr jangida halok boʻlgan.
Biografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
Toʻliq ismi: Abu-l-Volid Utba ibn Robiya ibn Abdul-Shams ibn Abdumanaf al-Kurashiy. Muhammad alayhissalomga ergashuvchilarning koʻpligini koʻrgan Utba boshqa Quraysh rahnamolari bilan maslahatlashib, Paygʻambarning huzurlariga bordi va u zotning taʼlimotini targʻib qilishdan voz kechib, xohlagan narsasini taklif qildi[1]. Utba ibn Robiya: „Eshiting, jiyan! Men sizni uy ishlarida oramizda oʻrtamiz, lekin mavqeda eng yuqorisi deb bilaman. Biroq, siz bizning qabilamizga sizdan oldin hech kim qilmagan narsani olib keldingiz. Va agar bu orqali siz boylikka erishmoqchi boʻlsangiz, unda sizning qabilangiz sizga gʻamxoʻrlik qiladi va shunchalik koʻp yigʻadiki, siz bizning oramizda eng boy boʻlasiz. Agar sizga kuch kerak boʻlsa, keling, uni sizga shunchalik beraylikki, biz faqat sizga boʻysunamiz, boshqa hech kimga emas. Ammo bularning barchasi jin egaligidan boʻlsa va siz bu haqda hech narsa qila olmasangiz, biz sizni undan davolash uchun barcha vositalardan foydalanamiz. Agar sen bizning podshomiz boʻlmoqchi boʻlsang, seni shoh qilib qoʻyaylik“. Bunga javoban Muhammad" Fussilat " („Aniqlangan“) surasini boshidan 37-oyatgacha takrorlab, keyin yerga taʼzim qildi[2]. Bu Utbada shunday taassurot qoldirdiki, u doʻstlariga qoʻshilgach, Muhammadni endi bezovta qilmaslikni tavsiya qildi.
Badr jangi arafasida ham u Amr ibn Xadramiyning musulmonlar tomonidan oʻldirilgani uchun tovon toʻlashni shaxsan oʻzi toʻlashni taklif qilib, Qurayshni musulmonlarga qarshi chiqmaslikka ishontirishga behuda urindi. Utbaning oʻzi jangda oʻlik yarador boʻlib, jasadi umumiy chuqurga tashlandi [3].
Muhammad uning sovgʻalarini juda qadrlashini aytdi. Islom anʼanalari, ehtimol, u uchun biroz qulayroqdir, chunki u Umaviy emas, balki Abd-Shams oilasiga mansub edi [3].
Qizi Hind Abu Sufyonning xotini edi. Uhud jangida u otasini oʻldirgani uchun Muhammad paygʻambarning amakisi Hamzadan qasos oldi [3].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Харун Яхья „Попытки курайшитов сломить Пророка, сас, и окончательный разрыв с курайшитами“,. Пророк Мухаммад (с.а.с.). М.: ИД Харун Яхья, 2008. ISBN 975-6509-19-8.
- ↑ „Страница из жизни Посланника Аллаха (с.а.в.). Призыв своего народа в Ислам во время смерти Абу Талиба“. Ислам Сегодня (2012-yil 19-noyabr). Qaraldi: 2015-yil 3-iyul.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Wensinck, A. J. 2000.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ʿUtba b. Rabīʿa / Wensinck, A. J. // Encyclopaedia of Islam. 2 ed : [angl.] : in 12 vol. / edited by P. Bearman; Th. Bianquis; C. E. Bosworth; E. van Donzel & W. P. Heinrichs. – Leiden : E. J. Brill, 2000. – T. 10. – P. 494. (platn.)