Thomas Akers

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Thomas D. Akers
Tavalludi
Thomas D. Akers

20-may 1951-yil (1951-05-20) (72 yosh)
Sent. Louis, Missuri, AQSH
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Parvoz sinovi muhandisi
Millati Amerikalik
Kosmik karyera
Daraja Polkovnik, USF
Kosmosdagi vaqt
 33 kun 22 soat 44 daqiqa
Tanlash 1987-yil NASA guruhi 12
Missiyalar STS-41, STS-49, STS-61, STS-79
Missiya belgisi

Thomas Akers (1951-yil 20-mayda tugʻilgan) — NASAning Space Shuttle dasturidagi sobiq amerikalik astronavtidir[1].

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Akers 1969-yilda Missuri shtatining Eminens shahridan 29 kishilik katta sinfning aʼzosi edi. U yozni Eminens bilan chegaradosh 80 000 akr federal choʻlda park qoʻriqchisi boʻlib ishlagan[2]. U 1973 va 1975-yillarda Missuri-Rolla Universitetini (hozirgi Missuri Fan va Texnologiya Universiteti) amaliy matematika boʻyicha bakalavr va magistr darajalari bilan tamomlagan[1]. 24 yoshida u matematika oʻqituvchisi, keyinroq esa oʻrta maktab direktori boʻlish uchun Eminensga qaytib keldi[3]. 1979-yilda Amerika Qoʻshma Shtatlari Harbiy-havo kuchlariga yollangan xodim oʻz stoliga oʻz talabalari uchun broshyuralarni qoldirganida, aynan Akers roʻyxatdan oʻtishga qaror qildi. U 1987-yilda astronavtlar dasturiga tanlangan va 1988-yilda rasman kosmonavt boʻldi[4].NASA bilan mashgʻulotlar doirasida Akers qisqa vaqt davomida Troy davlat universitetida fan darslarini oʻtkazdi[2].

NASA faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Akers toʻrtta marshrut parvozining faxriysi boʻlib, u orbitada 800 soatdan koʻproq vaqt oʻtkazgan, shu jumladan 29 soatdan ortiq yoʻldan tashqarida harakatlanish (EVA) tajribasini oʻtkazgan. Uning har bir parvozida uning roli missiya mutaxassisi edi.

STS-41[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning birinchi kosmik parvozi 1990-yilda STS-41 da[5] Space Shuttle Discovery ning 11-parvozi edi[6]. U Yevropa kosmik agentligining Ulysses sunʼiy yoʻldoshini[3] quyoshni oʻrganuvchi kemani joylashtirishda muhim rol oʻynadi, shuningdek, bir nechta ikkinchi darajali yuklarni va eksperimentlarni oʻtkazdi[7].

STS-49[tahrir | manbasini tahrirlash]

STS-49 uch kishilik EVA. Chapdan oʻngga: Richard Hieb, Akers, Per J. Thuot.

Uning keyingi missiyasi 1992-yilda Shuttle Endeavourning birinchi parvozi boʻlgan STS-49da boʻlgan[8]. Ushbu missiyaning asosiy maqsadi ishlamayotgan Intelsat VI-F3 sunʼiy yoʻldoshini qoʻlga olish va taʼmirlash edi. Birinchi ikkita urinish muvaffaqiyatsiz tugadi; Akers uchinchi urinishga qoʻshildi va u muvaffaqiyatli oʻtdi[9]. Bu insoniyat tarixidagi birinchi uch kishilik EVA hisoblanadi[10] va ayni paytda oʻsha vaqtgacha oʻtkazilgan eng uzun EVA (8 soat, 29 daqiqa) edi[11].

STS-61[tahrir | manbasini tahrirlash]

Akersning 1993-yilda STS-61 dagi uchinchi missiyasi[2], Endeavourning beshinchi parvozi, u Hubble kosmik teleskopini birinchi xizmat koʻrsatish missiyasida taʼmirlagan va yangilagan toʻrtta missiya mutaxassislaridan biri edi[12]. Akers ikkita EVAda Endeavourdan tashqarida atigi 13,5 soat vaqt oʻtkazdi[13].

1994-yil 18-mayda Akers STS-61 ekipajining qolgan aʼzolari bilan birga uyni yaxshilashda oʻzi sifatida paydo boʻldi[14].

STS-79[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning soʻnggi missiyasi 1996-yilda STS-79da, Atlantis moxibustionning 17-parvozi boʻlgan[15]. Bu Rossiyaning „Mir“ kosmik stantsiyasini kutib olgan toʻrtinchi parvoz va amerikalik astronavtlarni Mir bilan almashtirgan, Shennon Lusidni Yerga qaytargan va Jon Blaxani tark etgan birinchi parvoz edi[16].

NASAdan keyin[tahrir | manbasini tahrirlash]

Akers 1997-yilda NASA va Harbiy havo kuchlaridan 1999-yilda polkovnik unvoni bilan nafaqaga chiqdi va Missuri-Rolla universitetida matematika oʻqituvchisi boʻldi[1], 2008-yilda oʻz nomini Missuri Fan va Texnologiya Universitetiga oʻzgartirdi. Akers 2010-yilda oʻqituvchilikdan nafaqaga chiqdi[17].

Qoʻshimcha ish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Akers Touchstone Television-ning uyni obodonlashtirish telekoʻrsatuvida kamuflyaj koʻrinishida boʻldi. 3-seriya, 24-qism, „Haqiqat baytlari“da Akers va Hubble ekipaji Tool Time-da mehmon sifatida paydo boʻldi va kosmosda qoʻllagan baʼzi asboblarini namoyish etdi. Shuningdek, ular Tim Teylorning kosmik sayohat paytida aloqada qoʻllangan birinchi „chirillashi“ aks etgan videoni olib kelishdi.

Maxsus unvonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Unvonlari: Oʻrta maktab valediktori,[4] Missuri-Rolla universitetini yuqori saviyada tamomlagan[1], AQSh havo kuchlari ofitserlar tayyorlash maktabi, eskadron ofitserlar maktabi va AQSh havo kuchlari sinov uchuvchilar maktabining taniqli bitiruvchisi nomiga sazovor boʻldi[1], Ikkita eman barglari klasteri bilan Mudofaa oliy xizmati medali oluvchi[1]; Legion xizmatlari uchun mukofoti;[1] Mudofaadagi xizmatlari uchun medali;[1] Harbiy havo kuchlari uchun xizmat koʻrsatish medali;[1] Harbiy havo kuchlari uchun mukofot medali;[1] Havo kuchlari muvaffaqiyati medali;[1] NASA xizmatlari uchun medali;[1] ikkita NASA maxsus xizmatlari medali;[1] NASAning toʻrtta kosmik parvoz medali.[1] 1992-yilda Missuri-Rolla universiteti faxriy muhandislik doktori unvoni bilan taqdirlangan[1] UMR/S&T 2000-2010 dan oʻnta eng yaxshi oʻqituvchi mukofoti bilan taqdirlangan va Missuri gubernatorlari oʻqitish mukofoti 2004-yilda taqdirlangan.[18]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Lyndon B. Johnson Space Center. „Tom Akers“. Biographical Data. NASA (sentyabr 2020). 7-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 7-may 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "takers" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "takers" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "takers" defined multiple times with different content
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Nachtigal. „Endeavour Astronaut Helps Put Tiny Hometown on Map“. AP News. Associated Press (8-dekabr 1993-yil). 16-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-may 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "ReferenceA" defined multiple times with different content
  3. ↑ 3,0 3,1 „Discovery's Crew Has 2 Missourians“. St. Louis Post-Dispatch. Pulitzer, Inc.. Associated Press (6-oktabr 1990-yil), s. 7. Qaraldi: 16-may 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "stlouis 1990-10-06" defined multiple times with different content
  4. ↑ 4,0 4,1 „Air Force Maj. Thomas D. Akers, 39: Discovery astronaut“. UPI Archives. United Press International (5-oktyabr 1990-yil). 16-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-may 2021-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "upi-bio" defined multiple times with different content
  5. ↑ „Mission details at-a-glance“. Pacific Daily News. United Press International (7-oktabr 1990-yil), s. 7. Qaraldi: 16-may 2021-yil.
  6. ↑ „Next on the launch pad: Atlantis“. Pensacola News Journal. Cape Canaveral, Florida: Gannett. Associated Press (11-oktabr 1990-yil), s. 4. Qaraldi: 16-may 2021-yil.
  7. ↑ Ryba. „STS-41“. Mission Archives. NASA (18-fevral 2010-yil). 6-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-may 2021-yil.
  8. ↑ Halvorson, Todd. „Diverse backgrounds, shared dreams“. Florida Today. Gannett (5-may 1992-yil), s. 50. Qaraldi: 16-may 2021-yil.
  9. ↑ „Astronauts rescue stranded satellite“. Chippewa Herald-Telegram. Associated Press (14-may 1992-yil), s. 8. Qaraldi: 16-may 2021-yil.
  10. ↑ „Astronauts triple-team satellite: Historic spacewalk pays off“. The Victoria Advocate. Associated Press (14-may 1992-yil), s. 1. Qaraldi: 16-may 2021-yil.
  11. ↑ Ryba. „STS-49“. Mission Archives. NASA (2-aprel 2010-yil). 6-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-may 2021-yil.
  12. ↑ Halvorson, Todd. „Time will tell whether Hubble is repaired“. Florida Today. Brevard County, Florida: Gannett (14-dekabr 1993-yil), s. 2. Qaraldi: 17-may 2021-yil.
  13. ↑ Ryba. „STS-61“. Mission Archives. NASA (31-mart 2010-yil). 7-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 7-may 2021-yil.
  14. ↑ „Thomas Akers: Astronaut and Educator“. Alumni of Influence. Missouri University of Science and Technology (2011). 16-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-may 2021-yil.
  15. ↑ Kleinberg, Eliot. „Six months in space smoothed face“. The Palm Beach Post. Gannett (16-sentabr 1996-yil), s. 5. Qaraldi: 17-may 2021-yil.
  16. ↑ Ryba. „STS-79“. Mission Archives. NASA (23-noyabr 2007-yil). 6-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-may 2021-yil.
  17. ↑ „To infinity and beyond…“. Discover Missouri S&T. Missouri University of Science and Technology (14-dekabr 2011-yil). 16-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-fevral 2012-yil.
  18. ↑ „Tom Akers receives Governor's Award for Excellence in Teaching“. News and Events. Missouri University of Science and Technology (2-dekabr 2004-yil). 16-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-may 2021-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_Akers&oldid=3757451" dan olindi