Siri (virtual yordamchi)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Siri

MuallifSiri Inc.
Ishlab chiqaruvchiApple
tashkil topdi:9-avgust 2011-yil
Operatsion sistemaiOS, macOS, iPadOS, watchOS, tvOS
PlatformaiPhone

Apple TV iPod touch Apple Watch Macintosh

iPad
Til(lar)Ingliz, rus, fransuz, nemis, yapon, koreys, xitoy, italyan, ispan, golland, tay, portugal, norvegiya bokmål, daniya, turk, shved, arab, fin, malay, ibroniy
LitsenziyaProprietar
Vebsayt:apple.com/ru/siri/

Siri (/ˈsɪri/ SEER-ee) — Apple Inc.ning iOS, iPadOS, watchOS, macOS, tvOS va audioOS operatsion tizimlarining bir qismi boʻlgan virtual yordamchi hisoblanadi[1][2]. U savollarga javob berish, tavsiyalar berish va soʻrovlarni Internet xizmatlari topish, imo-ishoralar asosida boshqarish, fokus-kuzatuv va tabiiy tildagi foydalanuvchi interfeysidan foydalanish vazifalarini bajaradi. Doimiy foydalanish bilan u foydalanuvchilarning individual til foydalanishlari orqali, qidiruvlari va afzalliklariga moslashadi va individual natijalarni taqdim etadi.

Siri — bu SRI International sunʼiy intellekt markazi tomonidan ishlab chiqilgan loyihaning spin-offi hisoblanadi. Uning nutqni aniqlash mexanizmi Nuance Communications tomonidan taqdim etilgan va u ishlash uchun ilgʻor mashina oʻrganish texnologiyalaridan foydalanadi. Uning asl amerikalik, britaniyalik va avstraliyalik ovozli aktyorlari 2005-yilda oʻzlarining ovozlarini yozib olishgan, lekin bu yozuvlarning yakuniy ishlatilishidan bexabar boʻlganlar. Siri iOS uchun ilova sifatida 2010-yil fevral oyida chiqarilgan. Ikki oy oʻtgach, Apple uni sotib olgan va 2011-yil 4-oktabrda chiqarilganda iPhone 4Sga qoʻshildi va alohida ilovani iOS App Store doʻkonidan olib tashladi. Siri oʻshandan beri Apple mahsulotlarining ajralmas qismi boʻlib, boshqa apparat qurilmalari, jumladan, yangi iPhone modellari, iPad, iPod Touch, Mac, AirPods, Apple TV va HomePod uchun moslashtirilgan.

Siri telefon amallarini bajarish, asosiy maʼlumotlarni tekshirish, voqealar va eslatmalarni rejalashtirish, qurilma sozlamalarini boshqarish, Internetda qidirish, hududlarni kezish, koʻngilochar maʼlumotlarni topish kabi foydalanuvchi buyruqlarining keng doirasini qoʻllab-quvvatlaydi va iOS bilan oʻrnatilgan ilovalar bilan ishlashga qodir. 2016-yilda iOS 10ning chiqarilishi bilan Apple uchinchi tomonning Siri-ga, jumladan, uchinchi tomon xabar almashish ilovalari, shuningdek, toʻlovlar, sayohatlarni almashish va internet qoʻngʻiroqlari ilovalariga cheklangan kirishini ochdi. iOS 11 ning chiqarilishi bilan Apple Siri ovozini yangiladi va keyingi savollar, til tarjimasi va uchinchi tomonning qoʻshimcha harakatlari uchun qoʻllab-quvvatladi.

Rivojlanish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Siri — SRI International sunʼiy intellekt markazi tomonidan ishlab chiqarilgan boʻlib, AQSh Mudofaa ilgʻor tadqiqot loyihalari agentligi (DARPA) tomonidan moliyalashtiriladigan CALO loyihasining bir qismidir[3]. SRI International Siri uchun qiymat taklifini aniqlash uchun NABC Frameworkdan foydalangan[4]. U Dag Kittlaus, Tom Gruber va UCLA bitiruvchisi Adam Cheyer tomonidan asos solingan. Kittlaus Norvegiyadagi hamkasbi sharafiga Siri deb nomlagan. bu nom Sigrid ismining qisqa shakli boʻlib, qadimgi Norse „Sigríðr“ dan, sigr „gʻalaba“ va fríðr "chiroyli" degan maʼnolarni anglatadi[5].

Sirining nutqini aniqlash mexanizmi Nuance Communications nutq texnologiyasi kompaniyasi tomonidan taqdim etilgan[6]. 2011-yilgi texnologiya konferensiyasida Nuance bosh direktori Pol Ricci buni tasdiqlamaguncha, Apple hamda Nuance yillar davomida buni tan olishmagan[7][8]. Nutqni aniqlash tizimi murakkab mashinani oʻrganish usullaridan, jumladan konvolyutsion neyron tarmoqlardan va uzoq qisqa muddatli xotiradan foydalanadi.

Ovozlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sirining asl Amerika ovozi 2005-yil iyul oyida Susan Bennett tomonidan yozib olingan, u uning ovozi ovozli yordamchi uchun ishlatilishini bilmagan[9][10].

Asl britaniyalik erkak ovozi Jon Briggs tomonidan taqdim etilgan, sobiq texnologiya jurnalisti va 12 yil davomida BBCning The Weakest Link viktorina shousi uchun boshlovchilik qilgan. Televizorni tomosha qilish orqali u Sirining ovozi ekanligini bilganidan soʻng, u birinchi marta 2011-yil noyabr oyida bu rol haqida gapirdi. U ovozli ish „besh-olti yil oldin“ qilinganini va yozuvlar qanday ishlatilishini bilmasligini tan olgan[11][12].

Asl avstraliyalik ovoz Avstraliyada GPS qizi sifatida tanilgan ovozli ijrochi Karen Jakobsen tomonidan taqdim etilgan.

Har uchala ovozli aktyor va The Guardian oʻrtasidagi intervyuda Briggs „original tizim AQShning Scansoft nomli kompaniyasi uchun yozilgan, keyin ularni Nuance sotib olgan. Apple shunchaki litsenziyaladi“ deb maʼlum qilgan[13].

Integratsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Siri 2010-yil fevral oyida iOS operatsion tizimi uchun mustaqil dastur sifatida chiqarildi va oʻsha paytda ishlab chiquvchilar Android va BlackBerry qurilmalari uchun Sirini ham chiqarishni niyat qilishgan[14]. Ikki oy oʻtgach, Apple Sirini sotib oldi[15][16][17]. 2011-yil 4-oktabrda Apple Sirining beta-versiyasiga ega iPhone 4Sni taqdim etgan[18][19]. Eʼlondan soʻng, Apple mavjud mustaqil Siri ilovasini App Storeʼdan olib tashladi[20].TechCrunch yozishicha, Siri ilovasi iPhone 4 ni qo‘llab-quvvatlasa-da, uning App Storedan olib tashlanishi kompaniya uchun moliyaviy jihatga ega bo‘lishi mumkin, bu esa mijozlarga qurilmalarni yangilash uchun rag‘bat bo‘lishi mumkin edi.

Apple TV uchun Siri Remote

Yillar davomida Apple rasmiy ravishda qo‘llab-quvvatlanadigan mahsulotlar qatorini kengaytirdi, jumladan, yangi iPhone modellari[21], shuningdek, 2012-yil iyun oyida iPadni qo‘llab-quvvatlash[22], 2012-yil sentabr oyida iPod Touchni qo‘llab-quvvatlash[23], Apple TVni qo‘llab-quvvatlash va mustaqil Siri Remote, 2015-yil sentabr oyida[24], Mac va AirPodlarni 2016-yil sentabrda[25][26] va HomePodni 2018-yil fevralida qo‘llab-quvvatlagan[27][28].

2018-yilda Ars Technica " ona " taʼrifini baland ovozda o‘qishni so‘ragan foydalanuvchi foydalanishi mumkin bo‘lgan yangi nosozlik haqida xabar berdi. Siri javob beradi va foydalanuvchidan keyingi taʼrifni eshitishni xohlaydimi yoki yoʻqligini soʻraydi; foydalanuvchi „ha“ deb javob berganida, Siri „ona“ soʻzini „motherf-ker“ ning qisqartmasi sifatida eslatib oʻtadi. [29] Natijada javoblar va/yoki ularni ishga tushirish usullari aks ettirilgan bir nechta YouTube videolari paydo boʻldi. Apple muammoni jimgina hal qildi, garchi videolar buni alohida eʼtiborga olganligi tasdiqlanmagan. Kontent korporatsiya tomonidan taqdim etilgan xabar emas, balki Oksford inglizcha lugʻati kabi uchinchi tomon manbalaridan olingan. [30] Ushbu nosozlik vulgar kontent filtri yoqilgan holda ishlatilganmi yoki yoʻqmi nomaʼlum.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Use Siri on all your Apple devices“. support.apple.com.
  2. „Google Assistant beats Alexa, Siri“. gadgets.ndtv.com.
  3. Bosker, Biance. „SIRI RISING: The Inside Story Of Siri's Origins – And Why She Could Overshadow The iPhone“. Huffington Post (2013-yil 24-yanvar). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  4. Denning. „How To Create An Innovative Culture: The Extraordinary Case Of SRI“. Forbes (2015-yil 30-noyabr). Qaraldi: 2022-yil 29-yanvar.
  5. Heisler. „Steve Jobs wasn't a fan of the Siri name“ (en). Network World (2012-yil 28-mart). Qaraldi: 2019-yil 5-oktyabr.
  6. Bostic. „Nuance confirms its voice technology is behind Apple's Siri“. AppleInsider (2013-yil 30-may). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  7. Siegler. „Siri, Do You Use Nuance Technology? Siri: I'm Sorry, I Can't Answer That.“. TechCrunch. AOL (2011-yil 5-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  8. Kay. „Behind Apple's Siri Lies Nuance's Speech Recognition“. Forbes (2014-yil 24-mart). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  9. McKee, Heidi. Professional Communication and Network Interaction: A Rhetorical and Ethical Approach, Routledge Studies in Rhetoric and Communication. Taylor and Francis, 2017 — 167 bet. ISBN 978-1-351-77077-4. OCLC 990411615. 2018-yil 1-dekabrda qaraldi. „Siri's voices were recorded in 2005 by a company who then licensed the voices to Apple for use in Siri. The three main voices of Siri at original launch were Karen Jacobson (in Australia), Susan Bennett (in the United States), and Jon Briggs ...“ 
  10. Ravitz. „'I'm the original voice of Siri'“. CNN (2013-yil 15-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  11. Warman, Matt. „The voice behind Siri breaks his silence“. The Daily Telegraph (2011-yil 10-noyabr). 2022-yil 11-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  12. Savov. „British voice of Siri only found out about it when he heard himself on TV“. The Verge. Vox Media (2011-yil 10-noyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  13. Parkinson, Hannah Jane. „Hey, Siri! Meet the real people behind Apple's voice-activated assistant“. The Guardian (2015-yil 12-avgust). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  14. Schonfeld. „Siri's IPhone App Puts A Personal Assistant in Your Pocket“. TechCrunch. AOL (2010-yil 4-fevral). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  15. Wortham, Jenna. „Apple Buys a Start-Up for Its Voice Technology“. The New York Times (2010-yil 29-aprel). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  16. Marsal. „Apple acquires Siri, developer of personal assistant app for iPhone“. AppleInsider (2010-yil 28-aprel). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  17. Rao. „Confirmed: Apple Buys Virtual Personal Assistant Startup Siri“. TechCrunch. AOL (2010-yil 28-aprel). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  18. Golson. „Siri Voice Recognition Arrives On the iPhone 4S“. MacRumors (2011-yil 4-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  19. Velazco. „Apple Reveals Siri Voice Interface: The "Intelligent Assistant" Only For iPhone 4S“. TechCrunch. AOL (2011-yil 4-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  20. Kumparak. „The Original Siri App Gets Pulled From The App Store, Servers To Be Killed“. TechCrunch. AOL (2011-yil 4-oktyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  21. Ritchie. „How to set up 'Hey Siri' on iPhone or iPad“. iMore (2016-yil 30-mart). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  22. Savov. „Siri in iOS 6: iPad support, app launcher, new languages, Eyes Free, Rotten Tomatoes, sports scores, and more“. The Verge. Vox Media (2012-yil 11-iyun). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  23. Whitney. „The new iPod Touch: A 4-inch screen, and Siri too“. CNET. CBS Interactive (2012-yil 12-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  24. Sumra. „Apple Announces New Apple TV With Siri, App Store, New User Interface and Remote“. MacRumors (2015-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  25. Statt. „Apple to release macOS Sierra on September 20th“. The Verge. Vox Media (2016-yil 7-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  26. Broussard. „Apple Debuts Wireless 'AirPods' With 5 Hours of Music Playback“. MacRumors (2016-yil 7-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 5-dekabr.
  27. Gartenberg. „Apple announces HomePod speaker to take on Sonos“. The Verge. Vox Media (2017-yil 5-iyun). Qaraldi: 2017-yil 10-iyun.
  28. „Apple will release its $349 HomePod speaker on February 9th“. The Verge. Qaraldi: 2018-yil 23-yanvar.
  29. „iPhone's weirdest glitch yet: Ask Siri to define 'mother' twice, learn a bad word“ (en-us). Ars Technica. Qaraldi: 2018-yil 29-aprel.
  30. „Siri Caught Cursing on an iPhone; Apple Fixes the Bug Silently“. News18. Qaraldi: 2018-yil 5-may.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]