Szin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Szin, Oltin, Altan xonligi — oʻrta asrlarda hozirgi XXRning shim.sharqida yashagan jujanlarning davlati va sulolasi (11151234). Jujanlarning kidanlar zulmiga qarshi kurashi jarayonida barpo etilgan. 1125 y. S. kidanlarning Lyao davlatini tugatib, uning hududini bosib olgan. 1125—27 yillarda Xitoyning Shimoliy Sun sulolasi-ga qarshi kurash olib borib, Shimoliy Xitoyning katta qismini, jumladan, imperiya poytaxti Kayfin sh.ni egallagan S. qoʻshinlari Yanszi daryosi qiryuqlarigacha borishgan. 1139 y. S. Xitoyning Janubiy Sun davlati bilan sulh bitami imzolagan. Unga koʻra, Janubiy Sun davlati oʻzini S.ning vassali deb tan olgan. 12-asr oʻrtalariga kelib S. Sharqiy Osiyodagi kuchli davlatga aylangan. Uning tarki-biga hozirgi Shim.-Sharqiy va Shimoliy Xitoy, Ichki Mongoliyaning bir qismi kirgan. Tangutlarning davlati Si Sya va Koreya xam S.ga vassal boʻlgan. S. moʻgʻullar istilosi davrida barxam toptan.