Sulton Xusrav-mirzo

Shahzoda Sulton Xusrav Mirzo (1587-yil 16-avgust — 1622-yil 26-yanvar) — Boburiylar sulolasidan boʻlgan shahzoda, Boburiylar hukmdori Jahongirning toʻngʻich oʻgʻli.

Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahzoda Xusrav 1587-yil 16-avgustda Lahorda tugʻilgan. U shahzoda Salimning (1569—1627), boʻlajak Boburiylar hukmdori Jahongirning (1605—1627) toʻngʻich oʻgʻli edi. Uning onasi Manxavati Bay (inglizcha) (taxminan 1570-1604), Jaypurlik Rajaning qizi va Rajput Kachva urug'ining boshlig'i Amir al-Umar Das (1527-1589) edi. O'g'li tug'ilgandan keyin Manxavati Bay Shoh Begim Sohib unvonini oldi. Xusrav Mirzoning onasi 1604-yil 16-mayda afyun ishlatib, oʻz joniga qasd qiladi^[1].

Oilasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahzoda Xusravning birinchi va asosiy rafiqasi Xon A’zam nomi bilan mashhur boʻlgan yirik arbobiMirzo Aziz Kokiyning (1542-1624) qizi edi. U Boburiylar hukmdori Akbarning hamshirasi Angning o'g'li edi. Er-xotinning shahzoda Davar Baxsh (taxminan 1607—1628) va shahzoda Buland Axtar Mirzo (1609 yil 11 martda tugʻilgan) ismli ikki oʻgʻli boʻlib, goʻdakligida vafot etgan.

Xusravning ikkinchi xotini Jonibek Tarxonning qizi va Mirzo Gʻozibekning singlisi edi.

Shahzodaning uchinchi xotini Mihtor Fozil Rikabdorning oʻgʻli Mukimning qizi edi. U 1616 yil 8-aprelda tug'ilgan shahzoda Garshasp Mirzoning onasi edi.

Xusravning Hoshmandning Bonu Begim ismli qizi bor edi, taxminan 1605 yilda tug'ilgan va shahzoda Hushan Mirzoga (1604-1628) uylangan, shahzoda Doniyol Mirzoning o'g'li va Podishah Akbarning nabirasi.

Qo'zg'olon va oqibatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xusrav Mirzo asirga olinishi va otasi Jahongirga taqdim etilgan.

Ollohoboddagi Xusrav Mirzo maqbarasi

1605 -yil 27-oktabrda Boburiylar hukmdori Akbar vafot etdi. U oʻz merosxoʻri, Xusrav Mirzoning otasi shahzoda Jahongirdan qattiq hafsalasi pir boʻldi. 1606 -yil 6-aprelda shahzoda Xusrav 350 otliq qoʻshin bilan yaqin atrofdagi Sikandradagi Akbar qabrini ziyorat qilish bahonasida Agrani tark etadi. Mathurada Husayn begim 3000 otliq otryadi bilan unga qoʻshildi. Panipatda unga Lahor viloyati devon (ma'muri) Lahor Abdul-Rahim qo'shildi. Xusrav Amritsar yaqinidagi Taran-Taranga yetib borgach, guru Arjan Devning duolarini oldi^[2].

Xusrav Mirzo Lahorni qamal qildi, uni Dilavarxon himoya qildi. Boburiylar hukmdori Jahongir tez orada katta qoʻshin bilan Lahorga yetib keldi. U va uning tarafdorlari Kobul tomon qochishga harakat qilishdi, lekin Chenab daryosidan o'tayotganda Jahongir qo'shini tomonidan asirga olinadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Jahangir, Emperor; Rogers, Alexander; Beveridge, Henry (1909). The Tuzuk-i-Jahangiri; or, Memoirs of Jahangir. Translated by Alexander Rogers. Edited by Henry Beveridge. London Royal Asiatic Society. pp. 78, 81, 279.

↑ Jahangir, Emperor; Rogers, Alexander; Beveridge, Henry (1909). The Tuzuk-i-Jahangiri; or, Memoirs of Jahangir. Translated by Alexander Rogers. Edited by Henry Beveridge. London Royal Asiatic Society. pp. 78, 81, 279.
↑ Jahangir, Emperor; Rogers, Alexander; Beveridge, Henry (1909). The Tuzuk-i-Jahangiri; or, Memoirs of Jahangir. Translated by Alexander Rogers. Edited by Henry Beveridge. London Royal Asiatic Society. pp. 78, 81, 279.

[1] Jahangir, Emperor; Rogers, Alexander; Beveridge, Henry (1909). The Tuzuk-i-Jahangiri; or, Memoirs of Jahangir. Translated by Alexander Rogers. Edited by Henry Beveridge. London Royal Asiatic Society. pp. 78, 81, 279.

[2] Jahangir, Emperor; Rogers, Alexander; Beveridge, Henry (1909). The Tuzuk-i-Jahangiri; or, Memoirs of Jahangir. Translated by Alexander Rogers. Edited by Henry Beveridge. London Royal Asiatic Society. pp. 78, 81, 279.

[1]

[2]