Sinkveyin

Sinkveyin (fr. Cinquains, ingliz. Sinquain) 20-asr boshlarida Amerika Qoʻshma Shtatlarida yapon sheʼriyati taʼsirida paydo boʻlgan besh misrali misra shaklidir. Keyinchalik (soʻnggi paytlarda va 1972-yildan beri Rossiyada) didaktik maqsadlarda, samarali va samarali soʻz ishlab chiqishda foydalanilgan. Baʼzi metodistlarning fikricha, „sinquain“ oʻquvchilar uchun murakkab maʼlumotlarni sintez qilish, xulosalar chiqarish va tezkor echimlarni topishda samarali va foydali deb eʼtirof etilgan („sinquain“ ularning leksik qobiliyatini baholashda foydali), soʻz boyligini rivojlantirishda.

Tarixi

20-asrning boshlarida anʼanaviy sinquein amerikalik shoir Adelaida Krapsi tomonidan anʼanaviy yapon asarlari asosida xayku va tanka janrida ishlab chiqilgan. Sinkveyin Adelaidaning vafotidan keyin toʻplamida topilgan va 1914-yilda qayta nashr etilgan .

Kompozitsiya qoidalari

Anʼanaviy sinkveyin har bir bayt boʻgʻini asosida besh qatordan iborat: uning boʻgʻin tuzilishi 2-4-6-8-2,yaʼni jami 22 boʻgʻin. Teskari sinkveyin- 2-8-6-4-2 misralar ketma-ketligi; Ikki tomonlama yoki oyna-ikkita besh qatorli misralardan iborat, yaʼni birinchisi anʼanaviy, ikkinchisi teskari sinkveyn. Sinkveyin kapalak yoki Kapalak Sinkveyin toʻqqiz qatorli shaklga ega, hece tuzilishi 2-4-6-8-2-8-6-4-2 . Sinkveyin toji — yakunlovchi misrani tashkil etuvchi beshta anʼanaviy sinkveyin Sinkveyin naqsh — oltinchi cinquainning birinchi qatori birinchi sinkveyindan, ikkinchisi esa ikkinchi sinkveyin olingan, sinkveyin toji.

Didaktik sinkveyin

Didaktik sinxronlik Amerika maktab amaliyotida rivojlangan.Bu janrda boʻgʻin bogʻliqligiga emas, balki har bir satrning kompozitsion, sintaktik uzatilishi va bogʻliqligiga bogʻliq.

Birinchi qator sinquain mavzusi boʻlib, muhokama qilinayotgan ob’ekt va bir soʻzdan (ot yoki olmoshdan) iborat narsaning nomi.

Ikkinchi qator mavzu muhokama qilinayotgan ob’yekt yoki narsani tavsiflovchi ikkita soʻz (asosan sifatlar) boʻlishi kerak.

Uchinchi qator uchta feʼldan tashkil topgan ibora bo‘lib, muallifning mavzu bo‘yicha nuqtai nazarini ko‘rsatadi.

Toʻrtinchi qator-muallifning mavzu boʻyicha nuqtai nazarini ifodalovchi toʻrt soʻzli ibora.

Beshinchi qator — mavzuning mohiyatini tavsiflovchi bitta soʻz. Sinxronizatsiya qoidalariga qatʼiy rioya qilish shart emas. Misol uchun, toʻrtinchi qatorda siz matnni yaxshilash uchun uch yoki beshta soʻzdan foydalanishingiz mumkin. Shunga oʻxshash foydalanish usullari boshqa usullarda ham qoʻllanilishi mumkin.

Pedagogik nuqtai nazardan sinkveyin

Cinquain yozuvi ijodkorlikning erkin shakli hisoblanib, muallifdan materialdan asosiy maʼlumotlarni topish, ularni umumlashtirish va umumlashtirishni talab qiladi. Bundan tashqari, adabiyot darslarida (masalan, oʻtgan mavzuni umumlashtirishda yoki asarlarni oʻqib chiqqandan keyin) sinkvindan foydalanish mumkin. Odatda tanqidiy fikrlashga imkon beradigan bu usul axborotni umumlashtirish, murakkab fikrlarni aniq etkazish va fikr-mulohazalarni bildirishda samarali hisoblanadi. Buni individual ishda ham, guruh va juftlikda ham ijodiy bajariladigan vazifa deb hisoblash mumkin. Sinkveyin yordamida siz soʻz boyligini rivojlantirishingiz, oʻquvchilarning qiziqishini, bilvosita fikrlashni oshirishingiz, fikrlarni toʻplashingiz, soʻzlarni bir-biri bilan bogʻlashingiz mumkin. Talabaning fikrlash qobiliyatini rivojlantirishga taʼsir qiladi.

Analitik qobiliyatlarni shakllantirish

Sinkveyin yozish yoki tuzish, yaʼni katta hajmdagi asarning qisqacha taqdimoti tahlil qilish qobiliyatini takomillashtirish va rivojlantirish uchun foydalidir. Maktab asarlaridan farqli oʻlaroq, sinkveyin kamroq vaqt talab qiladi, mazmuni (ekspozitsiyasi) jihatidan qatʼiy ramkalarga ega va yozuvchining shaxsiy qobiliyatini (intellekt, ijodkorlik, tasavvur) talab qiladi. Shunday qilib, sinxronlashtirishni yaratish uchta asosiy taʼlim tizimini uygʻun muvofiqlashtirishga imkon beradi: axborot, faoliyat va oʻz-oʻzini yoʻnaltirish elementlari.