Robin Li

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Robin Li
Yanhong Li / 李彦宏
Tavalludi 17-noyabr 1968-yil (1968-11-17) (55 yosh)
Shanxi, Xitoy
Fuqaroligi Xitoy
Turmush oʻrtogʻi Dongmin (Melissa) Ma / 马东敏
Bolalari (4 ta farzandi bor)

Robin Li Yanhong (1968-yil 17-noyabrda tugʻilgan) – xitoylik dasturiy taʼminot muhandisi, internet-tadbirkor, milliarder, Baidu texnologiya kompaniyasi asoschilaridan biri va bosh ijrochi direktori[1]. 2023-yil iyun holatiga koʻra, uning boyligi Forbes tomonidan 8,6 milliard dollarga baholangan[2].

Li Pekin universitetida axborot menejmenti va Buffalo universitetida kompyuter fanlarini oʻrgangan. 1996-yilda „RankDex“ dasturini yaratdi[3]. 2000-yilda Erik Xu bilan birga Baidu kompaniyasiga asos solgan. Li 2004-yilning yanvaridan beri Baidu kompaniyasining bosh direktori lavozimida ishlab kelmoqda. Kompaniya 2005-yil 5-avgustda NASDAQ roʻyxatiga kiritilgan[4][5].

Li 12-chaqiriq Xitoy xalq siyosiy maslahat kengashi aʼzosi[6].

Baidu kompaniyasining bosh direktori lavozimida ishlagan vaqtida Li Vey Zeksining oʻlimi, Tiebaʼda malakasiz shifoxonalar reklamasi va reklama firibgarligi kabi bir qator nizolar uchun tanqid qilingan[7].

2001-yilda „Xitoyning eng yaxshi oʻnta innovatsion ixtirochilari“ qatoriga kirdi[8]. 2002-2003-yillarda „axborot texnologiyalari sohasidagi oʻnta mashhur shaxs“ qatoriga kiritilgan[9]. 2004-yil aprel oyida „Xitoy dasturiy taʼminotidagi oʻn nafar eng yaxshi yosh mutaxassis“ qatorida turadi[10]. 2005-yil dekabr oyida „Xitoyning eng yaxshi iqtisodchisi“ deb topildi[11].

2014-yil avgust oyida Li Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi tomonidan Barqaror rivojlanish uchun maʼlumotlar inqilobi boʻyicha mustaqil ekspert maslahat guruhi hamraisi etib tayinlandi[12].

Taʼlim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Li Shansi provinsiyasining Yangquan shahrida tugʻilgan va u yerda bolaligining katta qismini oʻtkazgan. Uning ikkala ota-onasi ham zavod ishchilari edi. Li besh farzandning toʻrtinchisi va yagona oʻgʻil edi[13].

Pekin universitetida axborot menejmenti yoʻnalishi boʻyicha bakalavr darajasini oldi. 1991-yilning kuzida Li Nyu-Yorkdagi Buffalo universitetiga kompyuter fanlari boʻyicha doktoranturaga oʻqishga bordi. 1994-yilda doktorlik dasturini magistrlik darajasi bilan tugatdi[14].

RankDex[tahrir | manbasini tahrirlash]

1994-yilda Dow Jones and Company birjasining Nyu-Jersi boʻlimi boʻlgan IDD Information Services shirkatiga kirdi va The Wall Street Journal onlayn nashri uchun dasturiy taʼminot ishlab chiqishda ishtirok etdi[15]. U qidiruv tizimlari uchun algoritmlarni takomillashtirish ustida ishlagan. U 1994-yil may oyidan 1997-yil iyunigacha IDD Information Services kompaniyasida qoldi. 1996-yilda qidiruv tizimi sahifalari reytingi uchun Rankdex saytlarini baholash algoritmini yaratdi[16][17][18][19][20]. Google qidiruv algoritmi uchun patentni ikki yil oʻtib, 1998-yilda topshirdi[21]. Google asoschisi Larry Page „PageRank“ tizimini yaratishda yordam berdi[22]. Keyinchalik Li oʻzining Rankdex texnologiyasidan Baidu qidiruv tizimi uchun foydalangan.

Baidu[tahrir | manbasini tahrirlash]

Li 1997-yil iyulidan 1999-yil dekabrigacha Infoseek internet qidiruvi kompaniyasida muhandis boʻlib ishlagan. Uning yutugʻi Go.com tomonidan qoʻllaniladigan rasmlarni qidirish funksiyasi boʻldi[23]. 2000-yil yanvar oyida Baiduga asos solganidan beri Li kompaniyani eng yirik Xitoy qidiruv tizimiga aylantirdi. Qidiruv soʻrovlari boʻyicha bozor ulushi 80% dan ortiq va dunyodagi ikkinchi yirik mustaqil qidiruv tizimiga aylandi. qidiruv tizimi. 2005-yil 5-avgustda Baidu oʻzining NASDAQ birjasida IPOni yakunladi va 2007-yilda NASDAQ −100 indeksiga kiritildi[24].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. baidu.com
  2. „Forbes profile: Robin Li“. Forbes. Qaraldi: 2022-yil 18-mart.
  3. „About: RankDex“, rankdex.com; accessed 3 May 2014.
  4. „Baidu mesmerizes Wall Street - Taipei Times“. www.taipeitimes.com (2005-yil 7-avgust). Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.
  5. „The Ultimate List Of 15 Asian Scientists To Watch – Robin Li“. AsianScientist.com (2011-yil 15-may). Qaraldi: 2011-yil 6-iyun.
  6. „China Internet Information Center“. 2017-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 5-mart.
  7. Huang. „Baidu, China's version of Google, is "evil," a growing number of users say“ (en). Quartz (2016-yil 2-may). Qaraldi: 2023-yil 10-iyun.
  8. „中国十大创业新锐"80后"李想上榜“. 2006-yil 30-mayda asl nusxadan arxivlangan.
  9. „it.sohu.com“.
  10. „www.baiduer.com.cn“.
  11. „中国经济界奥斯卡奖的"CCTV2005中国经济年度人物评选"各个奖项揭晓-中国知识产权报---要闻回顾“. 2011-yil 7-iyulda asl nusxadan arxivlangan.
  12. „UN Secretary-General's Data Revolution expert group“. undatarevolution.org (2014-yil 18-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.
  13. „Wiki.mbalib.com“ (zh) (2012-yil 1-may). Qaraldi: 2012-yil 5-may.
  14. „Wiki.mbalib.com“ (zh) (2012-yil 1-may). Qaraldi: 2012-yil 5-may.
  15. „Robin Li's vision powers Baidu's Internet search dominance - Taipei Times“. www.taipeitimes.com (2006-yil 17-sentyabr). Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.
  16. „About: RankDex“, rankdex.com; accessed 3 May 2014.
  17. Greenberg, Andy, „The Man Whoʻs Beating Google“, Forbes magazine, October 05, 2009
  18. Yanhong Li, "Toward a Qualitative Search Engine, " IEEE Internet Computing, vol. 2, no. 4, pp. 24–29, July/August 1998, Template loop detected: Andoza:Doi
    This citation will be automatically completed in the next few minutes. You can jump the queue or expand by handRobin Li]]
  19. USPTO, „Hypertext Document Retrieval System and Method“, US Patent number: 5920859A, Inventor: Yanhong Li, Filing date: 5 February 1997, Issue date: 6 July 1999
  20. „Baidu Vs Google: The Twins Of Search Compared“. FourWeekMBA (2018-yil 18-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 16-iyun.
  21. Altucher. „10 Unusual Things About Google“. Forbes (2011-yil 18-mart). Qaraldi: 2019-yil 16-iyun.
  22. „Google Patents“. 2015-yil 15-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 19-oktyabr.
  23. Watts, Jonathan. „The man behind China's answer to Google: accused by critics of piracy and censorship“. The Guardian (2005-yil 8-dekabr). Qaraldi: 2017-yil 13-avgust.
  24. CNN Money, June 2007, „50 people who matter now“, cnn.com; accessed 3 May 2014.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]