Turkiyadagi muzeylar

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Istanbul arxeologiya muzeyi

Respublikaning e'lon qilinishidan so'ng, turk muzeylari, asosan, Otaturkning Anadoludagi asarlar tadqiqi va ko'rgazmasiga bergan ahamiyati tufayli sezilarli darajada rivojlandi. Turkiya Respublikasi e'lon qilinganida faqat Istanbul arxeologiya muzeyi "Asar-i Atika Müzesi", Aziz Irina cherkovida joylashgan Istanbul harbiy muzeyi, Sulaymoniyadagi Islom muzeyi (Evkaf-i Islamiye Müzesi) bor edi. Istanbuldagi majmua va Anadoluning bir qancha yirik shaharlarida Usmonli imperiyasi muzeyining (Muze-i Humoyun) kichikroq muzeylari.

Respublikaning ilk yillarida tashkil etilgan. Turk arxeologiya muzeyi (Türk Asar-ı Atikasi) arxeologik va etnografik topilmalarni toʻplash, saralash, kataloglash va muhofaza qilish boʻyicha tadqiqotlar olib bordi. Anadoluning koʻplab viloyatlarida qadimiy cherkovlar, masjidlar, karvonsaroylar kabi monumental binolar taʼmirlanib, muzeyga aylantirildi. Mebel va san'at asarlari bilan muzeyga aylantirilgan Topkapi saroyi 1927 yilda ommaga ochildi. Xuddi shu yili Islom muzeyi “Turk va islom san’at asarlari muzeyi” sifatida qayta tashkil etilgan va Koniyadagi Mavlono darvesh maskani ham muzeyga aylantirilgan.

Muzey sifatida yaratilgan birinchi bino Anqara etnografik muzeyining qurilishi bo'li1930 yilda yakunlandi. Bursa, Adana, Manisa, Izmir, Kayseri, Antaliya, Afyon, Bergama va Edirne shaharlarida yangi muzeylar tashkil etildi . 1940-yilda Anqaradagi Mahmut Posho Bedestenda tashkil etilgan Xet muzeyi restavratsiya qilinib, taʼmirlanib, 1968-yilda “ Anadolu sivilizatsiyalari muzeyi ”ga aylantirildi.

Bugungi kunda madaniyat va turizm boshqarmasiga mansub 99 ta muzeylar mavjud. 36 ta viloyatda 151 ta xususiy muzey va 1204 ta shaxsiy kolleksiya mavjud. [1]

Muzeylar ro'yxati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adana[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adana arxeologiya muzeyi
  • Adana arxeologiya muzeyi
  • Adana kino muzeyi
  • Adana etnografiya muzeyi
  • Otaturk muzeyi
  • Missis mozaika muzeyi

Adıyaman[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Adıyaman arxeologiya muzeyi

Afyonkarahisar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Afyonkarahisar arxeologiya muzeyi
  • G'alaba muzeyi
  • Otaturkning uyi (Shuhut)

Aksaray[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Aksaray muzeyi

Amasya muzeyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Amasya muzeyi

Anqara[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chatal Xoyyukning o'tirgan ayoli: boshi restavratsiya, Anadolu tsivilizatsiyalari muzeyi [2]

Antaliya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Alaniya arxeologiya muzeyidagi yunon ayol haykali
  • Alaniya arxeologiya muzeyi
  • Antaliya muzeyi
  • Otaturkning uy muzeyi (Antaliya)

Artvin[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Dikyamaç muzeyi

Aydin[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Aydin arxeologiya muzeyi

Balıkesir[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Balıkesir Milliy kurash muzeyi
  • Burhoniye Milliy kuchlar madaniyat muzeyi
  • Tahtakushlar etnografiya muzeyi

Bartin[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Amasra muzeyi

Botmen[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bayburt[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Baksi muzeyi

Bilecik[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bilecik muzeyi
  • Söğüt Ertug'rul Gazi muzeyi

Bolu[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bolu muzeyi

Burdur[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Burdur arxeologiya muzeyi

Bursa[tahrir | manbasini tahrirlash]

Troya muzeyi
  • Bursa arxeologiya muzeyi
  • Bursa Otaturk muzeyi
  • Bursa energiya muzeyi
  • Bursa o'rmon xo'jaligi muzeyi
  • Bursa Karag'oz muzeyi
  • Bursa turk va islom san'ati muzeyi
  • Mudanya sulh uyi

Chanoqqal'a[tahrir | manbasini tahrirlash]

Denizli[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Denizli muzeyi
  • Ahmet Orif nomidagi adabiyot muzeyi kutubxonasi
  • Cahit Sıtki Taranji muzeyi
  • Diyarbakir muzeyi
  • Ziya Gökalp muzeyi

Düzce[tahrir | manbasini tahrirlash]

Eskishehirdagi me'mor Kengo Kuma tomonidan Odunpazari Zamonaviy san'at muzeyi
  • Konuralp muzeyi

Edirne[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Edirne muzeyi

Elazig'[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Elazig' arxeologiya va etnografiya muzeyi

Erzincan[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ali Demirsoy tabiat tarixi muzeyi

Eskishehir[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Eskishehir aviatsiya muzeyi
  • Eskishehir karikatura muzeyi
  • Eskishehir muzeyi
  • Eskishehir meerschaum muzeyi
  • Eskishehir mumi muzeyi
  • Inönü harbiy mahallasi va urush muzeyi
  • MSÖ. Havo va kosmik muzey
  • Mustaqillik muzeyi, Eskishehir
  • Zamonaviy shisha san'ati muzeyi, Eskishehir
  • Yog'ochga ishlov berish muzeyi
  • Tulomsash muzeyi

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Türkiye özel müze zengini“ (tr). Sabah (2011-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 4-mart.
  2. As noted in Hugh Honour and John Fleming, A World History of Art, 2005: illustration, fig. 1.16;