Rena D'Souza

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Rena D’Souza (1955-yil 22-yanvarda tugʻilgan) — klinisyen-olim va Milliy stomatologiya va kraniofasiyal tadqiqotlar instituti direktori. U ilgari Utah universitetida sogʻliqni saqlash fanlari boʻyicha oʻquv ishlari va taʼlim boʻyicha vitse-prezident yordamchisi boʻlgan, u yerda u stomatologiya fakultetida stomatologiya professori va tibbiyot fakultetida neyrobiologiya va anatomiya professori boʻlgan[1].

Avvalgi hayoti va taʼlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

D’Souza Hindistonning Mumbay shahrida tugʻilib oʻsgan. U Mumbay universitetida (oʻsha paytda Bombay universiteti) oʻqigan va u yerda 1977-yilda stomatologiya fanlari bakalavriati darajasini olgan. Keyin u Qoʻshma Shtatlardagi Houstonga koʻchib oʻtdi va u erda Houstondagi Texas universiteti sogʻliqni saqlash fanlari markazida oʻqidi . U yerda 1985-yilda stomatologiya doktori va 1987-yilda doktorlik darajasini oldi[2].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

D’Souza toʻqima muhandisligi va stomatologik parvarish boʻyicha ilmiy qiziqish markazi, tirik toʻqimalarni qayta oʻstirish va ildiz kanallariga boʻlgan ehtiyojni bartaraf etish usulini ishlab chiqish uchun tish ildiz hujayralari bilan ishlab faoliyat olib boradi[3][4]. U hamkasblari bilan jelatinga oʻxshash protein gidrogel yordamida tish pulpasini qayta tiklashga harakat qildi, bu esa pulpa hujayralari, qon tomirlari va nervlar oʻsishi uchun asos boʻlib xizmat qiladi[5]. Uning tadqiqot guruhi, shuningdek, PAX9 genidagi mutatsiya bilan bogʻlanib, model tizim sifatida sichqonlar bilan ishlaydigan tanglay yorigʻining asosiy genetik asosini tushunish ustida ishladi. Ular tanglay yorig‘i bo‘lgan homilador sichqonlarga o‘z tanglay tokchalarini tiklaydigan dorini ukol qilishlari mumkinligini aniqladilar[6]. 2020-yil iyun oyida D’Souza Ole va Marti Jensen tomonidan taqdim etilgan birinchi kafedra boʻldi, u stomatologiya va kraniofasiyal tadqiqotlar uchun toʻqimalar muhandisligi boʻyicha keyingi innovatsiyalarni taʼminlash uchun tashkil etilgan[3].

Yetakchiligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yildan 2013-yilgacha D’Souza Amerika stomatologik tadqiqotlar assotsiatsiyasining qirq birinchi prezidenti va 2018-yildan 2019-yilgacha Xalqaro stomatologik tadqiqotlar assotsiatsiyasining toʻqson beshinchi prezidenti boʻlib ishlaganManba xatosi: The opening <ref> tag is malformed or has a bad name. 2013-yil 1-avgustda u Yuta universitetining yangi stomatologiya maktabining birinchi dekani boʻldi[7]. 2020-yil avgust oyida D’Souza 2011-yildan 2020-yilgacha ishlagan Marta Somerman oʻrniga Milliy stomatologiya va kraniofasiyal tadqiqotlar institutining toʻqqizinchi direktori etib saylandi[2]. D’Souzaning direktor sifatidagi faoliyati 2020-yil 13-oktabrda boshlangan va oʻsha yilning oxirida Jennifer Webster-Cyriaque direktor oʻrinbosari boʻlgan.

Mukofotlari va unvonlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Amerika fan taraqqiyoti assotsiatsiyasi aʼzosi saylangan, 2011-yil[8];
  • Amerika stomatologik tadqiqotlar assotsiatsiyasining saylangan aʼzosi, 2016-yil[9];
  • Irvin D. Mandel taniqli murabbiylik mukofoti, Xalqaro stomatologik tadqiqotlar assotsiatsiyasi, 2017-yil[10];
  • 2012-yilda Leopoldina Germaniya Fanlar akademiyasining aʼzosi boʻldi[11].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „NIH names Dr. Rena D’Souza as director of the National Institute of Dental and Craniofacial Research“ (EN). National Institutes of Health (NIH) (2020-yil 12-avgust). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  2. 2,0 2,1 „NIH names Dr. Rena D’Souza as director of the National Institute of Dental and Craniofacial Research“ (EN). National Institutes of Health (NIH) (2020-yil 12-avgust). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr. „NIH names Dr. Rena D’Souza as director of the National Institute of Dental and Craniofacial Research“. National Institutes of Health (NIH). 2020-08-12. Retrieved 2020-12-29.
  3. 3,0 3,1 „Dr. Ole T. Jensen launches new company and endowed chair“ (en-US). us.dental-tribune.com (2020-yil 30-iyun). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  4. Whiitehurst. „Utah has lowest percentage of female dentists in the country“ (en-US). The Salt Lake Tribune (2013-yil 3-sentyabr). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  5. Wang, Shirley S.. „To Avoid Root Canals, Teeth That Replace Themselves“ (en-US). Wall Street Journal (2013-yil 5-iyul). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  6. „Restoring smiles? Research targets mutation linked to missing, deformed teeth“ (en-US). Genetic Literacy Project (2017-yil 14-avgust). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  7. „Rena N. D'Souza, D.D.S., Ph.D., Named 1st Permanent Dean of New Dental School“ (en). healthcare.utah.edu. 2020-yil 24-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  8. „AAAS Members Elected as Fellows“ (en). American Association for the Advancement of Science (2011-yil 23-dekabr). Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  9. „IADR and AADR Past President Rena D’Souza Selected as NIH NIDCR Director“ (en-US). International Association for Dental Research. 2020-yil 4-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr. „IADR and AADR Past President Rena D’Souza Selected as NIH NIDCR Director“ (Wayback Machine saytida 2020-12-04 sanasida arxivlangan). International Association for Dental Research. Retrieved 2020-12-29.
  10. „Irwin D. Mandel Distinguished Mentoring Award > Recipients“ (en-US). International Association for Dental Research. 2021-yil 24-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 29-dekabr.
  11. „Rena D'Souza“. German Academy of Sciences Leopoldina. Qaraldi: 2021-yil 26-may.