Sozlangan massa damperi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Taypey 101 tepasida sozlangan massa amortizatori
Shanxay minorasi sozlangan ommaviy amortizator

Sozlangan massa amortizatori ( TMD ) yana, harmonik absorber yoki seysmik damper deb ham ataladi. Mexanik tebranishlarni kamaytirish uchun tuzilmaga o'rnatilgan qurilma bo'lib, bir yoki bir nechta namlangan buloqlarga o'rnatilgan massadan iborat. Uning tebranish chastotasi u o'rnatilgan ob'ektning rezonans chastotasiga o'xshash qilib sozlangan va ob'ektning maksimal amplitudasini pasaytiradi, lekin undan kam og'irlikdadir.

TMDni vazifasi noqulaylik, shikastlanish yoki to'g'ridan-to'g'ri struktura buzilishini oldini oladi. Ular ko'pincha elektr uzatishda, avtomobillarda va binolarda qo'llaniladi.

Prinsip[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sozlangan massa amortizator tizimini namoyish qilish uchun ishlatiladigan oddiy prujina-massa-damper tizimining sxemasi.

Sozlangan massa sönümleyicileri harmonik tebranish natijasida paydo bo'lgan shiddatli harakatga qarshi stabil. Ular tizimning tebranishini kamaytirish uchun nisbatan yengil komponentdan foydalaniladi. shunda uning eng kuchli tebranishlari kamroq intensiv bo'ladi. Amaliy tizimlar asosiy rejimni bezovta qiluvchi qo'zg'alish chastotasidan uzoqlashtirish yoki to'g'ridan-to'g'ri namlash qiyin. Qimmat bo'lgan rezonansga damping qo'shish uchun sozlangan. Misol: krank milining buralish amortizatori hisoblanadi. Mass amortizatorlar tez-tez avtomobil amortizatori kabi mexanik kinetik energiyani issiqlikka aylantiradigan ishqalanish yoki gidravlik komponent bilan amalga oshiriladi.

Dvigatel moslamasi orqali yerga ulangan massasi m 1 bo'lgan dvigatel, vosita ishlayotganda tebranadi. Yumshoq vosita o'rnatgichlari parallel kamon va amortizator vazifasini bajaradi k 1 va c 1 . Dvigatel moslamasidagi kuch F 0 ga teng. Dvigatel bir necha tezlik oralig'ida ishlaganda dvigatel o'rnatmalariga maksimal quvvatni kamaytirish uchun kichikroq massa, m 2, m 1 ga kamon va amortizator, k 2 va c 2 orqali ulanadi. F 1 - uning ishlashi tufayli dvigatelga ta'sir qiluvchi kuchdir.

Fayl:Tuned mass damper.png
Bir kuch birligi bilan qo'zg'atilgan tizimning javobi ( red ) va bo'lmagan ( blue ) 10% sozlangan massa. Eng yuqori javob 9 birlikdan 5,5 birlikgacha kamayadi. Maksimal javob kuchi kamaytirilgan bo'lsa-da, javob kuchi oshiriladigan ba'zi ish chastotalari mavjud.

Grafikda sozlangan massa amortizatorining oddiy prujina-massa-damper tizimiga ta'siri ko'rsatilgan. Asosiy massaga qo'llaniladigan kuchning bir birligi amplitudasi hamda tebranishlar bilan qo'zg'atilgan m 1 Ishlashning muhim o'lchovi -dvigatel o'rnatmasidagi kuchning tebranish kuchi nisbat,F0/F1 . Bu tizim chiziqli ekanligini nazarda tutadi, shuning uchun agar dvigateldagi kuch ikki baravar ko'paygan bo'lsa, vosita o'rnatish kuch ham shunday boladi. Moviy chiziq asosiy tizimni ifodalaydi. 9 birlik chastotada maksimal 9 birlik kuch bilan javob beradi. Qizil chiziq asosiy massaning 10% sozlangan massani qo'shish effektini ko'rsatadi. U 7 chastotada maksimal 5,5 javobga teng.Yon ta'sir sifatida u 2- normal rejimga ega va taxminan 6 dan past va 10 dan yuqori chastotalar asosiy tizimdan ko’proq tebranadi.

Ikki tepalikning balandligi sozlangan massa amortizatoridagi kamonning qattiqligini o'zgartirish orqali sozlanadi. Dampingni o'zgartirish, cho'qqilarning balandligini murakkab tarzda o'zgartiradi. 2 tepalik orasida bo'linish amortizatorning massasini ( m 2 ) o'zgartirish orqali o'zgartiriladi.

Kanada[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Vankuverdagi One Wall Center - sozlangan suyuq ustunli amortizatorlardan foydalanadi, ularni o'rnatish vaqtida sozlangan massa amortizatorining noyob shakli.
  • Torontodagi CN Tower .

Xitoy[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tayvan[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Taypey 101 osmono'par binosi - 660 metric ton (730 short ton) amortizator, ilgari dunyodagi eng og'ir.[1] 87-92-qavatlarda joylashgan.

Germaniya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Berlin televidenie minorasi ( Fernsehturm ) - shpilda joylashgan sozlangan ommaviy amortizator.
  • VLF transmitter DHO38 - mast tuzilishida granulalar bilan to'ldirilgan silindrsimon idishlar

Hindiston[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Hindistonning Nyu-Dehli shahridagi ATC Tower Delhi aeroporti — 50 tonnalik sozlangan massa amortizatori ATC pol ostiga 90 m balandlikda o'rnatilgan.
  • Hindistonning Gujarat shahridagi birlik haykali – Sardor Patel haykalining ko'krak darajasida joylashgan har biri 250 tonnalik ikkita sozlangan ommaviy amortizator.[2][3]
  • Tehron xalqaro minorasi

Irlandiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Dublin Spire , Irlandiya - shamol bo'roni paytida aerodinamik barqarorlikni ta'minlash uchun sozlangan massa amortizatori bilan yaratilgan.

Yaponiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Yaponiyadagi Xonsyu va Sikoku orollari orasidagi Akashi Kaykyo ko'prigi, ilgari dunyodagi eng uzun osma ko'prik o'zining osma minoralari ichidagi sarkaçlardan sozlangan massa amortizatorlari sifatida foydalanadi.
  • Yaponiyaning Xirosima shahridagi Ribbon Chapel[4] ikkita bir-biriga bog'langan spiral zinapoyalardagi tebranishlarni namlash uchun TMDdan foydalanadi.[5]
  • Tokio Skytree
  • Yokogama landmark minorasi[6]
  • Chiba port minorasi, Yaponiya

Qozog'iston[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rossiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Moskvadagi Poklonnaya tepaligidagi G'alaba yodgorligi
  • Sochi Olimpiya bog'idagi Olimpiya mash'alasi,
  • Moskvadagi po'lat bacalar ( Issiqlik elektr stansiyasi 27 ), Ryazan elektr stantsiyasi, Sochi issiqlik elektr stantsiyasi va boshqalar.
  • Saxalin-I - dengizda burg'ulash platformasi

Birlashgan Arab Amirliklari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qo'shma Shtatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Nyu-York shahri 111 West 57th Street - dunyodagi eng og'ir qattiq amortizatorni o’z ichiga oladi. 800 short ton (730 t) .[7]
  • Nyu-YorkPark Avenue 432[8]
  • Ballidan Bellagioga, Ballidan Sezar saroyiga va Treasure orolidan Las-Vegasdagi Venetsiya
  • Bloomberg Tower/731 Lexington,
  • Nyu-York shahriCitigroup markazi - Uilyam LeMessurier tomonidan ishlab chiqilgan va 1977-yilda qurib bitkazilgan. Chayqalishni kamaytirish uchun sozlangan massa amortizatoridan foydalangan 1-osmono'par binodir[9]
  • Filadelfiyadagi Comcast markazi - 1,300 short ton (1,200 t) ) dunyodagi eng katta sozlangan suyuq ustunli amortizatorni (TLCD) o'z ichiga oladi.[10]
  • Filadelfiyadagi Comcast texnologiya markazi - 125 000 gallon suv (taxminan 500 tonna) bo'lgan 5 sozlangan amortizatorlar to'plami mehmonxona xonalari va qabulxona o'rtasida 57-qavatda joylashgan.[11]
  • Grand Canyon Skywalk, Arizona
  • Bostondagi Jon Xankok minorasi - bino qurib bitkazilgandan so’ng sozlangan ommaviy amortizatordan foydalangan 1-bino.
  • Nyu-York shahridagi bir Madison
  • One Rincon Hill South Tower, San-Fransisko - Kaliforniyada suyuq sozlangan massa amortizatoriga ega bo'lgan 1- bino
  • Chikagodagi Park minorasi - Qo'shma Shtatlardagi 1- bino, boshi sozlangan ommaviy amortizator bilan ishlab chiqilgan.
  • Random House Tower - Nyu-York shahri 2 ta suyuqlik bilan to'ldirilgan amortizatorlardan foydalaniladi.
  • Los -Anjeles xalqaro aeroportidagi mavzuli bino
  • Nyu-York shahridagi Trump World Tower

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Antirezonans

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „taipei-101.com.tw“. 2020-yil 26-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  2. ↑ „India Unveils 'Statue of Unity' - The Worlds Largest Statue“ (en). Born to Engineer (2018-yil 2-noyabr). — „Two 250 tonne tuned mass dampers were placed at chest height to control the sway in high winds.“. Qaraldi: 2022-yil 1-aprel.
  3. ↑ „The Statue of Unity | Sardar Patel | L&T“ (2019-yil 23-mart). — „To arrest any sway of such a tall structure, two Tuned Mass Dampers of 250 tonnes each have been used.“. 2019-yil 23-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 1-aprel.
  4. ↑ RIBBON CHAPEL on Vimeo
  5. ↑ Nakamura. „Ribbon Chapel / Hiroshi Nakamura & NAP Architects“. ArchDaily (2015-yil 4-fevral). Qaraldi: 2017-yil 15-fevral.
  6. ↑ Luca, Septimiu-George; Pastia, Cristian; Chira, Florentina (2007). "Recent Applications of Some Active Control Systems to Civil Engineering Structures". The Bulletin of the Polytechnic Institute of Jassy, Construction. Architecture Section 53 (1–2): 21–28. http://www.bipcons.ce.tuiasi.ro/Content/ArticleInformation.php?ArticleID=80. 
  7. ↑ „Tapering Begins as 111 West 57th Street Reaches for 1,428-Foot Pinnacle“ (2018-yil 18-aprel).
  8. ↑ Stewart. „In Detail> 432 Park Avenue“. The Architect's Newspaper. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 31-yanvar.
  9. ↑ Petroski, Henry. Invention by Design: How Engineers Get from Thought to Thing. Harvard University Press, 1996 — 205–208 bet. ISBN 9780674463677. 
  10. ↑ „Comcast Center“. 2012-yil 17-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 7-fevral.
  11. ↑ Bob Fernandez. „Engineers on the rise: Four young professionals tackle a career-making project“. philly.com. Philadelphia Media Network (Digital), LLC (2014-yil 10-dekabr). 2017-yil 22-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 3-dekabr.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Sozlangan_massa_damperi&oldid=3772572" dan olindi