Saladin muhofazoti
|
| ||
| Muhofazot | ||
|---|---|---|
| Tarkibida |
 Iroq | |
| Maʼmuriy markazi | Tikrit | |
| YAIM |
0.659[1] oʻrtacha | |
| Rasmiy tili | arabcha | |
| Aholi (2018) | 1,595,235 kishi | |
| Maydoni | 24,751 km² | |
| Xaritada | ||
 | ||
| Koordinatalari: 34°27′0″N 43°35′0″E / 34.45000°N 43.58333°E G O | ||
Saladin muhofazoti (arabcha:محافظة صلاح الدين) Iroqning 19 muhofazotidan biri, Bagʻdod shimolida. Maydoni 24,363 km², 2003-yilda taxminiy aholi soni 1 042 200 kishi edi. U Hidud 8 tumandan iborat boʻlib, poytaxti Tikrit shahri. 1976-yilgacha viloyat Bagʻdod muhofazoti tarkibiga kirgan.
Viloyat musulmon rahbari Saladin yoki viloyatdan kelgan Saloh ad Din nomi bilan atalgan. Viloyat Al-Avja qishlogʻidan boʻlgan Saddam Husaynning uyi sifatida ham tanilgan.
Umumiy koʻrinish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Saladin muhofazotida bir qator muhim diniy va madaniy joylar mavjud. Muhofazotning eng yirik shahri Samarrada Al-Askariy ziyoratgohi (shia islomidagi 10 va 11-chi shia imomlari dafn etilgan muhim diniy joy), 12-imom al-Mahdiy gʻaybga uchragan Sardob va oʻziga xos Malviya minorasi bilan Samarradagi katta masjid kabilardir .
Samarra eramizning IX asrida Abbosiylar xalifaligining poytaxti boʻlgan va bugungi kunda Abbosiylar Samarrasi YuNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan .
Qadimgi Yangi Ossuriya imperiyasining Assur shahri Al-Shirqat tumanida Dajla daryosi boʻyida joylashgan . Muhofazotdagi boshqa joylarga Samarra shimolidagi Salibchilar gumbazi (ạlqbẗ ạlṣlbyẗ) va Al-Ashaq saroyi (qṣr ạlʿạsẖq) kiradi.
2014-yil yanvar oyida Bosh vazir Nuri al-Malikiy tomonidan Tuz Xurmatu tumanida turkmanlar koʻpchilik boʻlganligi sababli yangi muhofazotga aylantirish rejalari eʼlon qilingan edi [2] . Biroq, bu rejalar amalga oshirilmadi[3].
Avtonomiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
2011-yil oktyabr oyida muhofazot maʼmuriyati oʻzini yarim avtonom hudud deb eʼlon qildi va bu deklaratsiya markaziy hukumatning „viloyat kengashi hokimiyati ustidan hukmronligi“ga javob ekanligini tushuntirdi[4] . Asosan sunniylar gubernatori boʻlgan Saladin ham Iroq ichida oʻzini avtonom mintaqa deb eʼlon qilish orqali hukumatdan koʻproq mablagʻ olishiga umid qilmoqda [4] . Kengash muxtoriyatga chaqiruvida „Iroq konstitutsiyasining 119-moddasi“ ni keltirib oʻtdi, unda „bir yoki bir nechta muhofazotlar [viloyatlar] viloyat kengashi aʼzolarining uchdan bir qismi yoki oʻndan bir qismi boʻlsa, mintaqaga birlashish huquqiga egadir“ degan qonun orqali saylovchilar hudud tashkil etishni talab qilmoqda [5].
Hukumati[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Gubernator: Raid al-Jaburiy [6]
- Gubernator oʻrinbosari: Ammar Hikmat [7]
- Viloyat kengashi raisi: Ahmad Abdel-Jabbor al-Karim [6]
Tumanlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Al-Daur tumani (Al-Daur)
- Al-Shirqat tumani (Ash-Shirqat)
- Baiji tumani (Baiji)
- Balad tumani (Balad)
- Samarra tumani (Samarra)
- Tikrit tumani (Tikrit)
- Tooz tumani (Tuz Xurmatu)
- Dujail tumani (Dujail)
- Tikrit
- Baiji
- Balad
- Samarra
- Dujayl
- Al-Dur
- Yasrib
- Al-Shirqat
- Sulaymon Bek
- Yankjah
- Tuz Xurmatu
- Al Ishoqiy
- Amirli
- Al Seniyah
- Al-Dhuluiya
- Saʼad (Iroq)
- Al-Faris (Bamerni)
- Al-Hajaj
Aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Quyidagi jadvalda Birlashgan Millatlar Tashkilotining 2003-yildagi maʼlumotlariga koʻra Saladin gubernatorligi tumanlari aholisi koʻrsatilgan. Dujail tumani uchun maʼlumotlar mavjud emas.
| Tuman | Samarra | Tikrit | Balad | Bayji | Al-Shirqat | Al-Daur | Tooz | Jami |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aholi | 348 700 | 180 300 | 107 600 | 134 000 | 121 500 | 46 700 | 103 400 | 1 042 200 |
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
 |
Vikiomborda Saladin muhofazoti haqida turkum mavjud |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab“ (en). hdi.globaldatalab.org. Qaraldi: 13-sentyabr 2018-yil.
- ↑ „Iraqi Council of Ministers approved new provinces of Tuz Khurmatu and Tal Afar“. Kurd Net (21-yanvar 2014-yil). Qaraldi: 23-avgust 2014-yil.
- ↑ See for example the following newspaper article from July 2015, which refers to Tuz Khurmatu as part of Saldin Governorate. „محتجون يتظاهرون في طوزخورماتو ضد القصف التركي“ (ar). شفق نيوز. 7-avgust 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-iyul 2015-yil.
- ↑ 4,0 4,1 Hammoudi. „Saddam's home province declares regional autonomy in Iraq“. McClatchy Newspapers (27-oktyabr 2011-yil). 10-dekabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-yanvar 2020-yil.
- ↑ „Baghdad tries to cancel demands of Diyala Province“. Kurdsat TV. 14-dekabr 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 15-dekabr 2011-yil.
- ↑ 6,0 6,1 „Iraq: Saladin governor protests Shia militia's looting“. Middle East Monitor - The Latest from the Middle East (4-aprel 2015-yil). 22-iyul 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 28-iyul 2015-yil.
- ↑ „Fierce clashes rage around IS-held Iraqi city of Tikrit - BBC News“. BBC News. Qaraldi: 28-iyul 2015-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- BBC Newsda tinch aholi qirgʻini haqidagi maqola va video .
- CNN telekanalida „3 AQSh askari iroqliklarni oʻldirishda ayblanmoqda“ .