Tahara (Aichi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tahara

田原市
Shahar
Skyline of Tahara
Tahara
Bayroq
Tahara
Gerb
34°40′7.5″N 137°15′51.2″E / 34.668750°N 137.264222°E / 34.668750; 137.264222 G OKoordinatalari: 34°40′7.5″N 137°15′51.2″E / 34.668750°N 137.264222°E / 34.668750; 137.264222 G O
Mamlakat Yaponiya
Viloyat [[Chūbu
Tōkai]]
Prefektura Aichi
Maydon 191.12 km2 (73.79 mi²)
Rasmiy til(lar)i yapon
Aholisi
 (2019-yil 1-oktyabr)
60 206 kishi
Zichligi 320 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC+9:00
Telefon kodi 0531-22-1111
Tahara xaritada
Tahara
Tahara

Tahara (yaponcha: 田原市 Tahara-shi?) Yaponiyaning Aichi prefekturasida joylashgan shahardir. 2019-yil 1-oktabr holatiga ko‘ra, shahardagi 22576 ta xonadonda 60206 nafar aholi istiqomat qiladi[1], aholi zichligi har kvadrat kilometrga 315 nafarni tashkil qiladi. Shaharning umumiy maydoni 191,12 kvadrat kilometr (73,79 milya) ga teng.

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Zao togʻidan Markaziy Taharaning koʻrinishi

Tahara janubiy Aichi prefekturasida joylashgan boʻlib, tepalikli Atsumi yarim orolining koʻp qismini egallaydi. Yarim orol shimolda Mikava koʻrfazi bilan chegaralangan, janubda esa Filippin dengizi boʻyida oʻrnashgan[2]. Bu ikki suv havzasi orasida joylashgan Tahara shahri issiq dengiz iqlimiga ega.

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahar issiq va nam yoz hamda nisbatan yumshoq qish bilan tavsiflangan iqlimga ega (Köppen iqlim tasnifi Cfa). Taharada oʻrtacha yillik harorat 16.4 °C (61.5 °F) ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1,642.1 mm (64.65 in) eng seryogʻin oy sentyabr hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 27.4 °C (81.3 °F) atrofida va eng past harorati yanvarda, 6.0 °C (42.8 °F) atrofida boʻladi.

Irago burni, Tahara (1991−2020 oʻrtachalar, ekstremallar 1947−hozirga qadar) iqlimi
Koʻrsatkich Yan Fev Mart Apr May Iyun Iyul Avg Sen Okt Noy Dek Yil
Mutlaq maksimal, °C 17,5 21,4 24,0 28,2 31,3 36,3 37,6 38,4 35,9 30,3 25,2 23,4 38,4
Oʻrtacha maksimal, °C 9,4 10,2 13,7 18,8 23,1 26,0 30,0 31,6 28,1 22,7 17,2 11,9 20,2
Oʻrtacha harorat, °C 6,0 6,3 9,4 14,3 18,8 22,2 26,1 27,4 24,4 19,1 13,6 8,6 16,3
Oʻrtacha minimal, °C 2,9 2,9 5,4 10,1 15,0 19,2 23,3 24,5 21,5 16,0 10,1 5,2 13,0
Mutlaq minimal, °C −4,4 −4 −3 1,2 6,2 12,1 15,3 16,8 12,3 6,4 2,1 −3,6 −4,4
Yogʻingarchilik meʼyori, mm 61,9 68,3 121,5 138,8 163,5 179,6 159,6 115,5 240,6 223,9 106,0 63,1 1 642,1
Manba: Yaponiya Meteorologiya Agentligi[3][4]

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[5], Tahara aholisi soni soʻnggi 60 yil ichida nisbatan barqaror boʻlgan.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
195065,095—    
196059,12−9.2%
197056,248−4.9%
198060,581+7.7%
199064,978+7.3%
200065,534+0.9%
201064,128−2.1%

Qoʻshni munitsipalitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aichi prefekturasi

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hozirgi Tahara hududi qadimiy davrlardan beri doimiy ravishda ishgʻol qilinib kelingan. Arxeologlar Jomon davriga oid koʻplab qoldiqlarni va Kofun davridagi qabristonlarni topganlar.

Qadimgi tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nara davrida bu hudud qadimgi Atsumi okrugi tarkibiga kiritilgan va Heian davrida bir necha shoenlarga boʻlingan.

Oʻrta davrlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kamakura davrida bu hudud maʼlum turdagi kulolchilik ishlab chiqarish mahsulotlari bilan ajralib turardi. Sengoku davrida bu hudud Tahara qal’asini qurgan Toda sulolasining nazorati ostida boʻlgan.

Ilk zamonaviy davr[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tokugava Ieyasu bilan ittifoqdosh boʻlgan Todalar Toyotomi Hideyoshi tomonidan egallab olingan, ammo Edo davrining boshida Tahara domenining Daimyosi sifatida eʼlon qilingan. Keyinchalik Toda oʻrnini Tokugava syogunatining barham topgunicha boshqargan Miyake sulolasi egalladi. Taniqli olim Vatanabe Kazan ham asli Taharalik edi.

Kechki zamonaviy davr[tahrir | manbasini tahrirlash]

Meiji davrining boshida, 1889-yil 1-oktyabrda Tahara zamonaviy munitsipalitetlar tizimini oʻrnatish bilan Aichi prefekturasining Atsumi tumanidagi bir qator qishloqlardan biri sifatida eʼlon qilindi. Tahara qishlogʻi 1892-yil 3-oktyabrda shaharcha maqomiga koʻtarildi. Fukue qishlogʻi esa 1897-yil 22-fevralda Fukue shahriga aylandi.

Zamonaviy tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Keyinchalik Fukue 1955-yil 15-aprelda oʻz nomini Atsumi shaharchasiga oʻzgartirdi. 1958-yil 11-noyabrda Akabanecho (yaponcha: ja 赤羽根町?) qishlogʻi shahar maqomiga koʻtarildi.

Tahara shahri 2003-yil 20-avgustda sobiq Tahara shahrining Akabane shahriga qoʻshilishi natijasida (ikkalasi ham Atsumi tumanidan), shahar maqomi ostida tashkil etilgan. 2005-yil 1-oktyabrda Atsumi shahri (Atsumi tumanidan) Taharaga birlashtirildi. Shu sababli, ushbu birlashish natijasida Atsumi okrugi tarqatib yuborildi.

Hukumat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tahara shahar hokimiyati

Tahara toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer hamda 18 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Shahar Aichi prefekturasi assambleyasiga bir aʼzoni qoʻshish imkoniyati mavjud. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Aichi okrugi tarkibiga kiradi.

Tashqi aloqalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qardosh shaharlar — qardosh shaharlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xalqaro[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qardosh shahar
Doʻstlik shahri

Milliy[tahrir | manbasini tahrirlash]

Doʻstlik shahri

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tahara — ishlab chiqarish va qishloq xoʻjaligi aralash iqtisodiyotga ega mintaqaviy savdo markazi hisoblanadi. Uzoq qirgʻoq chizigʻi tufayli Taharada tijorat baliq ovlash uchun koʻplab portlar barpo etilgan.

Iqtisodiyotning ikkilamchi sektori[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ishlab chiqarish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Asosiy sanoat ish beruvchisi Toyota Motor korporatsiyasi boʻlib, u Tahara shahridagi ahamiyatga ega boʻlgan Tahara zavodiga ega boʻlib, koʻplab Lexus markali avtomobillar va baʼzi Toyota modellarini ishlab chiqaradi. Toyota Celica modeli 1979-yildan 1999-yilgacha Taharada savdoga chiqarilgan. Ushbu zavodda koʻplab Lexus modellari, ichki va xalqaro bozorlar uchun koʻplab Toyota modellari ishlab chiqariladi.

Energiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tahara qayta tiklanadigan energiya ehtiyojlariga sarmoya kirituvchi kompaniyalar konsorsiumiga ega. 2014-yil noyabr holatiga koʻra, quyosh energiyasi va shamol energiyasidan energiya ishlab chiqaruvchi yangi inshoot 19 000 xonadonni ob-havoga bogʻliq holda elektr energiyasi bilan taʼminlaydi[7][8]. JERA Taharada quvvati 1400 MVt boʻlgan neft bilan ishlaydigan Atsumi issiqlik elektr stansiyasini boshqaradi[9].

Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maktablar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taharada 18 ta davlat boshlangʻich maktabi, shahar hukumati tomonidan boshqariladigan beshta davlat oʻrta maktabi hamda Aichi prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan uchta davlat yuqori maktabi faoliyat yuritadi.

Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mikava Tahara stansiyasi
Taharaning Nolinchi kilometri

Temir yoʻllar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anʼanaviy yoʻllar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toyohashi temir yoʻli
  • Atsumi liniyasi : — Yagumadai — Toshima — Kambe — Mikava Tahara

Avtobus[tahrir | manbasini tahrirlash]

Avtobus xizmatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Toyotetsu avtobuslari va shaharda ishlaydigan ekologik toza jamoat transporti butun Tahara boʻylab, hatto Irago burnining eng gʻarbiy nuqtasiga ham kirish imkonini beradi.

Yoʻllar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya milliy marshruti[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • 259-milliy marshruti Atsumi yarimoroli boʻylab oʻtuvchi asosiy magistral hisoblanadi. Ushbu avtomagistraldagi kanjining muqobil oʻqilishi ji-go-ku hisoblanadi. Yapon tilida jigoku soʻzi doʻzax degan maʼnoni anglatadi. Shuning uchun mahalliy aholi uni ji-go-ku-douro yoki „Doʻzaxga olib boradigan yoʻl“ deb ham atashadi. Bu atama, ayniqsa, kengaytirilishi va takomillashtirilishidan oldin, yoʻl boʻylab oʻlimning yuqori koʻrsatkichini ifodalaydi.
  • Milliy yoʻnalish 42

Dengiz yoʻllari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dengiz portlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Irago portidan qatnovchi Ise-van paromi Taharani Mie prefekturasining Toba shahri bilan bogʻlaydi. Parom avtotransport vositalarini oʻzida sigʻdira oladi. Shuningdek, Nagoya janubidagi Ise koʻrfazidagi sunʼiy orolda qurilgan Markaziy Yaponiya xalqaro aeroportida ham parom joylashgan.

Mahalliy diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Yoshigo Shell Midden, Jomon davri qobigʻi va Milliy tarixiy manzilgoh
  • Irago Tōdai-ji kafel pechi xarobalari, Kamakura davri oʻchoq xarobalari, milliy tarixiy joy
  • Oarako eski oʻchoq xarobalari, milliy tarixiy joy
  • Tahara qal’asi joylashgan hudud
  • Kojigahama plyaji, Irago burni, toʻlqin tovushlari Atrof-muhit vazirligi tomonidan Yaponiyaning 100 ta tovush manzaralaridan biri sifatida roʻyxatga olingan[10]
  • Kazan Jinja
  • Akabane uzun plyaji, „Akabane plyaji“ yoki „Uzun plyaj“ nomi bilan ham tanilgan, mahalliy aholi va sayyohlar orasida juda goʻzal hudud sifatida tanilgan. Akabane plyaji 2018-yilgi Jahon syorfing oʻyinlariga mezbonlik qildi, shu qatorda yil davomida boshqa xalqaro syorfing musobaqalari ham oʻtkazildi.

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taniqli odamlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Tahara City official statistics (yaponcha)
  2. „Tahara City Profile“. Tahara Official Website. 6-noyabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-noyabr 2011-yil.
  3. „ja:観測史上1~10位の値(年間を通じての値)“. JMA. Qaraldi: 14-aprel 2022-yil.
  4. „ja:気象庁 / 平年値(年・月ごとの値)“. JMA. Qaraldi: 14-aprel 2022-yil.
  5. Tahara population statistics
  6. 6,0 6,1 „International Exchange“. List of Affiliation Partners within Prefectures. Council of Local Authorities for International Relations (CLAIR). 2015-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-noyabr 2015-yil.
  7. „Solar/Wind Electricity Generation Project in Tahara City“. Toshiba Official Website (2012-yil 7-noyabr). Qaraldi: 7-noyabr 2012-yil.
  8. „News release details | News Release | MITSUI CHEMICALS, INC“. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-dekabr.
  9. JERA official home page
  10. „100 Soundscapes of Japan“. Ministry of the Environment. Qaraldi: 8-dekabr 2015-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Media related to Tahara, Aichi at Wikimedia Commons
  • Tahara travel guide from Wikivoyage
  • Geographic data related to Tahara, Aichi at OpenStreetMap
  • Rasmiy sayti (yaponcha) (with link to English pages)