Ruminiya — Shveytsariya munosabatlari
Ruminiya — Shveytsariya munosabatlari Ruminiya va Shveytsariya oʻrtasidagi tashqi siyosiy va iqtisodiy-ijtimoiy aloqalardir. Ikki davlat oʻrtasidagi diplomatik munosabatlar 1911-yilda oʻrnatilgan boʻlib, dastlab meros darajasida, keyinchalik 1962-yil 24-dekabrda elchixona darajasiga koʻtarilgan. Ruminiyaning Bernda elchixonasi va Jeneva va Tsyurixda ikkita konsulligi, Shveytsariyaning Buxarestda elchixonasi bor[1]. Bir vaqtlar Berndagi Ruminiya elchixonasi 1955-yilda besh nafar ruminiyalik muhojirlar tomonidan bosib olingan. Bu voqea Ruminiyada „Bern voqeasi“ nomi bilan mashhur[2][3].
1990-yillardan beri Shveytsariya Ruminiyaga moliyaviy yordam berdi, 1996-2006 yillarda jami 140 million Shveytsariya franki, 2006−2007 yillarda esa qoʻshimcha 23 million frank. Shveytsariya Ruminiyadagi 12- yirik xorijiy investorga aylandi[4]. 2005-yilda Ruminiya Shveytsariyaga jami 206 million Shveytsariya frankiga mahsulot eksport qildi, Shveytsariya Ruminiyaga 547 million Shveytsariya frankiga eksport qildi, bu Ruminiyani Shveytsariyaning Janubi-Gʻarbiy Yevropadagi eng katta hamkoriga aylantirdi. 2006-yilga kelib, bu Ruminiyadan 26% va Shveytsariyadan 38% ga oshdi[5].
Ruminiyaning Yevropa Ittifoqiga (EI) kirishi bilan Shveytsariya Ruminiyaga pul yordamini 181 million Shveytsariya frankigacha oshirdi. Import va eksport sezilarli darajada oshdi, Shveytsariya eksporti faqat 2008-yilning birinchi choragida 490 million frankni tashkil etdi, bu 2005-yilning toʻliq yilidagi deyarli jami. Xuddi shu chorakda Ruminiyadan Shveytsariyaga import 109 millionga yetdi. Shveytsariyaning Ruminiyadagi sarmoyasi mamlakatdagi 120 dan ortiq Shveytsariya kompaniyalarida koʻrinadi, ularning umumiy soni 10 000 dan ortiq xodimlarga ega.
Ruminiyada ikki mamlakatdan kelgan ruminiyalik jinoyatchilarni hibsga olish uchun Shveytsariya-Avstriya birlashgan qamoqxonasini qurish rejalari 2004-yilda toʻxtatilgan. 2003-yilda Shveytsariyada atigi 28 nafar Ruminiya fuqarosi boʻlgan mahbus bor edi, bu esa uni past darajadagi yechimga aylantirdi, dedi Federal Adliya va Politsiya departamentining oʻsha paytdagi rahbari Kristof Blocher[6] hisoblangan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Confederația Elvețiană“ (ro). Ministry of Foreign Affairs. Qaraldi: 8-fevral 2021-yil.
- ↑ Eskenasy, Victor. „"Revoluția care bântuie la noi în țară, o revoluție adâncă fiindcă schimbă toate lucrurile, nu este o revoluție națională, e o revoluție impusă din afară..."“ (ro). Radio Europa Liberă Moldova (1-iyun 2016-yil).
- ↑ „#100 | 100 de ani în 100 de momente. Anul 1955: Se încheie incidentul de la Berna, un atac plănuit de Oliviu Beldeanu“ (ro). Mediafax (14-may 2018-yil).
- ↑ „Les relations économiques entre la Roumanie et la Suisse s’amélioreront après l’adhésion à l’UE, estime la ministre suisse des AE“ (French). Investir en Roumanie (6-iyun 2006-yil). Qaraldi: 7-may 2009-yil.
- ↑ „Suisse-Roumanie: du pain sur la planche“ (French). Swissinfo (4-dekabr 2007-yil). Qaraldi: 7-may 2009-yil. [sayt ishlamaydi]
- ↑ „La prison austro-suisse en Roumanie attendra“ (French). TSR (17-may 2004-yil). Qaraldi: 9-may 2009-yil.