Trarza viloyati
Trarza ولاية الترارزة | |
|---|---|
| Mavritaniya viloyati | |
 | |
| 17°59′0″N 14°44′0″W / 17.98333°N 14.73333°W G OKoordinatalari: 17°59′0″N 14°44′0″W / 17.98333°N 14.73333°W G O | |
| Mamlakat | Mavritaniya |
| Aholisi (2013) |
272 773 |
|
| |
Trarza (arabcha: ولاية الترارزة) — Mavritaniyaning janubi-gʻarbiy qismidagi mintaqa hisoblanadi. Rosso poytaxti sanaladi. Boshqa yirik shaharlar Mederdra va Boutilimitni oʻz ichiga oladi. Trarza shimolda Inchiri va Adrar, sharqda Brakna va janubda Senegal bilan chegaradosh. Uning Atlantika okeanidagi gʻarbiy qirgʻoq chizigʻi faqat mintaqani toʻliq oʻrab turgan Mavritaniya poytaxti Nuakchott tomonidan toʻxtatiladi.
2013-yilda viloyat aholisi 272773 nafarni tashkil etgan bo‘lsa, 2011-yilda bu ko‘rsatkich 345076 nafarni tashkil etgan edi. Ularning 47,79 foizi ayollar va 52,21 foizi erkaklar tashkil etadi.
2008-yilda faollik darajasi 42,60%, iqtisodiy qaramlik koeffitsienti 0,99% ni tashkil etgan edi. 15 yosh va undan katta yoshdagi odamlarning savodxonlik darajasi 79,0 foizni tashkil etdi.
Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2013-yilda viloyat aholisi 272773 nafarni tashkil etgan bo‘lsa, 2011-yilda bu ko‘rsatkich 345076 nafarni tashkil etgan. Ularning 47,79 foizi ayollar va 52,21 foizi erkaklar boʻlgan[1].
2008-yilda bolali juftliklar 35,10% va bolasiz juftliklar 3,70% edi. Katta oilalar ulushi 18,30 foizni va toʻliq boʻlmaganlar 8,40 foizni, bir kishi 3,90 foizni va toʻliq ota-ona 30,60 foizni tashkil etdi[2]. O‘z mahallasi yoki qishlog‘ida umumiy telefon mavjudligini tasdiqlovchi uy xo‘jaliklari ko‘rsatkichi 94,21% ni, o‘z mahallasidagi elektr taʼminotidan foydalanayotgan uy xo‘jaliklari ko‘rsatkichi 2,74 foizni, o‘z mahallasidagi vrachlik punkti yoki vrachlik punktidan foydalanayotgan uy xo‘jaliklari ko‘rsatkichi 8,11 foizni tashkil etdi. Bundan tashqari sanitariya xizmatlaridan foydalanayotgan uy xoʻjaliklari darajasi esa 4,78 foizni tashkil etdi[3].
Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
2008-yilda faollik darajasi 42,60%, iqtisodiy qaramlik koeffitsienti 0,99% ni tashkil etdi. Davlat organlarida ishlovchilarning ulushi 10,70 foizni, yakka tartibdagi tadbirkorlar 20,80 foizni, boshqalari 53,50 foizini, para-davlat 0,70 foizini va xususiy tadbirkorlik 14,40 foizni tashkil etdi. Umumiy miqdori 690,09 ni tashkil etib kelgan[4].
2013-yilda viloyatda 0 dan 11 oygacha boʻlgan DPT3 bolalarni qamrab olish darajasi 59,80 foizni, BGC emlash 60,90% va poliomielitga qarshi emlash bilan qamrab olish darajasi 59,40 ni tashkil etdi[5]. 2007-yilda viloyatda turistik muassasalar soni 12 tani tashkil etadi[6].
2008-yilda 15 va undan katta yoshdagi odamlarning savodxonlik darajasi 79,00% ni tashkil etgan. Oʻrta maktabga oʻqishga kirgan qizlarning aniq nisbati 9,80 foizni, oʻgʻil bolalarniki esa 13,60 foizni tashkil etdi. Oʻrta taʼlim boʻyicha umumiy sof oʻqish koeffitsienti 11,50 foizni koʻrsatgan[7].
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Trarza shimolda Inchiri va Adrar, sharqda Brakna va janubda Senegal bilan chegaradosh. Uning Atlantika okeanidagi gʻarbiy qirgʻoq chizigʻi faqat mintaqani toʻliq oʻrab turgan Mavritaniya poytaxti Nuakchott tomonidan toʻxtatiladi. Mavritaniya asosan choʻl bilan qoplangan, faqat Atlantika okeani qirgʻoqlari atrofidagi gʻarbiy hududlarida bir oz oʻsimlik mavjud. Choʻl rayonlarida bir qancha vohalar bor. Bu choʻl boʻlgani uchun vaqtinchalik togʻlarni tashkil etuvchi katta oʻzgaruvchan qumtepalar ega. Oʻrtacha balandligi 460 m yaʼni 1,510ft ni tashkil qiladi, oʻrtacha dengiz sathidan yuqori. Saraton tropikiga yaqinroq boʻlgan shimoliy hududlarda yogʻingarchilik 100 mm (3.9 in) ga yaqin boʻladi, yaqin janubiy qismlarga nisbatan yillik yogʻingarchilik miqdori 660 mm (26 in)ni tashkil qiladi. Oʻrtacha harorat 37.8 °C (100.0 °F), kechasi esa 0 °C (32 °F)boʻladi[8]. Geografiyaga koʻra, aholi tarixan koʻchmanchi boʻlgan. Hozirgi vaqtda 1970 va 1980-yillardagi qurgʻoqchilik paytida odamlar shahar markazlariga koʻchib oʻtishgan. Mamlakatning faqat janubiy viloyatlarida joylashgan bir nechta oʻtroq kultivatorlar mavjud. Tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, Sahroi Kabir harakati mintaqada 1960-yillardan boshlab 250 mm (9.8 in) tashkil qilgan boʻlsada, yomgʻir yogʻishi kamaygan[9].
Maʼmuriyat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Mavritaniya hududlari
- Mavritaniya boʻlimlari
- Trarza amirligi
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Census of Mauritania“. Office of National Statistics, Mauritania. 2016-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-noyabr.
- ↑ „Socio-economic statistics of Mauritania“. Office of National Statistics, Mauritania. 2016-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-noyabr.
- ↑ „Basic amenities in Mauritania“. Office of National Statistics, Mauritania. 2016-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-noyabr.
- ↑ „Economic and household characteristics of Mauritania“. Office of National Statistics, Mauritania. 2016-yil 20-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-noyabr.
- ↑ „Vaccination statistics of Mauritania“. Office of National Statistics, Mauritania. 2016-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-noyabr.
- ↑ „Tourist establishments in Mauritania“. Office of National Statistics, Mauritania. 2016-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-noyabr.
- ↑ „Education in Mauritania“. Office of National Statistics, Mauritania. 2016-yil 19-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 17-noyabr.
- ↑ McColl, R. W.. Encyclopedia of World Geography, Volume 1. Infobase Publishing, 2014 — 591 bet. ISBN 9780816072293.
- ↑ Hilling, David „Mauritania - Physical and Social Geography“,. Africa South of the Sahara 2004. Psychology Press, 2004 — 699 bet. ISBN 9781857431834.
