Kontent qismiga oʻtish

Shivkumar Sharma

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Pandit Shivkumar Sharma (1938-yil 13-yanvar 2022-yil 10-may) hind klassik musiqachisi[1][2][3]. Musiqiy bastakor sifatida u Shiv-Hari nomi ostida hind fleytist Xariprasad Chaurasia bilan hamkorlik qilgan va koʻplab hind filmlari, jumladan Faasle (1985), Chandni (1989) va Lamhe (1991) uchun musiqa bastalagan. Sharma 1986-yilda Sangeet Natak Akademi mukofotiga, 1991-yilda Hindistonning toʻrtinchi oliy fuqarolik mukofoti Padma Shriga va 2001-yilda Hindistonning uchinchi oliy fuqarolik mukofoti Padma Bhushanga sazovor boʻlgan.

Sharma 1938-yil 13-yanvarda Jammu shahrida tugʻilgan[4]. Uning otasi Uma Dutt Sharma vokalchi va tablachi bo'lgаn[5][6][7]. Otasi unga vokal va tablani besh yoshida oʻrgatishni boshlagan[6]. U soʻfiy notalarini anʼanaviy kashmir xalq musiqasi bilan uygʻunlashtirgan uslublarni koʻrdi va oʻgʻliga oʻsha paytda hind klassik musiqasi uchun yangi boʻlgan cholgʻuda chalishni buyurgan[4]. Sharma oʻn uch yoshida santurni oʻrganishni boshladi[6] va 1955-yilda Mumbayda birinchi marta ommaviy chiqish qilgan[8].

Sharma V. Shantaramning „Jhanak Janak Payal Baje“ (1955) filmidagi sahnalardan biri uchun fon musiqasini yaratgan, bu yerda Gopi Krishna Kathak raqs asarini ijro etgan[9]. Bundan tashqari, u Chaurasia[10] bilan hamkorlikda Silsila (1981) dan boshlab koʻplab hind filmlari uchun musiqa bastalagan[9]. Ular Shiv-Xari musiqa dueti sifatida tanigani[9]. Ular musiqa yaratgan filmlarning baʼzilari musiqiy xitlar edi, masalan, Faasle (1985), Chandni (1989), Lamhe (1991) va Darr (1993)[11]. Sharma musiqa direktori SD Burmanning talabiga binoan 1965-yilda „Guide“ filmida Lata Mangeshkar tomonidan kuylangan mashhur „Mo Se Chhal Kiye Jaaye“ qoʻshigʻida tablada ijro etgan[12]. Sharmaning eʼtibori kino qoʻshiqlariga emas, balki klassik musiqaga qaratilgan edi. Sharma 1986-yilda Sangeet Natak Akadeemi mukofotiga, 1991-yilda Hindistonning toʻrtinchi oliy fuqarolik mukofoti Padma Shriga va 2001-yilda Hindistonning uchinchi oliy fuqarolik mukofoti Padma Bhushanga sazovor boʻlgan[4]. Sharma Manorama[5][13] bilan turmush qurgan.Ularning ikki oʻgʻil farzandi bor[6]. 13 yoshida oʻrganishni boshlagan uning oʻgʻli Rahul ham santorchi[14][15] va ular 1996-yildan beri birga chiqishadi[16][17]. 1999-yilda bergan intervyusida Sharma oʻzining shishyasi sifatida Rahulni tanlaganini aytdi, chunki u „Xudoning inʼomi“ bor deb oʻylagan[6]. Sharma 2022-yil 10-may kuni yurak hurujidan vafot etgan. U 84 yoshda bo'lgаn. U soʻnggi bir necha oy davomida buyrak yetishmovchiligi bilan kasallangan va muntazam ravishda dializdan oʻtgan[18][19]. U 2022-yil 11-may kuni Mumbaydagi Pavan Xans Juxu aerodromida davlat dafn marosimini vafot etgan.

  1. „Santoor strains music to ears of unborn too“. The Indian Express (10-noyabr 2005-yil). 2011-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  2. „Santoor magic“. The Hindu (27-fevral 2005-yil). 5-mart 2005-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  3. „Santoor comes of age, courtesy Pandit Shivkumar Sharma“. The Indian Express (8-yanvar 2009-yil). 2012-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  4. 4,0 4,1 4,2 Tsioulcas, Anastasia. „Celebrated Indian musician and composer Shivkumar Sharma has died at age 84“ (inglizcha). NPR (10-may 2022-yil). 11-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-may 2022-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
  5. 5,0 5,1 „Note by note“. The Times of India (13-oktabr 2002-yil). 7-iyun 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "notebynote" defined multiple times with different content
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 „Music is an expression of human emotions“. rediff.com (20-avgust 1999-yil). 7-iyun 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "rediffinterview" defined multiple times with different content
  7. Gilbert, Andrew. „Masters of the East come West“. The Boston Globe (16-noyabr 2007-yil). 24-sentabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  8. parab. „Shivkumar Sharma, the santoor king, dies at 84“ (inglizcha). Deccan Chronicle (11-may 2022-yil). 11-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-may 2022-yil.
  9. 9,0 9,1 9,2 „Enchantment from Eden valley“. The Hindu (6-aprel 2000-yil). 7-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-fevral 2009-yil.
  10. „I just pick up the flute and feel the urge to play“. Financial Express (19-fevral 2000-yil). 2012-yil 30-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-fevral 2009-yil.
  11. „Shivkumar Sharma dies at 84: How Yash Chopra believed in santoor legend, gave us Silsila, Lamhe, Chandni and Darr“ (inglizcha). The Indian Express (10-may 2022-yil). 11-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-may 2022-yil.
  12. Bhattacharjee. „Back-to-back heartbreak: SD Burman's 'Guide' experiment remains unparalleled in Hindi film music“ (inglizcha). Scroll.in. 11-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-may 2022-yil.
  13. „Sultan of strings: Shivakumar Sharma“. DNA (18-avgust 2006-yil). 11-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  14. „Virasaat“. rediff.com (18-mart 1998-yil). 2008-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  15. Dastur, Nicole. „What's Rahul Sharma's Dalai Lama connection?“. The Times of India (3-iyul 2006-yil). 14-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  16. „Santoor notes that bind: father-son 'Jugalbandi'“. livemint.com (1-iyul 2007-yil). 20-dekabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  17. „Inner Melodies“. The Indian Express (29-iyul 2008-yil). 2012-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-fevral 2009-yil.
  18. „Pandit Shivkumar Sharma Dies: Santoor Maestro and Music Composer Passes Away at 84 Due to Cardiac Arrest“. LatestLY (10-may 2022-yil). 10-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-may 2022-yil.
  19. The Hindu. „Santoor maestro Shivkumar Sharma passes away“ (en-IN) (10-may 2022-yil). 10-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-may 2022-yil.