Tokio metrosi

Tokio metrosi 東京メトロ
Maʼlumot
Davlat	Yaponiya
Shahar	Tokio
Ochilgan vaqti	1941-yil
Boshqaruvchi shirkat	Tokyo Metro Co., Ltd.
Davlat	Yaponiya
Uzunligi	195.1 km
Stantsiyalari soni	180 ta
Yoʻllari soni	9 ta
Kunlik yoʻlovchilar soni	6.84 million
Yillik yoʻlovchilar soni	1.9 milliard
Boshligʻi	{{{Boshligʻi}}}
Sxemasi

Tokyo Metro (yaponcha: 東京メトロ Tōkyō Metoro) Tokiodagi asosiy tezkor tranzit tizimi boʻlib, Tokyo Metro Co kompaniyasi tomonidan boshqariladi. Garchi u Tokioda ishlaydigan yagona tezkor tranzit tizimi boʻlmasa-da, u ikki metro oʻrtasida eng koʻp yoʻlovchi tashish xizmatiga ega. operatorlar : 2014-yilda Tokio metrosida oʻrtacha kunlik qatnov 6,84 million yoʻlovchini tashkil qilgan, boshqa tizim Toei metrosida esa kuniga oʻrtacha 2,85 million yoʻlovchi qatnaganini qayd etgan.

Tashkilot

Eski TRTA logotipi, „S“ shaklidagi stilize qilingan dumaloq 1953-yilda taqdim etilgan, 1960-yilda TRTAning korporativ logotipi sifatida qabul qilingan va 2004-yilgacha ishlatilgan.

Ueno stantsiyasi yaqinidagi Tokio metrosining bosh ofisi, tarmoqning birinchi stansiyalaridan biri

Tokio metrosi Tokyo Metro Company, Ltd. (yaponcha: 東京地下鉄株式会社 Tōkyō Chikatetsu kabushiki gaisha, Tokio metropoliten aksiyadorlik jamiyati) , Yaponiya hukumati va Tokio Metropolitan hukumatiga tegishli xususiy aksiyadorlik jamiyati.

Oʻsha paytdagi Bosh vazir Junichiro Koidzumining nizom korporatsiyalarini aktsiyadorlik jamiyatlariga aylantirish siyosatining bir qismi sifatida 2004-yil 1-aprelda. tashkil etilgan kompaniya Teito Rapid Transit Authority (yaponcha: 帝都高速度交通営団 Teito Kōsokudo Kōtsū Eidan, lit. "Imperial Capital Highspeed Transportation Management Foundation") "Imperial Capital Highspeed Transportation Management Foundation"), odatda Eidan yoki TRTA nomi bilan tanilgan. TRTA Yer, infratuzilma va transport vazirligi tomonidan boshqariladi va milliy va metropoliten hukumatlar tomonidan birgalikda moliyalashtiriladi. U 1941-yilda Tokio metrosi va Tokio tezyurar temir yoʻlining bir qismi sifatida tashkil etilgan (hozir ikkalasi ham Tokio Metro Ginza liniyasini tashkil qiladi), ammo uning eng birinchi liniyalari 1927-yilda Tokio metrosi ochilishi bilan boshlangan. Tashkil etilgandan soʻng, TRTAning huquqiy shakli "boshqaruv asosi" (yaponcha: 経営財団 keiei zaidan, qisqartmasi (yaponcha: 営団 eidan)) , Imperiyaning urush davridagi vazirlar mahkamasi hukumati tomonidan tashkil etilgan Yaponiya davlat va xususiy sektor investitsiyalari tashkilot shakli boʻlgan. 1951-yilda TRTA oddiy qonuniy korporatsiyaga aylantirilgach xususiy sektor investitsiyalari taqiqlanadi.

Boshqa yirik metro operatori boʻlgan Tokio metropoliten transport byurosi (Toei metrosi) boʻlib, u Tokio hukumatiga tegishli.Tokio metro Namboku liniyasi va Toei Mita liniyasi Meguro va Shirokane-takanava stansiyalari bir xil yoʻlda yursada, Tokio metrosi va Toei poyezdlari butunlay alohida tarmoqlarni tashkil qiladi. Oldindan toʻlangan temir yoʻl chiptalari ikki tarmoq (shuningdek, mintaqadagi boshqa temir yoʻl kompaniyalari) oʻrtasida erkin almashishi mumkin, ammo tariflar ushbu tizimlarning har birida kishi boshiga alohida baholanadi va oddiy chipta egalari ikkinchi chipta yoki maxsus transfer chiptasini sotib olishlari kerak, Toei liniyasidan Tokio Metro liniyasiga esa aksinchadir. Biroq, baʼzan Tokio metrosi (va Toei) boshqa tashuvchilar tomonidan koʻrsatiladigan xizmatlarni taklif qiladi va bu chiptalarda biroz chalkashlikni keltirib chiqarishi mumkin.

Tizimni yapon tilini bilmaydigan foydalanuvchilar uchun ochiq qilish uchun koʻp harakat qilindi:

• Koʻpgina poezd toʻxtash joylari ingliz va yapon tillarida eʼlon qilinadi. Eʼlonlar, shuningdek, ulanish liniyasi haqida maʼlumot beradi.
• Chipta mashinalari ingliz va yapon foydalanuvchi interfeyslarini almashtirishi mumkin.
• Poyezd stansiyalari ingliz va yapon tillarida (kanji va hiragana tillarida) koʻrsatilgan. Xitoy (soddalashtirilgan belgilarda) va koreys tillarida ham koʻplab belgilar mavjud.
• Poyezd stantsiyalari endi har bir rang-kodli chiziqda ketma-ket raqamlangan boʻlib, hatto ingliz tilida soʻzlashmaydiganlarga ham stantsiya nomini bilmasdan turib borish imkoniyatini beradi. Misol uchun, Marunouchi liniyasidagi Sindzuku stansiyasi ham M-08 koʻrinishida qizil rangli doira bilan oʻralgan; Agar yoʻlovchi belgilar yoki xaritalardagi ingliz yoki yapon stansiya nomlarini oʻqiy olmasa ham, ular shunchaki qizil chiziqni izlashlari va keyin ushbu chiziqdagi tegishli raqamlangan stantsiyani topishlari mumkin edi. Bundan tashqari, baʼzi poyezdlarda yapon, ingliz, xitoy va koreys tillarida stansiya nomlarini aks ettiruvchi ichki LCD displeylar mavjud.

Koʻpgina stansiyalar koʻzi ojiz odamlarga yordam berish uchun moʻljallangan, chunki panjaralar tagida koʻpincha Brayl yozuvi boʻladi va butun tarmoq boʻylab polda koʻtarilgan sariq kauchuk yoʻriqnoma chiziqlar ishlatiladi.

Tokio metrosi stantsiyalari 2007-yilning mart oyidan tariflarni toʻlash uchun kontaktsiz (RChID) Pasmo saqlanadigan qiymat kartalarini qabul qila boshladi va JR East Suica tizimi ham umumeʼtirof etilgan. Ushbu ikkala dovon ham butun hudud boʻylab atrofdagi temir yoʻl tizimlarida va Yaponiyaning boshqa hududlaridagi koʻplab temir yoʻl liniyalarida ishlatilishi mumkin. Yaponiyadagi tarif tizimining murakkabligi sababli, koʻpchilik haydovchilar ushbu kartalarni chiqarish uchun qoʻshimcha toʻlov boʻlsa ham, lekin bu ish juda tez bajariladi.

Tokio metrosi juda aniq va muntazam poyezdlar kun va tunning koʻp qismida 3-6 daqiqa masofada keladi. Biroq, u kuniga 24 soat ishlamaydi. Boshqa kompaniyalar bilan xizmat koʻrsatish orqali buni biroz murakkablashtirgan boʻlsa-da, oxirgi poyezd odatda yarim tunda boshlanadi va oʻz xizmatini 00:45 da tugatadi va birinchi poezd qatnovi esa odatda soat 05:00 da boshlanadi.

Tokio metrosi oʻzining ommaviy taklifida Fukutosin liniyasi qurib boʻlingandan keyin liniya qurilishini toʻxtatishini eʼlon qildi. Ushbu liniya 2013-yil mart oyida Shibuya stantsiyasida Tokyu Toyoko liniyasi bilan aloqaning ochilishi bilan yakunlandi, bu Yokohamadagi Motomachi-Chukagai stansiyasiga qadar xizmat koʻrsatish imkonini beradi. Hanzomon liniyasi kabi bir nechta yoʻnalishlar mavjud boʻlib, metro hukumatining rasmiy rejalarida hali ham kengaytmalar mavjud va oʻtmishda bu rejalar koʻpincha bir necha oʻn yillar davomida amalga oshirilgan.

Tokioda yirik tunnel qurish loyihalarini oʻz ichiga oladigan boshqa temir yoʻl loyihalari takliflari ham mavjud, ammo bular Tokio Metrosini qamrab olishi dargumon. Tokio metrosining mumkin boʻlgan ishtiroki haqidagi yagona taklif — bu Tokiodagi Tokio stantsiyasiga Narita va Haneda aeroportlarini ulash boʻyicha loyihadir. Ushbu liniya koʻpincha joriy Toei Asakusa liniyasini chetlab oʻtish sifatida tasvirlanadi.Bu loyihaga koʻra bu yoʻl Keisei Osiage liniyasini (Narita aeroportiga xizmat koʻrsatish bilan) Tokio stansiyasi orqali Keikyu magistral liniyasiga (Haneda aeroportiga xizmat koʻrsatish bilan) bogʻlaydi. 400 milliard iyenlik loyihani asosan Tokio metropoliten hukumati va Yaponiya markaziy hukumati (Tokio metrosining tuzilishiga oʻxshash) oʻrtasida taqsimlanadi va temir yoʻl operatori yoki operatorlar esa ushbu balansni toʻlaydi. Tokio metrosining ishtiroki haqidagi taklif, asosan, uning Asakusa liniyasiga aylanib oʻtish yoʻli sifatida tavsifidan kelib chiqadi, bu uning metro liniyasi ekanligini anglatishi mumkin, ammo asosiy taklif faqat Tokioda (Tokio stansiyasida) bitta bekatni oʻz ichiga oladi. Taklifning prinsipial asoslanishi Narita aeroportidan Tokio vokzaliga ulanish vaqtini 13 daqiqaga qisqartirishdir va taklifning dizayni metro loyihasidan koʻra tezyurar temir yoʻl loyihasiga koʻproq yaqin (Yaponiyaning barcha Sinkansen tezyurar temir yoʻl standartlariga). Hozirda Narita aeroportiga yuqori tezlikdagi yagona ulanish — Uenoga qatnaydigan Keisei Skyliner, ammo bu aeroportlar oʻrtasida Asakusa liniyasidan foydalangan holda oddiy poyezdlar qatnovi mavjud. Taklif aslida Skylinerga muhimroq Tokio stantsiyasiga borishga va Haneda aeroportiga yuqori tezlikda ulanishga imkon beradi.

Tokio metrosi asosan yirik stansiyalardagi xarid qilish ishlanmalaridan iborat boʻlgan bir qator tijorat ishlanmalariga ega. Shuningdek, u 1986-yil 12-iyulda ochilgan Tokio metrosining Tozai liniyasidagi Kasai stansiyasi yaqinidagi Metro muzeyiga egalik qiladi va bir vaqtlar Ginza va Marunouchi liniyalarida ishlagan bir necha nafaqaga chiqqan poyezdlar hamda texnik xizmat koʻrsatuvchi transport vositasiga ega.

2017-yilda Tokio Metrosi Vyetnamning Xanoy shahrida oʻz filialini ochdi, u Xanoy metrosining xizmat koʻrsatish operatori boʻladi.

Tariflar

Pasmo va Suica Tokio metrosida, shuningdek, boshqa kompaniyalar tomonidan boshqariladigan temir yoʻl stansiyalarida qabul qilinadi. Tokio va Toei metro liniyalari oʻrtasidagi almashinuvlar odatda bepul emas, lekin liniyalar oʻrtasida oʻtkazish uchun Pasmo yoki Suica kartalaridan foydalanganda chegirma beriladi.

Yoʻl harakati

Kompaniya maʼlumotlariga koʻra, 2009-yilda kompaniyaning toʻqqizta metro yoʻnalishidan har kuni oʻrtacha 6,33 million kishi foydalangan. Kompaniya 2009-yilda 63,5 milliard ¥ foyda koʻrdi.

Umuman olganda, Tokio metrosi 195.1 km da ishlaydigan toʻqqiz liniyadan iborat.

Rang	Belgi	Raqam	Liniya	Yaponcha nomi	Yoʻnalish	Stansiya	Uzunligi	Poyezd qatori	Ilk qatnov	Soʻnggi qatnov	Kunlik yoʻlovchi (2017)	Kuchlanish
olovrang		3-liniya	Ginza liniyasi	銀座線	Sibuyato-Asakusa	19	14.3 km (8.9 mi)	6	1927	1939	943,606	600 vatt
qizil		4-liniya	Marunouchi liniyasi	丸ノ内線	Ogikubo-Ikebukuro	25	24.2 km (15.0 mi)	6	1954	1962	1,159,898
			Marunouchi liniyasining tarmogʻi	丸ノ内線分岐線	Nakano-Sakaue-Honancho	4	3.2 km (2.0 mi)	3/6	1962
kumushrang		2-liniya	Hibiya liniyasi	日比谷線	Naka-Meguro-Kita-Senju	22	20.3 km (12.6 mi)	7	1961	2020	1,213,492	1,500 vatt
moviy		5-liniya	Tozai liniyasi	東西線	Nakano-Nishi-Funabashi	23	30.8 km (19.1 mi)	10	1964	1969	1,642,378
yashil		9-liniya	Chiyoda liniyasi	千代田線	Yoyogi-Uehara-Kita-Ayase	20	24.0 km (14.9 mi)	10	1969	1978	1,447,730
och malla		8-liniya	Yurakucho liniyasi	有楽町線	Vakosi-Sin-Kiba	24	28.3 km (17.6 mi)	10	1974	1988	1,124,478
binafsharang		11-liniya	Hanzomon liniyasi	半蔵門線	Sibuya-Osiage	14	16.8 km (10.4 mi)	10	1978	2003	1,006,682
koʻk		7-liniya	Namboku liniyasi	南北線	Meguro-Akabane-Iabuchi	19	21.3 km (13.2 mi)	6	1991	2000	522,736
malla		13-liniya	Fukutosin liniyasi	副都心線	Vakosi-Sibuya	16	11.9 km (7.4 mi)	8	1994	2008	362,654
Jami						180	195.1 km (121.2 mi)

^N Eslatma: Chiziq raqamlari faqat ichki foydalanish uchun moʻljallangan va metro xaritalarida koʻrsatilmagan.

Liniya nomi	Aylana liniyalar nomi
Hibiya	Tobu Skytree Tobu Nikko (Kita-Sendzu-Minami-Kurihashi va Tobu-Dobutsu-Koen)
Tozai	JR East Chuo-Sobu (Chuo asosiy) (Nakano-Mitaka)
	JR East Chuo-Sobu (Sobu asosiy) (Nisi-Funabasi-Tsudanuma) Toyo (Nisi-Funabasi-Toyo-Katsutadai)
Chiyoda	Odakyu Odavara Odakyu Tama (Yoyogi-Uehara-Karakida va Isehara)
	JR East Joban (Ayase-Toride)
Yurakucho	Tobu Todzo (Vakosi-Ogavamachi) Seibu Ikebukuro orqali Seibu Yurakucho (Kotake-Mukaihara-Hanno)
Hanzomon	Tokyu Den-en-tosi (Sibuya-Chuo-Rinkan)
	Tobu Skytree Line Tobu Nikko Tobu Isesaki (Osiage-Tobu-Dobutsu-Koen, Minami-Kurihashi-Kuki)
Namboku	Tokyu Meguro (Meguro-Hiyosi)
	Saitama (Akabane-Ivabuchi-Urava-Misono)
Fukutosin	Tobu va Seibu (baʼzi stansiyalar Yurakuchoga ham xizmat koʻrsatadi)
	Minatomirai orqali Tokyu Toyoko (Sibuya-Motomachi-Chukagai)

• Namboku liniyasidan Toei Mita liniyasigacha Sirokane-Takanava almashinuvining 2.3 km li qismi oʻtadi.

Stansiyalar

Oddiy Tokio metro bekati, yarim balandlikdagi platforma eshiklari (Hanzomon liniyasidagi Otemachi)

Tokio metro tarmogʻida jami 180 ta noyob stansiya (yaʼni, bir nechta liniyalar tomonidan xizmat koʻrsatadigan sanoq stansiyalari) mavjud. Aksariyat stansiyalar 23 ta maxsus boʻlim ichida joylashgan boʻlib, Yamanote liniyasi temir yoʻl halqasi ichiga kiradi — Setagaya va Ota kabi baʼzi palatalarda stansiyalar yoʻq (yoki faqat cheklangan miqdordagi stansiyalar), chunki bu hududlarda temir yoʻl xizmati tarixan Toei metrosi yoki har qanday yirik xususiy temir yoʻllar (yaponcha: 大手私鉄) birortasi tomonidan taʼminlangan.

Tokio metrosining uchta yoki undan ortiq liniyalarini bogʻlaydigan asosiy almashuv stansiyalari quyidagilarni oʻz ichiga oladi:

• Ginza
• Iidabasi
• Ikebukuro
• Kasumigaseki
• Kokkai-gidzido-mae/Tameike-Sannō
• Nagatacho/Akasaka-mitsuke
• Omotesando
• Otemachi
• Sibuya

Boshqa yirik stansiyalar Toei metrosi, JR East va turli xususiy temir yoʻllar kabi boshqa temir yoʻl operatorlariga qoʻshimcha ulanishlarni taʼminlaydi, jumladan (lekin ular bilan cheklanmagan holda):

• Hibiya
• Kita-Sendzu
• Kudans
• ita
• Simbasi
• Sindzuku
• Sindzuku-Sanchome
• Ueno
• Yotsuya

Depolar

Nom	Manzil	Joriy tayinlangan flot	Sobiq tayinlangan flot	Xizmat qilingan qatorlar
Ueno	Taito, Ueno stansiyasining shimolida	1000	01, (eski) 2000, 1500, 1400, 1300, 100, 1200, 1100, (eski) 1000	Ginza
Sibuya	Sibuya, Sibuya stansiyasining gʻarbiy qismida	Yoʻq (faqat tekshiruvlar)		Ginza
Nakano	Nakano, Nakano-Fudzimicho stansiyasidan janubda	2000, 02, 02-80 (filial liniyasi)	300, 400, 500, 100 (filial liniyasi), (eski) 2000 (filial liniyasi)	Marunouchi
Koishikava	Bunkyo, Myogadani va Korakuen stansiyalari oʻrtasida	Yoʻq (faqat tekshirish va taʼmirlash)		Ginza, Marunuchi
Senju	Arakava, Minami-Sendzu stansiyasining shimolida	13000	03, 3000	Hibiya
Takenotsuka	Adachi, Takenotsuka stansiyasining janubida	13000	03, 3000	Hibiya
Fukagava	Koto, Toyocho stansiyasidan janubda	05, 07, 15000	5000	Tozai
Gyotoku	Ichikava, Myoden stansiyasining janubida	Yoʻq (faqat tekshiruvlar)		Tozai
Ayase	Adachi, Kita-Ayase stansiyasining shimolida	16000, 05 (filial liniyasi)	6000, 06, 5000 (filial liniyasi)	Chiyoda, Namboku, Yurakuchho, Saitama
Vako	Vako, Vakosi stansiyasining shimolida	7000, 10000, 17000 (reja)		Fukutoshin, Yurakucho
Shin-Kiba	Koto, Sin-Kiba stansiyasining janubi-sharqida	Yoʻq (faqat tekshirish va taʼmirlash)		Chiyoda, Hanzomon, Namboku, Tozai, Yurakuchho va Fukutosin
Saginuma	Kavasaki, Saginuma stansiyasi ichida	08, 8000, 18000 (reja)		Hanzomon
Odzi	Kita, Odzi-Kamiya stansiyasining shimolida	9000		Namboku

Harakatlanuvchi tarkib

1-aprel, 2016-yil(2016-04-01) holatiga koʻra, Tokio metrosi 2728 elektrik koʻp birlikli (EMU) avtomashinalaridan iborat parkni boshqaradi, bu Yaponiyadagi xususiy temir yoʻl operatori uchun eng katta parkdir.

600 V uchinchi temir yoʻl/1,435 mm oʻlchovli chiziqlar

Ginza liniyasidagi Sibuya stansiyasida Sibuya uchun 1000 seriyali poyezd

• 02 seriya — Marunouchi liniyasi
• 1000 seriyali — Ginza liniyasi
• 2000 seriya — Marunouchi liniyasi

Yotsuya stansiyasida 2000 seriyali poyezd (chapda) 02 seriyali poyezd (oʻngda)

1500 V/1067 mm oʻlchovli liniyalar

Tozai liniyasi 07 seriyali, 05 va 5000 seriyali poyezdlar

13000 seriyali poyezd (chapda) 08 seriyali poezd (oʻngda)

• 05 seriyasi — Tozai liniyasi
• 07 seriyasi — Tozai liniyasi
• 08 seriyasi — Hanzomon liniyasi
• 8000 seriyali — Hanzomon liniyasi
• 9000 seriyali — Namboku liniyasi
• 10000 seriyali — Yurakucho liniyasi, Fukutosin liniyasi
• 13000 seriyali — Hibiya liniyasi
• 15000 seriyali — Tozai liniyasi
• 16000 seriyali — Chiyoda liniyasi
• 17000 seriyali — Yurakucho liniyasi, Fukutosin liniyasi
• 18000 seriyali — Hanzomon liniyasi

Boshqa operatorlarning poyezdlari Tokio metro liniyalarida ham oʻzaro qatnovlar natijasida foydalaniladi.

Gavjumlik

Hibiya liniyasida bu hududda toʻxtaydigan mashinalar faqat eng tigʻiz soatlarda ayollar uchun ekanligini bildiruvchi belgi

Tokiodagi temir yoʻl transportida boʻlgani kabi, Tokio metrosining poyezdlari eng tigʻiz paytlarda juda gavjum boʻladi. Ertalabki choʻqqilik davrida platforma xizmatchilari (osiya) baʼzan eshiklar yopilishi uchun haydovchilar va ularning narsalarini poyezd vagonlariga surish uchun kerak boʻladi. Tokio metrosining baʼzi yoʻnalishlarida poyezdning birinchi yoki oxirgi vagonlari eng togʻiz soatlarda ayollar uchun ajratilgan.

Havolalar

• Tokio metrosi (ingl.)
• Tokio metrosi xaritasi (PDF)