Shoʻrtan gaz-kondensat koni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Sho`rtan gaz-kondensat konidan yoʻnaltirildi)

Shoʻrtan gaz-kondensat koni — Qashqadaryo viloyatidagi kon. Qarshi shahridan 40 km jan.sharqda. 1974-yilda ochilgan. Chorjoʻy tektonik pogʻonasiga tegishli Beshkent egilmasida braxiantiklinal koʻrinishidagi Shoʻrtan strukturasida joylashgan. Yuqori yura davrining kelloveyoksford yotqiziqlari mahsuldor hisoblanadi. Gazkondensat 15NR, 15R va 15PR gorizontlarida ochilgan. Gorizontlar kulrang ohaktoshlardan hamda zichlashgan, darzli, dolomitlashgan ohaktoshlardan iborat, qalinligi 316–542 m. Gazli qismining foydali qalinligi 118 m. Gaz uyumidan yuqorida joylashgan qalinligi 341–546 m boʻlgan kimerijtiton tuz jinslari regional qopqoq vazifasini oʻtaydi. Mahsuldor qatlam 2735–3170 m chuqurlikda yotadi. Suv tarkibi xlorkaltsiyli, minerallashganligi 122,1 — 129,0 g/l. 1999-yilgacha olingan tabiiy gaz miqdori 245,2 mlrd. m³, gaz kondensati 12,4 mln. t. Kondagi gazda etan miqdori yuqori, gazni qayta ishlab, bu qimmatbaho elementni ajratib olish maqsadga muvofiq. Etan polimer, kauchuk, boʻyoq va doridarmonlar olishda asosiy xom ashyo hisoblanadi. Shoʻrtan gazidan ajratib olingan etanni qayta ishlab, polietilen olish maqsadida Shoʻrtan gazkimyo majmuasi bunyod etildi.