Toyama

Toyama
Toyama ;
	; Bayroq ; Gerb
	36°41′45.3″N 137°12′49.3″E / 36.695917°N 137.213694°E G OKoordinatalari: 36°41′45.3″N 137°12′49.3″E / 36.695917°N 137.213694°E G O
Mamlakat	Yaponiya
Asos solingan	1561
Maydon	1,241.77 km2 (479.45 mi²)
Markazi balandligi	746 m
Rasmiy til(lar)i	ispan
Aholisi (2019)	415 000
Zichligi	330 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC+9
Telefon kodi	076-431-6111
	Toyama ;

Toyama — Yaponiyaning Toyama prefekturasining poytaxti, Yaponiya dengizi sohilida, Xonsho markazida Chbu mintaqasida, Nagoya shahridan 200 km shimolda va Tokiodan 300 km (190 milya) shimoli-gʻarbda joylashgan. 2019-yil 1-iyun holatiga shaharning taxminiy aholisi 176 643 xonadonlarda 415 844 kishini, aholisi zichligi bir km2 ga 335 kishini tashkil etdi. Uning umumiy maydoni 1 241,77 kvadrat kilometrni (479.45 kvadrat milya) tashkil etdi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dastlabki davr[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hozirgi Toyama shahrining maydoni qadimgi Etxo provintsiyasining tarkibiga kirgan. Toyama tekisligi yaxshi qishloq xoʻjaligiga ega va tarixan qadimgi davrlardan beri strategik va transport ahamiyatiga ega boʻlgan. Sengoku davrida, u tez-tez jang maydoni boʻlib, jangchi Sassa Narimasa nazorati ostida boʻlib, Toyama qal’asi atrofida qasr shaharchasini qurgan va gullab-yashnagan qishloq xoʻjaligi sanoatini olib borish uchun daryolarni yoʻnaltirgan. Keyinchalik ushbu hudud Edo davrida Maeda klani tarkibidagi Kaga domenining bir qismiga aylandi, bu davrda Xitoy dori-darmonlari va washi (yapon qogʻozi) ishlab chiqarishda sanoatni rivojlantirish boʻyicha ijobiy siyosat olib borildi. Shuningdek, dengiz transporti yoʻnalishlarini yaxshilaganligi sababli, ushbu sanoat rivojlanib, Toyama butun mamlakat boʻylab tibbiyot viloyati sifatida tanildi.

Yaqin tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meiji restavratsiyasidan soʻng, munitsipalitetlar tizimi yaratilishi bilan, 1889-yil 1-aprelda Yaponiyaning dastlabki 30 shaharlaridan biri sifatida Toyama shahri tashkil etildi. Iqtisodiy jihatdan ushbu hududda moʻl-koʻl gidroelektroenergiya asosida ogʻir va kimyoviy sanoat rivojlandi. Toyama oʻzining yaxshi suv taʼminoti, drenaj tizimi va rivojlanayotgan qishloq xoʻjaligi, oʻrmon xoʻjaligi, baliqchilik, tijorat va ishlab chiqarish sanoatiga ega Yaponiya dengizidagi eng nufuzli shaharlardan biriga aylandi.

Ikkinchi Jahon urushi paytida Ittifoqdosh harbiy asirlar (kuchlar) Toyamaga majburiy mehnat sifatida yuborilgan^[1]. 1945-yil 1-2-avgustga oʻtar kechasi shahar deyarli butunlay vayron boʻldi. Portlash paytida shahar alyuminiy, sharli va poʻlat ishlab chiqaradigan markaz edi. Bu davrda shaharning aholisi taxminan 150 000 kishidan iborat edi^[2]^[3]. Hukumat ularni nasroniy eʼtiqodlari uchun jazolashga harakat qilganidan soʻng, Nagasakidan internat lagerlariga majburan Yaponiyada „Kakure Kirishitan“ yoki „Yashirin xristianlar“ tashkil etildi.