Sehrli gilam

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Sehrli gilam, shuningdek, uchar gilam deb ataladi, fantastikadagi afsonaviy gilamdir. U odatda transport turi sifatida ishlatiladi va foydalanuvchilarni tez va bir zumda o'z manzillariga olib borishi mumkin.

Adabiyotda[tahrir | manbasini tahrirlash]

“Ming bir kecha” kitobidagi hikoyalardan birida Hindiston sultonining to‘ng‘ich o‘g‘li shahzoda Husaynning Hindistondagi Bisnagarga ( Vijayanagara ) sayohat qilib, sehrli gilam sotib olgani haqida aytiladi. [1] Bu gilam shunday ta'riflanadi: "Agar kim bu gilamga o'tirib, ko'tarilib, boshqa joyga qo'nishni xohlasa, ko'z ochib yumguncha u yerga ko'tariladi, bir kunlik yo'lning yaqin yoki uzoq joyida paydo bo'ladi. ." [2] Koʼplab boshqa madaniyatlarning adabiy an'analarida ham sehrli gilamlar mavjud bo'lib, aksariyat hollarda o'z yo'lovchilarini bir joydan ikkinchi joyga bir zumda tashiydi.

Vasnetsovning uchuvchi gilam rasmlaridan biri

Aytishlaricha, Sulaymon gilami [3] yashil rangli oltin ipakdan toʻqilgan, kengligi va uzunligi oltmish milya (97 km) boʼlgan: "Sulaymon gilamga o'tirganida, uni shamol tepaga koʼtardi va havoda shu qadar tez uchirdiki, Damashqda nonushta qildi va Midiyada ovqatlandi." [4] Shamol Sulaymonning buyruqlariga amal qildi va gilamning to'g'ri manzilga borishini ta'minladi; Sulaymon o'zining buyukligi va ko'plab yutuqlari uchun mag'rur bo'lganida, gilam larzaga keldi va 40 000 kishi halok bo'ldi. [5] Qushlar to'dasi gilamni quyoshdan himoyalagan. Shayx Muhammad ibn Yahyo at-Tadifiy al-Hanbaliyning “Qaloid-al-Javohir” (“Javohirlar marjonlari”) nomli mo‘‘jizalar kitobida Shayx Abdulqodir G‘iloniy Dajla daryosi suvida sayr qiladi, so‘ngra ulkan ibodat gilamchasi ( sajjada ) yuqoridagi osmonda paydo bo'ladi, "xuddi Sulaymonning [arab. bisat Sulaymon ] uchar gilami" kabi. [6]

Rus xalq ertaklarida Baba Yaga Ivan ahmoqni uchar gilam yoki boshqa sehrli sovg'alar bilan ta'minlashi mumkin (masalan, qahramonning oldiga yo'l ko'rsatuvchi dumaloq to'p yoki ko'prikka aylanishi mumkin bo'lgan sochiq bergan). Bunday sovg'alar qahramonga " o'n shohlik ichidan faqat toʼqqiztasida" yo'l topishga yordam beradi. Rus rassomi Viktor Vasnetsov uchar gilam tasvirlangan ertaklarning ikki marta chizgan.

Mark Tvenning Captain Stormfield's Visit to Heaven", "asarida sehrli gilamlar bir zumda Osmon bo'ylab sayohat qilish uchun ishlatiladi.

Poul Andersonning Operation Chaos nomli tadqiqoti kundalik hayotda sehrdan keng foydalanadigan dunyoni va boshqa narsalar qatorida uchar gilamlarni umumiy, xavfsiz transport vositasi sifatida taqdim etadi va mavjud uchar supurgi bilan qattiq raqobatdosh deydi. Sayohatchilar yalang'och gilamga o'tirishlari shart emas, chunki gilam qulay oʼrindiq bo'lib xizmat qiladi.

Sehrli gilamlar zamonaviy adabiyotlarda, filmlarda va video o'yinlarda ham namoyish etilgan, faqat milliy holda emas.

A. Bertram Chandlerning "Sehrli, sehrli gilam" romani " Fantastic" jurnalining 1959 yil oktyabr sonining muqovasi edi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Feniks va gilam – E. Nesbitning 1904 yilgi bolalar romani
  • Eski Xottabych - 1938 yil Sovet bolalar kitobi va keyinchalik 1956 yilda uchar gilam tasvirlangan film
  • " Sehrli gilam safari " - Steppenwolfning 1968 yilgi qo'shig'i
  • "Asteriks va sehrli gilam" - 1987 yilda Hindistondagi Asteriks, Obelix va Kakofoniksning sarguzashtlari haqida tasvirlangan komikslar kitobi.
  • "Qirol Sulaymon gilami" - 1991 yilda Barbara Vinening London metrosi haqidagi romani

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Brewers Dictionary of Phrase and Fable, p. 305 1894.
  2. Burton, Richard The Thousand Nights and a Night" Vol. 13, 1885
  3. Retold for children by Sulamith Ish-Kishor, The carpet of Solomon: A Hebrew legend 1966.
  4. The Jewish Encyclopedia, s.v. Solomon: Solomon's carpet"
  5. The Jewish Encyclopedia, ibid.
  6. Qala'id-al-Jawahir book 6

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Andoza:WitchcraftAndoza:One Thousand and One Nights