River Gee okrugi
River Gee County | |
|---|---|
| County | |
 Bayroq | |
| 5°15′0″N 7°55′0″W / 5.25000°N 7.91667°W G OKoordinatalari: 5°15′0″N 7°55′0″W / 5.25000°N 7.91667°W G O | |
| Asos solingan | 2000 |
| Aholisi (2008) |
66 789 |
| Vaqt mintaqasi | UTCGMT |
|
| |
River Gee — Liberiyaning janubiy qismida joylashgan okrug . Mamlakatdagi maʼmuriy boʻlinishning birinchi darajasini tashkil etuvchi 15 okrugdan biri, u oltita tumanga ega. Fish Town okrugning maydoni 5,113 square kilometre (1,974 mi²) oʻlchaydigan poytaxt boʻlib xizmat qiladi[1]. 2008-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, u 66,789 aholiga ega boʻlib, u Liberiyadagi uchinchi eng kam aholi okrugiga aylandi[1]. U 2000-yilda yaratilgan.
Oʻninchi eng katta hudud, u gʻarbda Sinoe okrugi, shimolda Grand Gede okrugi va janubda Grand Kru va Merilend okruglari bilan chegaradosh. Gi daryosining sharqiy qismi Kavalla daryosi boʻylab Kot-d’Ivuar xalqi bilan chegaradosh. Hozirgi tuman boshligʻi — Daniel Jonson.
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
River Gee 2000-yil may oyida Liberiya Vakillar palatasi tomonidan 1997-yil may oyida va Senat tomonidan 2000-yil mart oyida maʼqullanganidan keyin Grand Gede okrugidan ajralib chiqdi. Okrugning sharqida Liberiyaning Kot-d’Ivuar bilan chegarasini tashkil etuvchi Kavalla daryosi joylashgan . River Gee poytaxti — Fishtown . Mamlakat Grand Gede okrugining boʻlinishi natijasida yaratilgan[2].
Gee daryosi suv havzasi oʻrtacha kattalikdagi tepaliklar va turli vodiylar bilan pastroq tropik oʻrmonlarga ega. Bu oʻrmonlar juda koʻp yogʻingarchilikni 3,000 millimetr (120 in) oladid 4,100 millimetr (160 in) gacha yiliga ikki xil faslda. Doim yashil oʻrmonlarga ega. Togʻli hududlarda sholi yetishtirish qulay boʻlsa, pastda joylashgan yerlar yam, kakao, chinor, kartoshka, sabzavot, kauchuk, qahva va shakarqamish uchun qulaydir[3]. Okrug Glaro oʻrmonlarini qayta tiklash loyihasini oʻz ichiga oladi, 1,008.89 hectoare (2,493.0 acre) milliy plantatsiya maydoni. . Shuningdek, u Grebo oʻrmonining milliy tavsiya etilgan qoʻriqxonasini (97,136 hectoare (240,030 acre)) baham koʻradi) Grand Gedeh okrugi bilan[4].
Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
2008-yil holatiga koʻra, okrugning aholisi 66,789 kishi edi: 34,863 erkak va 31,926 ayol. Jinslar nisbati 1994-yilgi aholini roʻyxatga olishda 96,2 ga nisbatan 109,2 ni tashkil etdi[5]. 2008-yilda uy xoʻjaliklari soni 9822 tani tashkil etdi, bu har bir xonadonga oʻrtacha 6,5 kishidan toʻgʻri keldi[6]. Tuman umumiy aholining 1,90 % ni tashkil etdi, 1994 yildagi kabi, aholini roʻyxatga olishda koʻrsatilgan. Maydoni 1974 sq mil (5112,637 km²) va zichligi 1 kv.mi ga 34 ni tashkil etdi, bu 1984-yildagi 20 kishiga nisbatan oshgan[7]. Liberiya bir necha davr mobaynida fuqarolar urushini boshdan kechirdi, bu 2008 yil holatiga koʻra 7862 kishining urushlar tufayli koʻchirilishiga sabab boʻldi[8]. Shaharlarda yashovchi aholi soni 13,37 kishini tashkil etdi. Ulardan: 6 698 nafari erkak va 6 672 nafari ayol jinsida (qo‘shimcha maʼlumot yo‘q). Qishloqlarda jami aholi soni 89 021 kishini, 48 069 nafarini erkaklar va 40 952 nafarini ayollar tashkil etdi. Shaharlarda yashovchi aholining umumiy ulushi 20,02 % ni, qolgan 133 % qishloq joylarda istiqomat qiladi. 2008-yilda tumanga koʻchib kelgan va oʻz uyini boshqa joyga koʻchirganlar soni 7320 kishini tashkil etgan boʻlsa, koʻchib oʻtmaganlar soni 258 kishini tashkil etdi[9][6].
Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
2011-yil holatiga koʻra sholi plantatsiyalari maydoni 7,190 hectoare (17,800 acre) ni tashkil etdi, mamlakatda yetishtirilgan sholi umumiy maydonining 3,010 %. Umumiy ishlab chiqarish 8040 metrik tonnani tashkil etdi. 2011 yil maʼlumotlariga koʻra, kassava plantatsiyalari soni 3790 tani tashkil etdi, bu mamlakatda ekilgan kassava umumiy maydonining 3,1 % ni tashkil etdi. Umumiy ishlab chiqarish 1550 metrik tonnani tashkil etdi. Kakao plantatsiyalarining soni 1550 tani tashkil etdi, bu mamlakatda ekilgan kassava umumiy maydonining 4 % ni tashkil etdi. Kauchuk plantatsiyalari soni 660 tani tashkil etdi, bu mamlakatda ekilgan kassava umumiy maydonining 1,1 % ni tashkil etdi. Qahva plantatsiyalarining soni 140 tani tashkil etdi, bu mamlakatda ekilgan kassava umumiy maydonining 0,6 foizini tashkil etdi[10]. 2008-yil holatiga koʻra, tumanda 1744 nafar haq toʻlanadigan ishchilar, 19331 nafar yakka tartibdagi tadbirkorlar, 4381 nafar oilaviy ishchilar, 566 nafar ish qidirayotganlar, 1300 nafar ishlamaydiganlar, 2154 nafar uy xoʻjaliklarida ishlaydiganlar, 19290 nafar talabalar, 092 nafar nafaqaxoʻrlar, yarim kunlik ishchilar va 4053 kishi, jami mehnatga layoqatli aholi soni 53495 kishini tashkil etadi[11].
Maʼmuriyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
River Gee okrugi tumanlariga (2008 yil aholisi): Chedepo tumani (10,518), Gbeapo tumani (10,934), Glaro tumani (4,992), Karforh tumani (5,956), Nani tumani (6,002), Nyenawliken tumani (5,159), Nyenebo tumani (5,703), Potupo tumani (7,337), Sarbo tumani (5,320) va Tuobo tumani (4,868)[12][1]. Liberiya qonun chiqaruvchi organi Qoʻshma Shtatlar qonun chiqaruvchi organi asosida modellashtirilgan. Senat va Vakillar palatasi bilan tabiatan ikki palatali. Mamlakatda 13 ta okrug mavjud va aholi soniga qarab, har bir okrug kamida ikkita aʼzoga ega boʻlishi kerak, shu bilan birga palata aʼzolarining umumiy soni 64 tani tashkil etadi. Har bir aʼzo saylov okrugini ifodalaydi va umumiy ovoz berish asosida olti yil muddatga saylanadi[13]. 15 okrug uchun ikkitadan 30 ta senator bor edi va ular toʻqqiz yillik muddatga xizmat qiladi. Senatorlar ham koʻpchilik ovozlar asosida saylanadi. Vitse-prezident Senat rahbari boʻlib, u yoʻqligida ham Prezident vazifasini bajaradi[13].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „2008 Population and Housing Census“. Government of the Republic of Liberia (11-may 2009-yil). 11-sentyabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-avgust 2022-yil.
- ↑ Dunn, Elwood D.. Historical Dictionary of Liberia. Scarecrow Press, 2000 — 221 bet. ISBN 9781461659310.
- ↑ „Liberia - Country pastures and forage resource profile“. Food and Agricultural Organization. 2-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-avgust 2022-yil.
- ↑ National Forests Classification, Acreages, Location And Utilization Index Division Of Scientific Research (Report). Forest Research and Development (R&D). Archived from the original on 2016-09-09. https://web.archive.org/web/20160909103114/http://www.fda.gov.lr/wp-content/uploads/bsk-pdf-manager/NATIONAL___FORESTS_CLASSIFICATION_AND_USES__MATRIX_15.pdf. Qaraldi: 8 November 2016.
- ↑ 2008 Population and Housing census, p.
- ↑ 6,0 6,1 2008 Population and Housing census, pp.
- ↑ 2008 Population and Housing census, p. 10
- ↑ 2008 Population and Housing census, pp.
- ↑ On the 2008’s census, there were counted 24,062 people who were literates above the age of 10, resulting in a 53 % literacy rate.
- ↑ „Plantation statistics of Liberia“. Liberia Institute of Statistics & Geo-Information Services. Qaraldi: 9-noyabr 2016-yil.
- ↑ 2008 Population and Housing census, p. 154
- ↑ „River Gee County Development Agenda“. Republic of Liberia. Qaraldi: 20-oktyabr 2008-yil.
- ↑ 13,0 13,1 „About The Republic Of Liberia – Politics“. Ministry of Information, Government of Liberia (2014). Qaraldi: 23-oktyabr 2016-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- „2008 Population and Housing Census, final results“. Liberia Institute of Statistics and Geo-information Services (2009). 24-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-avgust 2022-yil.