Shokolad ko`targan qiz
Andoza:Infobox GemäldeVenalik shokoladli qiz (La Belle Chocolatière de Vienne), pergamentdagi pastel rasm (82,5) × 52.5 sm) Jean-Etienne Liotard tomonidan 1743--1745-yillar orasida yaratilgan, ehtimol 1744-yil dekabrdir. Bu vaqt ichida rassom imperator Mariya Tereziyaning iltimosiga binoan Venada qoldii. Bu Drezdendagi „ Eski ustalar“ rasm galereyasi kollektsiyasining bir qismidir.
Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1745-yil 3-fevralda Francesco Graf von Algarotti bu rasmni sotib oldi.
1746-yil sentyabr oyida Algarotti Italiyaga uchinchi safaridan qaytadi. Oʻsha yili u kollektor va qirolning ishonchli odami boʻlgan Bosh vazir Geynrix fon Bryulga shunday deb yozgan:
Alle venezianischen Maler und auch Rosalba Carriera selbst betrachteten das “Schokoladenmädchen” als das schönste Pastell, das man je gesehen hat.
1751-yilda Algarotti oʻzining doʻsti Per-Jan Mariettega yozgan yana bir maktubida:
Ich habe von dem berühmten Liotard ein Pastellbild von ungefähr 3 Fuß Höhe gekauft. Es stellt ein junges deutsches Kammermädchen im Profil dar, das ein Tablett mit einem Glas Wasser und einer Tasse Schokolade darauf trägt. Die Malerei ist fast ohne Schatten, vor hellem Grund, und sie erhält ihr Licht von zwei Fenstern, die sich in dem Glas spiegeln. Sie ist in Halbtönen gearbeitet, mit unmerklichen Stufungen des Lichts, und von einem perfekten Relief... und obwohl es Malerei aus Europa ist, könnte es nach dem Geschmack der Chinesen sein, geschworenen Feinden des Schattens, wie Sie wissen. Was die Vollendung des Werkes angeht, so ist es ein Holbein in Pastell.
Tasvir tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Rasmda shokolad koʻtargan lagan bilan yosh xizmatkor koʻrsatilgan. Uning ustiga kulrang yubka bilan oq zigʻir toʻrli bib bilan kiyadi. Arqon oshqozon oldida kamon bilan bogʻlangan. Bib pinlar bilan biriktirilgan. Yubka oʻsha davrga xos boʻlgan qoʻngʻiroq shakliga ega. Korset tomonidan yaratilgan tor bel qoʻngʻiroq shaklidagi yubka bilan farq qiladi. U oltin-jigarrang baxmal karako kiygan, oʻsha paytda mashhur ayollar koʻylagi, peplum biriktirilgan. Pastki koʻylakning yenglari koʻylagining manjetlari ostidan koʻrinadi. Bundan tashqari, uning yelkasiga oʻralgan batiste mato, koʻkragiga kesib oʻtgan fichu, u bilan dekolte qismini qoplaydi. Yubka ostidan tufli koʻrinadi. Uning nafis qiyofasini bosh kiyimi, oq ipak bilan ishlangan va koʻk ipak lentalar bilan bogʻlangan pushti ipak qalpoq toʻldiradi. Rasmning xuddi shu nomdagi motivi - u kichkina oyoqli quyuq yapon laklangan laganda ustida olib yurgan issiq shokoladdir. Issiq shokoladli chinni stakan Osiyo gul naqshlari bilan bezatilgan. U 19-asrda titroq qoʻlning ichimlikni toʻkib yuborishiga yoʻl qoʻymaslik uchun modaga kirdi, bu oʻsha paytda qimmatli edi. Issiq shokolad tezda Yevropa aristokratik doiralarida moda ichimlikka aylandi, bu ayniqsa hazm boʻlishi va har xil shifobaxsh va afrodizyak taʼsirga ega ekanligi aytilgan. Issiq shokolad bilan bir stakan suv beriladi. Tovoqdagi suv stakani laganda chetidagi bezakni kattalashtiruvchi oyna kabi kattalashtiradi. Hatto yorugʻlikning sinishi natijasida kattalashtirilgan bezakning ozgina notoʻgʻriligi ham ishonchli tarzda takrorlanadi. Xuddi shunday, qoʻlning suv oynasi orqasidagi qismi jismonan toʻgʻri oyna tasviri sifatida tasvirlangan. Qarama-qarshi devordagi derazadan deraza xoch oynada aks ettirilgan. Shokoladli qiz oddiy monoxromatik devor oldida turibdi.
Shokoladli qiz savdo belgisi sifatida[tahrir | manbasini tahrirlash]
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Xarald Marks: Drezdenning eski ustalari rasmlar galereyasiga sayohat . Drezden davlat sanʼat toʻplamlari. PSF 450 - (20/80)
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Chiroyli shokoladli qizning hikoyasi (Wayback Machine saytida 2012-07-02 sanasida arxivlangan)
- Rasm uchun video qo'llanma. sanʼat inspektori
- Maxsus ko'rgazma "Siz ko'rgan eng chiroyli pastel. Shokoladli qiz, Jan Etyen Liotard. 6 da olingan. 2018-yil oktyabr
- Liotardning tarjimai holi va shokoladli qizning tarixi. cosmopolis.ch