Serena Auñón-Chancellor

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Serena M. Auñón-Chancellor
Tavalludi 9-aprel 1976-yil (1976-04-09) (47 yosh)
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Parvoz jarrohi
Kosmik karyera
Kosmosdagi vaqt
196 kun 17 soat 49 daqiqa
Tanlash 2009 NASA guruhi
Missiyalar Soyuz MS-09 (Expedition 56/57)
Missiya belgisi

Serena Maria Auñón-Chancellor (MD, MPH) (1976-yil 9-aprelda Indianapolis, Indiana shtatida tugʻilgan) — amerikalik shifokor, muhandis va NASA astronavtidir[1][2][3]. U Xalqaro kosmik stansiyada 56/57 — ekspeditsiyada bort muhandisi sifatida XKSga tashrif buyurdi.

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Auñón-Kansler Kolorado shtatining Fort Kollinz shahridagi Poudre oʻrta maktabida oʻqidi. U Jorj Vashington universitetida elektrotexnika boʻyicha bakalavr, 2001-yilda UTHealthda Texas sogʻliqni saqlash fanlari markazida doktorlik va 2006-yilda Texas universiteti tibbiyot maktabida (UTMB) MPH darajasiga ega[4]. U 2004-yilda Galvestonda (Texas) UTMBda ichki kasalliklar boʻyicha uch yillik rezidenturani tamomlagan va keyin bosh rezident sifatida qoʻshimcha bir yilni tamomlagan. Shuningdek, u UTMBda aerokosmik tibbiyot rezidenturasini tamomlagan. U ichki kasalliklar va aerokosmik tibbiyot boʻyicha kengash sertifikatiga ega.

Tibbiy martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]

Auñón-Kansler NASA tomonidan parvoz jarrohi sifatida yollangan va Rossiyada toʻqqiz oydan koʻproq vaqt davomida Xalqaro kosmik stansiya astronavtlari uchun tibbiy operatsiyalarni qoʻllab-quvvatlagan.

U 2009-yilda kosmik parvozlar ekipaji aʼzolariga klinik yordam koʻrsatish va Qozogʻistonda parvoz va qoʻnishni qoʻllab-quvvatlash uchun tibbiy toʻplamlarni ishlab chiqishga qoʻshgan hissasi uchun. Aerokosmik tibbiyot assotsiatsiyasi tomonidan Julian E.Vard nomidagi esdalik mukofoti bilan taqdirlangan[5][6].

NASA faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Auñón-Kansler 2009-yil iyun oyida astronavtlikka nomzod sifatida saylangan[4]. U 2011-yilda astronavt nomzodini tayyorlash dasturini tamomlagan.

Trening doirasida u ANSMET ekspeditsiyasi tarkibida 2010-yildan 2011-yilgacha Antarktidada ikki oy oʻtkazdi. ANSMET ekspeditsiyasi kelajakdagi jamoalar borishi mumkin boʻlgan yangi hududlarni oʻrganish uchun 9 kishilik tizim guruhi va 4 kishilik razvedka guruhidan iborat edi. Ular birgalikda 1200 dan ortiq meteoritlarni qaytarishdi.

U STS-127 va 22-ekspeditsiyalarida ekipaj jarroh oʻrinbosari boʻlib xizmat qilgan. U, shuningdek, Orion — bosh operatsion direktor oʻrinbosari sifatida ishlaydi[7].

NEEMO[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yil iyun oyida Auñón Florida shtatidagi Key Largo yaqinidagi NASA/NOAA NEEMO 16 suv osti tadqiqot missiyasi doirasida DeepWorker 2000 suv osti kemasini ishga tushirdi[8][9].

2015-yil iyul oyida Auñón-Kansler NEEMO 20 ekipajida akvanavt sifatida ishtirok etdi[10].

Boshqaruv astronavti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aunon-Kansler — Astronavtlar idorasida tibbiy yordam va orbital yordam koʻrsatadigan boshqaruvchi astronavt boʻlib faoliyat yuritdi.[11] 2020-yil yanvar oyida u Xalqaro kosmik stansiyada chuqur tomir trombozini davolashga majbur boʻlgan nomi nomaʼlum astronavt haqida tadqiqot olib bordi[12].

Rossiyaning ISS ayblovlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yilda Rossiya davlat axborot xizmati TASS anonim manbaning ayblovlarini eʼlon qildi, unda Aun-Kansler 2018-yilda XKSga ulangan „Soyuz“ kosmik kemasi modulida teshik ochgan. Ayblov NASA tomonidan rad etildi va NASA va Rossiya kosmik agentligi oʻrtasidagi munosabatlar Rossiyaning „Nauka“ XKS moduli bilan bogʻliq halokatli hodisadan soʻng yomonlashgan paytga toʻgʻri keldi[13][14][15].

Tadqiqot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Auñón-Kanslerning tadqiqotlari kosmik radiatsiya taʼsirining tibbiy oqibatlari, shu jumladan boshqariladigan orbital kosmik kemaning radiatsiya muhitini kompyuter modellashtirish bilan bogʻliq[16][17].

Shaxsiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Auñónning otasi 1960-yilda AQShga kelgan kubalik doktor Xorxe Auñón edi; onasi Margaret Auñon edi.[4]

Auñón-Kansler fizik doktor Jeff Kanslerga uylangan[18] va undan Serafina Kansler ismli oʻgay qizi bor (erining oldingi nikohidan).[19] Ular hozirda Texasning Liga Siti shahrida istiqomat qilishadi.

Auñón-Cancellor — KG5TMT qoʻngʻiroq belgisi bilan litsenziyalangan havaskor radio operatori hamdir.[20] U Technician Class litsenziyasini oldi va 2017-yil 2-iyunda Federal Aloqa Komissiyasidan (FCC) chaqiruv belgisini oldi[21]. Auñón-Kansler shanba kuni ertalab va tushdan keyin (AQSh vaqti) AQSh ustidan uchib oʻtadigan ISS missiyasining soʻnggi haftalarida XKS bilan tasodifiy (rejadan tashqari) radio aloqasini amalga oshirgan oxirgi kosmonavt edi[22].

Faxr va mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Auñón-Kansler quyidagi mukofot va unvonlarga sazovor boʻlgan[23]:

  • 2004-yil — Tomas N. va Gleaves Jeyms mukofoti ichki kasalliklar boʻyicha uchinchi yil rezidentining ajoyib ishlashi uchun.
  • 2006-yil — Uilyam K. Duglas mukofoti
  • 2007-yil — Ajoyib UTMB rezident mukofoti
  • 2009-yil — Amerika Qoʻshma Shtatlari havo kuchlari parvoz jarrohlari Julian Uord mukofoti[24]

Shuningdek[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • List of female astronauts
  • List of Hispanic astronauts

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ushbu maqolada Milliy Aeronavtika va kosmik maʼmuriyatning veb-saytlari yoki hujjatlarida jamoat mulki bilan bogʻliq materiallar mavjud.

  1. NASA HQ. „NASA Selects New Astronauts for Future Space Exploration“. NASA (29-iyun 2009-yil). 1-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2009-yil.
  2. NASA HQ. „Astronaut Candidates“. NASA (29-iyun 2009-yil). Qaraldi: 29-iyun 2009-yil.
  3. NASA. „In Their Own Words: Serena M. Aunon“. NASA (29-iyun 2009-yil). 28-oktabr 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2009-yil.
  4. 4,0 4,1 4,2 NASA HQ. „NASA Selects New Astronauts for Future Space Exploration“. NASA (29-iyun 2009-yil). 1-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2009-yil. NASA HQ (June 29, 2009). „NASA Selects New Astronauts for Future Space Exploration“. NASA. Archived from the original on August 1, 2009. Retrieved June 29, 2009.
  5. „Julian A. Ward Award“. 20-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  6. „Julian E Ward Award“. Society of United States Air Force Flight Surgeons. 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyun 2018-yil.
  7. „Julian A. Ward Award“. 20-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. „Julian A. Ward Award“. Archived from the original on July 20, 2011.
  8. Squyres. „NEEMO 16: EVA Divers and Subs“. NASA (17-iyun 2012-yil). 13-dekabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyul 2012-yil.
  9. „Image of the Week: Aquanaut to astronaut“. UK Space Agency (26-iyun 2012-yil). Qaraldi: 12-iyul 2012-yil.
  10. „crew of NEEMO 20“ (20-iyul 2015-yil).
  11. „Serena M. Aunon-Chancellor, (M.D.) NASA Astronaut“. NASA (2019-yil oktyabr). Qaraldi: 24-iyun 2021-yil.
  12. January 2020. „An Astronaut Got a Blood Clot in Space. Here's How Doctors on Earth Fixed It.“. Space.com (3-yanvar 2020-yil).
  13. Thompson, Amy. „Russian space officials try to blame NASA astronaut for Soyuz air leak in 2018: report“. Space.com (14-avgust 2021-yil). Qaraldi: 23-yanvar 2022-yil.
  14. Berger, Eric. „NASA stands by its astronaut after incendiary Russian claims“. Ars Technica (13-avgust 2021-yil). Qaraldi: 23-yanvar 2022-yil.
  15. Davenport, Christian. „Tensions with Russia are now spilling into space, complicating International Space Station partnership“. Washington Post (21-dekabr 2021-yil). Qaraldi: 23-yanvar 2022-yil.
  16. Chancellor, Jeffery C.; Auñon-Chancellor, Serena M.; Charles, John (January 2018). „Medical Implications of Space Radiation Exposure Due to Low-Altitude Polar Orbits“. Aerospace Medicine and Human Performance. 89-jild, № 1. 1-bet. doi:10.3357/AMHP.ED0118.2018. PMID 29233235.
  17. „Limitations in predicting the space radiation health risk for exploration astronauts“. NPJ Microgravity. 4-jild. April 2018. 8-bet. doi:10.1038/s41526-018-0043-2. PMC 5882936. PMID 29644336.
  18. „Graduate Student Jeff Chancellor Honored For Space Radiation Research“. Texas A&M Today (18-may 2018-yil).
  19. „Serena Aunon-Chancellor: family“. www.spacefacts.de. Qaraldi: 2020-yil 20-iyul.
  20. „via the ARRL: Radio Amateurs to Swap Spots on International Space Station (ISS) Crew“ (3-iyun 2018-yil). 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-iyun 2018-yil.
  21. „KG5TMT Callsign Page“ (en-US). QRZ Callsign Database. Qaraldi: 2020-yil 20-iyul.
  22. „International Space Station Crew Member Fires Up NA1SS to Seek Random Contacts“ (en). www.arrl.org. Qaraldi: 2020-yil 20-iyul.
  23. „Serena Auñón-Chancellor“. NASA (2016-yil oktyabr). Qaraldi: 12-iyun 2018-yil.
  24. „Julian E Ward Award“. Society of United States Air Force Flight Surgeons. 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyun 2018-yil. „Julian E Ward Award“. Society of United States Air Force Flight Surgeons. Archived from the original on June 12, 2018. Retrieved June 12, 2018.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]