Sulaymon ibn Wahb

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Abu Ayyub Sulayman ibn Wahb (arabcha: أبو أيوب سليمان بن وهب) (885-yil iyul avgust oylarida vafot etgan) Abbasidlar xalifaligining yuqori martabali amaldori boʻlib, xato bir necha marta vazir boʻlgan edi.

Uning oilasi, Banu Wahb, asli Vositlik nestoriy nasroniylari boʻlib, Umayyadlar davridan beri xalifalik boshqaruvida kotiblar ishlab chiqargan[1]. Sulayman dastlab xalifa al-Maʼmunning (813-833-yillar hukmronligi) kotibi sifatida namoyon boʻladi. Al-Wathiq (842-847-yillar hukmronligi) davrida u turk sarkardalari Muso ibn Bugha va Aytakhning kotibi boʻlib xizmat qilgan kuchli turk harbiylari bilan aloqalar oʻrnatgan. Al-Mutawakkil (847-861-yillar hukmronligi) davrida u Misrda ikki marta omil (moliya boshligʻi) boʻlib xizmat qilgan va shu vaqt ichida u boylik orttirgani xabar qilingan[1].

U saroy amaldori sifatida Abu Tammam va al-Buhturi kabi taniqli shoirlarning homiysi sifatida ajralib turardi. U avvaliga vazir etib tayinlanadi, soʻngra ichki tartibsizliklar va turk armiyasining kuchayib borayotgan hukmronligi tufayli oʻsha paytda deyarli kuchsiz boʻlib qolgan al-Muhtadiy hukmronligi (hukmronligi 869-870-yillarda) oxirida, soʻngra yana 877 va 878-yillarda al-Mu’tamid (870-892-yillar hukmronligi) davrida, raqibi al-Hasan ibn Makhlad al-Jarrah bilan almashdi. Uning kuchayib borayotgan moliyaviy inqirozga qarshi tura olmasligi uning doimiy ishdan boʻshatilishi, xattoki qamoqqa olinishiga ham olib keldi va 885-yil may yoki iyun oylarida qamoqxonada vafot etdi[1][2].

Sulayman haqiqiy maʼmuriy sulolaning asoschisi edi: uning oʻgʻli Ubayd Allah, nabirasi al-Qasim, nevaralari al-Husayn va Muhammad vazir boʻlishgan edi[1][3].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]