Sobir Kamolov (tarixchi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sobir Kamolov
oʻzbekcha: Sobir Kamolov
Tavalludi 10-sentyabr 1924-yil
SSSR bayrogʻi SSSR
Oʻzbekiston bayrogʻi Oʻzbekiston
Vafoti 1-fevral 2009-yil
Fuqaroligi Qoraqalpogʻiston bayrogʻi
Sohasi Tarix
Taʼlimi Qoraqalpoq davlat pedagogika instituti
Akademik rahbarlari T.A.Jdanko

Sobir Kamolovich Kamolov (oʻzbekcha: Sobir Kamolov; 1924-yil 10-sentyabr, Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Chimboy tumani, Qorabugʻa qishlogʻi – 2009-yil 1-fevral[1]) – sovet va qoraqalpoq tarixchisi, tarix fanlari doktori, professor, Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi akademigi[2], Oʻzbekiston (1974) va Qoraqalpogʻistonda (1973) xizmat koʻrsatgan fan arbobi, tarix fanlari doktori (1969). Qoraqalpogʻiston pedagogika instituti rektori (1957—1961), Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Qoraqalpogʻiston boʻlimi Prezidiumi raisi (1961—1996) va maslahatchi (1996-yildan). Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Prezidiumi aʼzosi (1984—1998). „Jasorat“ medali (1994), „Shuhrat“ medali (1994) mukofotlari sohibi.

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1924-yil 10-sentabrda Qoraqalpogʻiston Respublikasi Qoraoʻzyoq tumani, Qorabugʻa qishlogʻida (hozirgi A.Dosnazarov nomidagi xoʻjalik hududida) tugʻilgan[3].

1942-yil avgust oyida Xoʻjayli pedagogika bilim yurtini tamomlab, Qizil Armiya safiga chaqiriladi. 1943-yilning mayigacha Namangan shahrida joylashgan Xarkov harbiy piyoda askarlar bilim yurtida tahsil olgan. 1943-yil iyulgacha Buxoroda xizmat qilgan, soʻng frontga chaqirildi. U 48-armiyaning 102-Uzoq Sharq Novgorod-Seversk miltiq diviziyasining 30-chi Xasanskiy otishma polkining 8-rotasining miltiq otryadi komandiri boʻlgan. 1943-yil 22-sentyabrda 1-Belorussiya frontida Gomel yoʻnalishidagi Krasnaya Loza qishlogʻi yaqinida boʻlgan jangda chap yelka va yelka suyagidan ogʻir yaralangan. Davolanishdan soʻng jarohati tufayli SSSR Qurolli Kuchlari safidan boʻshatilgan va 1944-yildan Qoraqalpogʻistonda maktab harbiy instruktori boʻlib ishlagan[4].

1948-yilda Qoraqalpoq davlat pedagogika institutini tamomlagan. 1953-yilda nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan. 1957—1961-yillarda Qoraqalpoq davlat pedagogika instituti rektori boʻlgan. 1969-yilda doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi[5]. 1979-yilda Oʻzbekiston SSR Fanlar akademiyasi akademigi etib saylangan[6]. 1961—1996-yillarda Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi Qoraqalpogʻiston boʻlimi Prezidiumi raisi[7] boʻlgan. 1984—1998-yillarda Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Prezidiumi aʼzoligiga qabul qilingan.

Sobir Kamolovning ilmiy faoliyati Qoraqalpoq xalqining etnik tarixi, shakllanishi, madaniyati, etnografiyasi boʻyicha mutaxassis. Qoraqalpoqlarning Oʻrta Osiyoning boshqa xalqlari va Rossiya bilan munosabatlarini oʻrgangan. 300 dan ortiq ilmiy ishlar muallifidir (jumladan, 10 tasi xorijda nashr etilgan)[8].

Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sobir Kamolov Qoraqalpogʻiston Muxtor Sovet Sotsialistik Respublikasida xizmat koʻrsatgan fan arbobi[9], Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi[9], Berdaq nomidagi Davlat mukofoti, “Harbiy xizmatlari uchun" medali[9], "1941 – 1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushida Germaniya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun" medali[9], "1941 – 1945-yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi jasoratli mehnati uchun" medali[9], "Jasorat" medali (1994)[10], "Shuhrat" medali (1994)[10] mukofotlari sohibi boʻlgan

Adabiyot[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Karakalpaki v XVIII – XIX vekax, T., 1968; Iz istorii vzaimootnosheniy karakalpakov s drugimi narodami Sredney Azii i Kazaxstana v XVIII – nachale XIX v. (v soavtorstve), T., 1988.[11]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Ранее состоявшиеся члены Академии наук РУз“. 2017-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 30-sentyabr.
  2. ↑ Brusina O. I. Tatyana Aleksandrovna Jdanko (Wayback Machine saytida 2017-09-30 sanasida arxivlangan) // Etnograficheskoe obozrenie. – 2008. – № 2. – S. 188—191
  3. ↑ „К 95-летию академика Сабыра Камаловича Камалова“. 2022-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 28-iyun.
  4. ↑ Obщestvennie nauki v Uzbekistane, Vipuski 1-12. Izd-vo Akademii nauk Uzbekskoy SSR, 1985
  5. ↑ Akademiki (Wayback Machine saytida 2017-10-19 sanasida arxivlangan) // Nukusskiy gosudarstvenniy pedagogicheskiy institut
  6. ↑ „Ранее состоявшиеся члены Академии наук РУз“. 2017-yil 30-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 30-sentyabr.
  7. ↑ Obщestvennie nauki v Uzbekistane, Vipuski 1-12. Izd-vo Akademii nauk Uzbekskoy SSR, 1985
  8. ↑ Национальная энциклопедия Узбекистана
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Obщestvennie nauki v Uzbekistane, Vipuski 1-12. Izd-vo Akademii nauk Uzbekskoy SSR, 1985
  10. ↑ 10,0 10,1 Национальная энциклопедия Узбекистана
  11. ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Sobir_Kamolov_(tarixchi)&oldid=3914756" dan olindi