Shimoliy Afrikada Umaviylar hukmronligi

Shimoliy Afrikada Umaviylar hukmronligi yoki Umaviylar Ifriqiyasi Shimoliy Afrikaning Magʻrib mintaqasida (Misrdan tashqari) Umaviylar xalifaligi davrida (661–750) davom etgan. Bu davr 661-yilda musulmonlarning Magʻribni zabt etishidan boshlab 743-yilda Xorijiy berberlar qoʻzgʻoloni tufayli Gʻarbiy va Markaziy Magʻribda Umaviylar hukmronligining tugashigacha davom etgan. Bu davrdan keyin Umaviylar Ifriqiya ustidan oʻz hukmronligini saqlab qolgan (keyinchalik Abbosiylar xalifaligi qoʻliga oʻtgan), shu bilan birga Magʻribning qolgan qismi arab, berber va forslardan iborat turli islomiy sulolalar tomonidan zabt etilgan^[1].

Tarixi

Musulmonlarning Magʻribga istilosi 647-yilda Roshidun xalifaligi davrida boshlangan boʻlib, ular Misrdan Magʻribni zabt etish uchun baza sifatida foydalangan. Abdulloh ibn Saʼd ibn Abu Sarh 20 000 nafar askar bilan Madinadan (Arabiston yarim oroli) yoʻlga chiqqan, Tripolitaniyani egallab olib, shu yilning oʻzida Sufetula jangida Vizantiyaning ancha katta boʻlgan qoʻshinini magʻlubiyatga uchratgan. Biroq Afrikaning yangi eksarxati soliq toʻlashga rozi boʻlgach, arab qoʻshinlari orqaga chekingan^[2]. 642 yoki 643-yillarda Kirenaikani zabt etgan Amr ibn al-Os berber qabilalaridan olinadigan jizya soligʻini 13 000 dinor qilib belgilagan. Shuningdek, Lavata qabilasidan arablarga oʻzlarining bir qancha oʻgʻil-qizlarini jizyaning umumiy miqdoriga teng boʻlgan qiymatda sotishni talab qilgan^[3].

Manbalar

↑ Fenwick. „The Umayyads and North Africa“. ResearchGate (2020-yil noyabr).
↑ Kaegi, Walter E.. Muslim Expansion and Byzantine Collapse in North Africa. Cambridge University Press, 2010. ISBN 978-0521196772.
↑ Abun-Nasr, Jamil M.. A History of the Maghrib in the Islamic Period (en). Cambridge University Press, 1987-08-20 — 34-bet. ISBN 978-1-316-58334-0.

[:0-1] Fenwick. „The Umayyads and North Africa“. ResearchGate (2020-yil noyabr).

[2] Kaegi, Walter E.. Muslim Expansion and Byzantine Collapse in North Africa. Cambridge University Press, 2010. ISBN 978-0521196772.

[:1-3] Abun-Nasr, Jamil M.. A History of the Maghrib in the Islamic Period (en). Cambridge University Press, 1987-08-20 — 34-bet. ISBN 978-1-316-58334-0.

[1]

[2]

[3]

k m t Umaviylar xalifaligiga oid mavzular
Xalifalar	Muoviya I Yazid I Muoviya II Marvon I Abdulmalik Al-Volid I Sulaymon Umar II Yazid II Hishom Al-Volid II Yazid III Ibrohim Marvon II
Tarix	Usmon Birinchi fitna Konstantinopolning birinchi qamali Ikkinchi fitna Musulmonlarning Magʻribga istilosi Ibn al-Ashʼat isyoni Umaviylarning Pireney yarim oroliga istilosi Arablarning Oʻrta Osiyoga istilosi Umaviylarning Hindistondagi yurishlari Konstantinopolning ikkinchi qamali Umaviylarning Galliyaga bosqini Ikkinchi arab–xazar urushi Yazid ibn al-Muhallab isyoni Horis ibn Surayj isyoni Zayd ibn Ali isyoni Berberlar qoʻzgʻoloni Uchinchi fitna Abbosiylar inqilobi Shimoliy Afrikada Umaviylar hukmronligi
Hukumat	Xalifa Umaviylar Hokimlar Devon Barid Shurta Haras Qays–Yaman urushi Mavlo Hajjoj ibn Yusuf Umaviy tangalarining zarb qilinishi Arab xalifaligi dinori Dirham Arab–sosoniy tangalari
Madaniyat	Umaviy meʼmorchiligi Choʻl qalʼalari Halab Katta masjidi Damashq katta masjidi Qubbat as-Saxra
Media