Tejumade Alakija

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tejumade Alakija
Tavalludi 17-may 1925-yil
Vafoti 2013-yil avgust
Universitet kolleji kasalxonasi, Ibadan
Fuqaroligi Nigeriya
Kasbi oʻqituvchi

Tejumade Alakija (1925-yil 17-may — 2013-yil avgust) nigeriyalik davlat xizmatchisi boʻlib, Oyo shtati davlat xizmatining birinchi ayol rahbari boʻlgan[1].

Hayoti va foliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Malika Alakija Tejumade 1925-yil 17-mayda Nigeriyaning janubi-gʻarbiy qismidagi Oyo shtati Ile-Ife shahrida tugʻilgan. Alakija Tejumade Ile-Ifedagi Aiyetoro boshlangʻich va markaziy maktablarida tahsil olgan. Uning otasi Ifening Oonisi (anʼanaviy hukmdor) ser Adesodji Aderemi edi. Alakija oʻqituvchi boʻlishga intiladi va 1950 — 1951-yillarda Oksford universitetida taʼlim boʻyicha aspirantura sertifikati (PGCE) ni qoʻlga kiritadi. U Nigeriya davlat xizmatiga qoʻshiladi va u yerda Alakijaga dars berishadi[2]. Oʻqituvchilik faoliyatini Osun shtatidagi Ede shahrida Queenʼs maktabida boshlagan va keyinchalik 1951-yildan 1953-yilgacha yangi hukumat qizlar oʻrta maktabida ishlagan. U oʻqituvchilik faoliyati davomida 1953-yilda oʻzining „Qizlar oʻrta maktabi“ nomli maktabga asos solgan. Shuningdek, u Mehnat vazirligi va Savdo va sanoat vazirligida kotib o‘rinbosari lavozimlarida faoliyat yuritgan va viloyat davlat xizmatchilari kadrlarini tayyorlash dasturining o‘quv bo‘limi mas’ul xodimi va bir qator muhim komissiyalar kotibi lavozimlariga tayinlangan. 1960-yildan 1964-yilgacha, keyinchalik 1969-yildan 1972-yilgacha Savdo va sanoat vazirligida sanoatni ragʻbatlantirish boʻyicha bosh direktor boʻladi.

Shuningdek, Alakija Tejumade Oyo shtatida davlat xizmati rahbari boʻlgunga qadar 1978-yilda Sogʻliqni saqlash vazirligida doimiy kotib oʻrinbosari sifatida va 1979-yilda Taʼlim vazirligida doimiy kotib sifatida ishlagan.

U Oyo shtati davlat xizmatining birinchi ayol rahbariga aylandi[1]. 1993-yildan 1997-yilgacha Alakija Abuja universiteti prorektori boʻlgan.

Malika Alakija 2013-yilda Ibadandagi Universitet kolleji kasalxonasida vafot etgan[1].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Oyoʻs First Female Head of Service, Princess Tejumade Alakija Dies at 88! (Wayback Machine saytida 2019-07-01 sanasida arxivlangan), 23 August 2013, TheStreetJournal.org, Retrieved 15 February 2016
  2. Professor Henry Louis Gates Jr.. Dictionary of African Biography. OUP USA, 2 February 2012 — 155 bet. ISBN 978-0-19-538207-5.