Suvaydodagi teraktlar
| Suvaydodagi teraktlar | |
|---|---|
.svg) Suvaydoning Suriya xaritasidagi o'rni | |
| Joylashgan |
Suvaydo, .svg){kind=small} Suriya |
| Sana | 28-iyul, 2018-yil |
Hujum turi |
xudkush portlashlar, otishmalar, garovga olish |
| Qurol |
portlovchi kamarlar oʻqotar qurollar |
| Halok boʻlganlar | 258 nafar (63 nafar terroristlar) |
Jarohat olganlar |
180 |
Suvaydodagi teraktlar 2018-yil 25-iyul kuni Suriyaning Suvaydo shahri va uning atrofida sodir etilgan bir qator xudkush portlashlar va qurolli hujumlardir. Hujumlarda 258 kishi halok boʻlgani, 200 dan ortiq kishi jarohatlangani taxmin qilinmoqda. Hujumlar uchun mas'uliyatni Iroq va Shom Islom Davlati (IShID) oʻz zimmasiga oldi[1][2]. Mahalliy kuzatuvchilar Hujum ortida Asad hukumati turganini taxmin qilinmoqda[3].
Voqealarning borishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Birinchi hujumlar shaharning mudofaa pozitsiyalariga amalga oshirildi. Oʻq-dorilar zahiralari tugab boʻlgach, terrorchilar shahidlarning kamarlarini portlatdilar[4]. Suriya Arab Axborot Agentligi Suvaydoda ikkita alohida xudkushlik hujumi sodir etilgani va yana ikki hujumchi oʻzini portlatib yuborishdan oldin yoʻq qilingani, yana birining hibsga olingani haqida xabar berdi. Jangari guruhlar al-Mushannafda ham kelishilgan hujumlar uyushtirib, bir qancha aholi punktlarini vaqtinchalik nazorat ostiga oldi va asirlarni garovga oldi. Bir vaqtning oʻzida 7 ta aholi punktiga hujum qilindi. Har bir aholi punktiga 50 ga yaqin terrorchi hujum qilgan. Qayd etilishicha, terrorchilar oʻzini mehmondek koʻrsatib, uy eshigini taqillatgan. Eshikni ochganning yuragiga pichoq sanchilgan, keyin terrorchilar otalari, aka-ukalari va opa-singillari qanday vahshiylarcha oʻldirilganini koʻrishlari uchun oʻgʻil va qizdan boshqa hammani oʻldirishgan, keyin esa bu haqda gapirib, qalbida qoʻrquv uygʻotgan. Terrorchilar armiya, davlat xavfsizlik idoralari va hattoki aholi oʻrtasida joylashgan aholi punktlarida shaxsiy qurollari yoʻqligida tinch aholini oʻldirgan. Aholi kichik kalibrli qurollar bilan qurollangan edi, biroq hujumlardan bir kun oldin barcha qurollar davlat idoralari tomonidan musodara qilingan edi. Teraktlar sodir boʻlgan tunda aholi punktlarida elektr energiyasi yoʻq edi. Avvalroq shaharda pozitsiyalarni egallagan armiya va fuqaro mudofaasi kuchlari hujumlardan bir necha kun oldin qayta joylashtirildi. Maʼlum qilinishicha, IShID kuchlari shaharda boʻlmagan, biroq oʻt ochishni toʻxtatish natijasida ular Suvaydo togʻli hududiga koʻchirilgan. Hujumlardan bir kun oʻtib, davlat Suriya havo kuchlari ishtirokida aholi punktlari ustidan nazoratni tikladi.
Sabzavot bozori hududida sodir boʻlgan oʻzini portlatishlar kamida 38 kishining qurbon boʻlishiga olib keldi.
Qurbonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Avvaliga Suvayd sogʻliqni saqlash boshqarmasi boshligʻi 96 kishi halok boʻlgani va jami 176 kishi yaralangani haqida xabar bergan edi. Keyinchalik, bir rasmiy hujumlarda 215 kishi halok boʻlgan va 180 kishi yaralanganini taʼkidlab, koʻproq qurbonlar haqida xabar berdi[5]. Suriya Inson huquqlari observatoriyasi (shtab-kvartirasi Buyuk Britaniyada joylashgan tashkilot) 255 kishi halok boʻlgan, ulardan 142 nafari tinch aholi, 113 nafari xavfsizlik kuchlari va 63 nafari IShID jangarilari ekanligini[6][7], 200 dan ortiq kishi jarohatlanganini xabar berdi[8].
Tashkilotchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Suriya rasmiylari Suvaydodagi hujum uchun javobgarlikni IShID olganini aytishgan, biroq mahalliy kuzatuvchilar hujum ortida Asad hukumati turgani, shu tariqa Suvaydo xalqidan jang qilishdan bosh tortgani uchun qasos olayotganini taxmin qilishmoqda. Shunday qilib, terrorchilik hujumidan biroz oldin Suvaydo aholisining aralashuvisiz „Oq dubulgʻalar“ tashkiloti aʼzolari qishloq hududidan oʻtib, Darodagi hujum paytida hukumat qoʻshinlarining gʻalabasidan keyin chekinishdi, keyin esa „Oq dubulgʻalilar“ Suriya chegarasini kesib oʻtib, Isroil va Iordaniyaga evakuatsiya qilindi.
Oqibatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Suvaydo gubernatori Amir al-Eshining aytishicha, shaharda qonun va tartib kechgacha tiklangan. „Ixbariya TV“ davlat telekanalining xabar berishicha, havo kuchlari IShID tomonidan bosib olingan al-Matuna, Duma va Tima[9] aholi punktlariga bir qator bombali hujumlar uyushtirgan.
Xalqaro munosabat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Misr parlamentining arab aloqalari qoʻmitasi raisi Saad al-Hamol terror hujumlarini qoralab, Suriyaning ichki ishlariga xalqaro aralashuv “terrorchilar uchun front boʻlib xizmat qiladi"[10], deb hisoblaydi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Syria war: More than 200 dead in suicide attacks“. BBC (25-iyul 2018-yil).
- ↑ Al-awsat, Asharq „ISIS Commits Massacre in Syria’s Sweida as Toll Rises“ (ukraincha). aawsat.com. 2019-yil 1-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 29-iyul.
- ↑ Когда ИГИЛ* стучится в дверь
- ↑ CNN, Kareem Khadder and Sarah el Sirgany,. „ISIS says it's behind the attacks in Syria that killed 166“. CNN.
- ↑ „Update: Death toll of IS attacks in Syria's Sweida rises to 215“. www.xinhuanet.com (25-iyul 2018-yil). 1-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2022-yil.
- ↑ People and residents of al-Suwaidaa reveal to SOHR details of the death coming from the east
- ↑ „IS leaves Syria Druze reeling from heaviest losses of war“. 2019-yil 23-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 29-iyul.
- ↑ „Mehr als 200 Tote bei IS-Angriff auf syrische Stadt“ (Austrian) (25-iyul 2018-yil).
- ↑ McKernan, Bethan. „Isis suicide bombings in Syria kill 215 in deadliest attack in months“ (inglizcha). The Independent (25-iyul 2017-yil).
- ↑ „Parl't committee slams terrorist attack on Syria's As Suwayda“ (inglizcha). The Egyptian Gazette (26-iyul 2018-yil). 27-iyul 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyul 2022-yil.