Saladin muhofazoti
|
| ||
| Muhofazot | ||
|---|---|---|
| Tarkibida |
 Iroq | |
| Maʼmuriy markazi | Tikrit | |
| YAIM |
0.659[1] oʻrtacha | |
| Rasmiy tili | arabcha | |
| Aholi (2018) | 1,595,235 kishi | |
| Maydoni | 24,751 km² | |
| Xaritada | ||
 | ||
| Koordinatalari: 34°27′0″N 43°35′0″E / 34.45000°N 43.58333°E G O | ||
Saladin muhofazoti (arabcha:محافظة صلاح الدين) Iroqning 19 muhofazotidan biri, Bagʻdod shimolida. Maydoni 24,363 km², 2003-yilda taxminiy aholi soni 1 042 200 kishi edi. U Hidud 8 tumandan iborat boʻlib, poytaxti Tikrit shahri. 1976-yilgacha viloyat Bagʻdod muhofazoti tarkibiga kirgan.
Viloyat musulmon rahbari Saladin yoki viloyatdan kelgan Saloh ad Din nomi bilan atalgan. Viloyat Al-Avja qishlogʻidan boʻlgan Saddam Husaynning uyi sifatida ham tanilgan.
Umumiy koʻrinish[tahrir | manbasini tahrirlash]
Saladin muhofazotida bir qator muhim diniy va madaniy joylar mavjud. Muhofazotning eng yirik shahri Samarrada Al-Askariy ziyoratgohi (shia islomidagi 10 va 11-chi shia imomlari dafn etilgan muhim diniy joy), 12-imom al-Mahdiy gʻaybga uchragan Sardob va oʻziga xos Malviya minorasi bilan Samarradagi katta masjid kabilardir .
Samarra eramizning IX asrida Abbosiylar xalifaligining poytaxti boʻlgan va bugungi kunda Abbosiylar Samarrasi YuNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan .
Qadimgi Yangi Ossuriya imperiyasining Assur shahri Al-Shirqat tumanida Dajla daryosi boʻyida joylashgan . Muhofazotdagi boshqa joylarga Samarra shimolidagi Salibchilar gumbazi (ạlqbẗ ạlṣlbyẗ) va Al-Ashaq saroyi (qṣr ạlʿạsẖq) kiradi.
2014-yil yanvar oyida Bosh vazir Nuri al-Malikiy tomonidan Tuz Xurmatu tumanida turkmanlar koʻpchilik boʻlganligi sababli yangi muhofazotga aylantirish rejalari eʼlon qilingan edi [2] . Biroq, bu rejalar amalga oshirilmadi[3].
Avtonomiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
2011-yil oktyabr oyida muhofazot maʼmuriyati oʻzini yarim avtonom hudud deb eʼlon qildi va bu deklaratsiya markaziy hukumatning „viloyat kengashi hokimiyati ustidan hukmronligi“ga javob ekanligini tushuntirdi[4] . Asosan sunniylar gubernatori boʻlgan Saladin ham Iroq ichida oʻzini avtonom mintaqa deb eʼlon qilish orqali hukumatdan koʻproq mablagʻ olishiga umid qilmoqda [4] . Kengash muxtoriyatga chaqiruvida „Iroq konstitutsiyasining 119-moddasi“ ni keltirib oʻtdi, unda „bir yoki bir nechta muhofazotlar [viloyatlar] viloyat kengashi aʼzolarining uchdan bir qismi yoki oʻndan bir qismi boʻlsa, mintaqaga birlashish huquqiga egadir“ degan qonun orqali saylovchilar hudud tashkil etishni talab qilmoqda [5].
Hukumati[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Gubernator: Raid al-Jaburiy [6]
- Gubernator oʻrinbosari: Ammar Hikmat [7]
- Viloyat kengashi raisi: Ahmad Abdel-Jabbor al-Karim [6]
Tumanlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Al-Daur tumani (Al-Daur)
- Al-Shirqat tumani (Ash-Shirqat)
- Baiji tumani (Baiji)
- Balad tumani (Balad)
- Samarra tumani (Samarra)
- Tikrit tumani (Tikrit)
- Tooz tumani (Tuz Xurmatu)
- Dujail tumani (Dujail)
- Tikrit
- Baiji
- Balad
- Samarra
- Dujayl
- Al-Dur
- Yasrib
- Al-Shirqat
- Sulaymon Bek
- Yankjah
- Tuz Xurmatu
- Al Ishoqiy
- Amirli
- Al Seniyah
- Al-Dhuluiya
- Saʼad (Iroq)
- Al-Faris (Bamerni)
- Al-Hajaj
Aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Quyidagi jadvalda Birlashgan Millatlar Tashkilotining 2003-yildagi maʼlumotlariga koʻra Saladin gubernatorligi tumanlari aholisi koʻrsatilgan. Dujail tumani uchun maʼlumotlar mavjud emas.
| Tuman | Samarra | Tikrit | Balad | Bayji | Al-Shirqat | Al-Daur | Tooz | Jami |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aholi | 348 700 | 180 300 | 107 600 | 134 000 | 121 500 | 46 700 | 103 400 | 1 042 200 |
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
 |
Vikiomborda Saladin muhofazoti haqida turkum mavjud |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab“ (en). hdi.globaldatalab.org. Qaraldi: 2018-yil 13-sentyabr.
- ↑ „Iraqi Council of Ministers approved new provinces of Tuz Khurmatu and Tal Afar“. Kurd Net (2014-yil 21-yanvar). 2020-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 23-avgust.
- ↑ See for example the following newspaper article from July 2015, which refers to Tuz Khurmatu as part of Saldin Governorate. „محتجون يتظاهرون في طوزخورماتو ضد القصف التركي“ (ar). شفق نيوز. 2015-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 30-iyul.
- ↑ 4,0 4,1 Hammoudi. „Saddam's home province declares regional autonomy in Iraq“. McClatchy Newspapers (2011-yil 27-oktyabr). 2011-yil 10-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 4-yanvar.
- ↑ „Baghdad tries to cancel demands of Diyala Province“. Kurdsat TV. 2011-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 15-dekabr.
- ↑ 6,0 6,1 „Iraq: Saladin governor protests Shia militia's looting“. Middle East Monitor - The Latest from the Middle East (2015-yil 4-aprel). 2015-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 28-iyul.
- ↑ „Fierce clashes rage around IS-held Iraqi city of Tikrit - BBC News“. BBC News. Qaraldi: 2015-yil 28-iyul.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- BBC Newsda tinch aholi qirgʻini haqidagi maqola va video .
- CNN telekanalida „3 AQSh askari iroqliklarni oʻldirishda ayblanmoqda“ .