Qawwal Bahauddin Khan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Ustad Bahouddin Khan Qawwal (1934 – 3-fevral 2006-yil) (urdu: أستاذ قوّال بهاءالدين) Pokistonlik Qawwali musiqachisi boʻlgan edi[1].

Uning besh nafar o‘g‘li — Muhammad Najmuddin (1967-yilda tug‘ilgan), Sayfuddin Mehmud (1971-yilda tug‘ilgan), Zaferuddin Ahmad (1977-yilda tug‘ilgan), Mug‘isuddin Hasan (1979-yilda tug‘ilgan) va Ehtishamuddin Husayn (1981-yilda tug‘ilgan) kabi oʻgʻillari uning izidan borishgan. Karachi shahrining anʼanaviy qawwali qoʻshiq merosini hali ham Karachi shahridagi Saddar shaharchasi hududidagi Qawwali Gali nomli kichik mahallada his qilish va koʻrish mumkin, u yerdagi koʻcha Bahouddin Qawwol nomi bilan ataladi[2].

Yoshligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bahouddin Khan musiqachilar oilasidan kelib chiqqan boʻlib, oʻz naslini XIII asr Hindistonida Amir Xusrov davriga borib taqaladi. Amir Xusrov butun Janubiy Osiyo boʻylab islomni targʻib qilish uchun oʻn ikki nafar yosh yigitni (12 bolalar guruhi) birlashtirdi va ularni shaxsan oʻzi soʻfiylarga bagʻishlangan musiqa janri boʻlgan qawwali kuylash va ijro etishga oʻrgatdi[1]. U Mian Saamatni Qawwal Bachche (qawwal bolalari) deb atalgan ushbu guruhga rahbar etib tayinladi. Qawwal Bachche, oʻz navbatida, boshqa intiluvchan talabalarga Qawwali tilini oʻrgatdi[3].

Bahouddin Qawwal 1934-yilda Britaniya Hindistonida tug‘ilgan va 2006-yil 3-fevralda Pokistonning Karachi shahrida vafot etgan. Bahouddin Xoja Amir Husro hazratlari tomonidan asos solingan Dehlidagi Qawwal Bacchon gʻaranasiga tegishli edi. Bahouddin, shuningdek, mashhur Qawwal va klassik qoʻshiqchi Ustod Aziz Ahmed Khan Warsining jiyani. U otasi Sulaymon Khan va amakisi Sardar Khandan rasmiy musiqiy taʼlim olgan edi[1].

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

U olti yoshidanoq yakkama-yakka, shuningdek, Manzur Niyozi Qawwal va partiyaning faol aʼzosi sifatida ommaviy chiqishlarni boshladi va sovrinli oʻrinlar va olqishlarga sazovor boʻldi. 1947-yilda u Nunhay Raagi unvoniga sazovor boʻladi, 1949-yilda u Ishlash sertifikatini oldi va 1951-yilda Hindiston Bosh vaziridan Nunhay Hind Raagi unvoniga sazovor boʻldi. 2000-yilda Pokiston Prezidenti tomonidan Tamgha-i-Imtiaz unvoni bilan taqdirlangan[4]va 2002-yilda Mavrikiy vitse-prezidenti tomonidan Ustad unvoniga sazovor boʻlgan, shuningdek, Sanʼat madaniyat vazirining Oltin medali va esdalik qalqoni bilan taqdirlangan. 2003-yilda u sanʼat va madaniyatni tiklash, targʻib qilish, rivojlantirish va takomillashtirish uchun faoliyat yurituvchi Viqar-e-Adab tashkilotining „Alloh nomi bilan“ mukofotiga ham sazovor boʻldi.

Nasab[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bahouddinning o‘g‘illari uning izidan borgan[3]. 1999-yil may oyida Lok Virsa oʻgʻillari Najmuddin va Sayfuddinni Islomoboddagi Milliy yoshlar festivalida chiqishga taklif qiladi. 2005-yil noyabr-dekabr oylarida ular Buyuk Britaniya boʻylab gastrol safarlarida boʻlib, 10 ta turli shaharlarda 13 ta konsert berishdi. Ular 2006-yil yanvar oyida Shveytsariya boʻylab 6 ta shaharda kontsert berishdi. Ushbu kontsertlar 2005-yilgi Kashmirdagi zilzila qurbonlari uchun mablagʻ yigʻish uchun uyushtirilgan. Najmuddin va Sayfuddin 2000-yilda Eronga qilgan tashrifi chogʻida Zohidan radiosi va Pokiston televideniyesi hukumat tarmogʻi hamda xususiy ARY Digital tarmogʻi tomonidan yozib olingan. Ular ijrosi uchun Hazrati Amir Khusro mukofoti va yangi Qavali isteʼdod mukofotiga sazovor bo‘lgan. Ular 2003 va 2004-yillarda audio-kassetani ham chiqarishgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 Profile of Bahauddin Qawwal on oriental-traditional website Published 19 Feb 2013, Retrieved 19 May 2018
  2. 'This way to Qawwali Gali', Bahauddin Qawwal Street, Karachi on Dawn (newspaper) published 25 Oct 2015, Retrieved 19 May 2018
  3. 3,0 3,1 Farahnaz Zahidi. „Karachi's heritage: Qawwali gali“. The Express Tribune (newspaper) (2014-yil 29-iyun). Qaraldi: 2018-yil 19-may.
  4. Vibrant chants of Qawwali The News International (newspaper), Published 16 October 2006, Retrieved 19 May 2018