Turk choyi
Turk choyi (turkcha: çay) — turkiy mamlakatlarda mashhur qora choy turi[1].
Ishlab chiqarish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Turkiyada ishlab chiqariladigan choyning katta qismi sharqiy Qoradengiz sohilidagi Rize viloyatining Rize viloyati boʻlib, u yogʻingarchilik koʻp, unumdor tuproqli yumshoq iqlimga ega[2]. Bunday choy odatda oddiy qora choy bilan bir xil ishlov berishdan oʻtadi, garchi u maxsus quyuq qizil rangga ega[3].
Milliy turk choyi yetishtirish 1928-yilda prezident Kemal Ataturk tashabbusi bilan boshlangan va u mamlakatga qoʻshni Gruziyadan urugʻ va koʻchat olib kelishni buyurgan. 1938-yildan choy Turkiyada sanoat miqyosida yetishtirilgan.
2004-yilda Turkiya 205,5 ming tonna choy ishlab chiqardi (jahondagi umumiy choy ishlab chiqarishning 6,4 %), bu uni dunyodagi eng yirik choy yetkazib beruvchilardan biriga aylantirdi[4]. Turkiyaning oʻzida yiliga taxminan 120 ming tonna choy isteʼmol qilinadi, qolgani eksport qilinadi. Choy yetishtirish boʻyicha Turkiya dunyoda Xitoy, Hindiston, Keniya va Shri-Lankadan keyin Vyetnam, Indoneziya va Yaponiya kabi davlatlarni quvib oʻtib, 5-oʻrinda turadi[5][6].
2004-yilda Turkiya aholi jon boshiga choy isteʼmoli boʻyicha dunyoda 1-oʻrinni egalladi, bu kishi boshiga 2,5 kg[7].
Tayyorlash jarayoni[tahrir | manbasini tahrirlash]
Turk choyi odatda maxsus qoʻsh choynak yordamida tayyorlanadi (turkcha: çaydanlık). Katta pastki choynakda suv qaynatiladi. Keyin qaynoq suvning bir qismi kichikroq yuqori choynakda bir necha qoshiq maydalangan choy barglarini tayyorlash uchun ishlatiladi. Qolgan choyni suyultirish uchun individual imtiyozlarga qarab ishlatiladi: yoki kuchli choy (turkcha: koyu — „qorongʻi“), yoki zaif (tur turkcha: açık — „yorugʻlik“)[8]. Turk choyi anʼanaviy tarzda lolalar shaklidagi kichik shisha idishlarda xizmat qiladi (turkcha: ince belli) shakar kublari bilan.
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ https://ce-xu.livejournal.com/48290.html
- ↑ Ergener, Reşit.. About Turkey : geography, economy, politics, religion, and culture. Boulder, CO: Pilgrims' Process, 2002. ISBN 0-9710609-6-7, 978-0-9710609-6-8.
- ↑ https://ce-xu.livejournal.com/48290.html
- ↑ „World tea production reaches new highs“. www.fao.org. 28-aprel 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-iyul 2020-yil.
- ↑ 9 samix znachimix stran-proizvoditeley chaya na planete // Expertology.ru.
- ↑ https://ce-xu.livejournal.com/48290.html
- ↑ qoʻsh choynak
- ↑ https://ce-xu.livejournal.com/48290.html