Rebek

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Rebek (fransuzcha rebec, lotincha rebeca, rubeba; arabcha rabāb[1] ga borib taqaladi) — butun skripka oilasi cholgʻu asboblarining shakllanishiga taʼsir koʻrsatgan qadimiy kamonchali torli musiqa asbobi. Kelib chiqishi aniq maʼlum emas, ehtimol oʻrta asrlarning oxirlarida arablar Ispaniyaga olib kelishgan (qarang. Rebab) yoki arablar Ispaniyani bosib olgandan keyin toʻqnashishdi. XIII va XIV asrlarda Gʻarbiy Yevropa musiqasida keng tarqalgan.

Frantsisk qahramoni­ nist, ab­ baht boʻlsin­ emas­ Dik­ ting­ tez orada­ Aime monastiri­ Rik de pe­ 14-asrning oxirgi choragida saraton kasalligi, qarang.­ na­ mil ovozi rebeka xotinlari bilan­ suzmoq­ lo­ laqqa baliq Ehtimol, Rebeka ismining (lat. Rebeka) Rebab asbobiga oʻxshashligi „rebek“ terminining paydo boʻlishini belgiladi­[2]. Rebekning noksimon shaklidagi yogʻoch tanasi bor, uning yuqori toraygan qismi toʻgʻridan-toʻgʻri boʻyniga oʻtadi. Qopqogʻida 2 ta rezonator teshigi mavjud. Cholgʻuning ikki yoki uch torlari kvinta boʻyicha sozlanadi. Rebekning birinchi taʼrifini musiqa nazariyotchisi Ieronim Moravskiy (taxminan 1275-yil) bergan. Iyeronim rebekni kvintga sozlangan ikki torli asbob sifatida tasvirlaydi. Rebekning nazariy dalillari XVI asrgacha chiqishda davom etadi (Sebastyan Wirdung uni „klin Geigen“ deb ataydi).

Rebek qoʻlda ushlab turilib yoki skripka kabi yonoqqa bosilgan holda kamoncha bilan chalinadi.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Музыкальный энциклопедический словарь 1990.
  2. „РЕБЕК • Большая российская энциклопедия - электронная версия“. bigenc.ru. 2021-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 29-oktyabr.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • „Ребек“,Большая российская энциклопедия. Том 28, М., 2015 — 289 bet. 
  • „Ребек“,Музыкальный энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия, 1990 — 454 bet.