Pushkinning soyasi
"Pushkin soyasi" — Odessadagi yodgorlik belgisi boʻlib, Deribasovskaya va Rishelyevskaya koʻchalari chorrahasida shoir Aleksandr Pushkinning grotesk xususiyatlariga ega soya yoʻlakchadagi tasvir koʻrinishidagi badiiy ob’ektdir.
Art ob’ekt gʻoyasi yozuvchi Oleg Borushko va odessalik mahalliy tarixchi Oleg Gubarga tegishli. Chizma muallifi haykaltarosh Aleksandr Knyazik[1]. Yodgorlik belgisining ochilishi 2013-yil 26-sentabrda boʻlib oʻtgan va Odessada oʻtkazilgan „Pushkinning kuzi“ yillik adabiy festivalining ochilishiga toʻgʻri kelgan[2].
Installatsiya taxminan 3 metr oʻlchamdagi inson qiyofasi silueti shaklida yaratilgan boʻlib, uning grotesk xususiyatlarida Aleksandr Pushkinning avtoportretlariga xos xususiyatlarni osongina tanib olish mumkin. Soya rangli klinkerdan (yuqori sifatli gʻishtdan, maxsus usulda pishirilgan)[3] qilingan. Soyaning etagida zamonaviy yoʻlka XIX asr boshidagi Odessa koʻchalariga xos boʻlgan yoʻlka toshlarining parchasi bilan almashtirilgan.
Yodgorlik belgisini oʻrnatish uchun Deribasovskaya va Rishelyevskaya koʻchalari chorrahasi tanlangan. Bu yerda, XIX asrning boshlarida, „Reno uyi“ boʻlgan — 1823-1824-yillarda quvgʻinda boʻlgan Aleksandr Pushkin bir muddat shu mehmonxonada yashagan, shuningdek aynan shu chorraha haqiqiy shoirning soyasini „oʻzida olib yurgan“[4].
Shahar hokimiyati va Pushkinning kuzi festivali tashkiliy qoʻmitasining yodgorlik belgisini ochish boʻyicha eʼlon qilingan rejalari Odessa aholisi va shahar jamoat tashkilotlarining noroziligiga sabab boʻlgan, ular yodgorlik gʻoyasi oʻziga xos emas deb hisoblaganlar[5], „buyuk rus shoiri“ suratining yoʻlakda joylashishi uni vandal hujumlar nishoniga aylantirishi, piyodalarning shoir surati ustidan toʻgʻridan-toʻgʻri bosib oʻtishi uning xotirasini haqorat qilishdir deganlar. Yodgorlik muxoliflarining tashabbuskor guruhi uning tashkilotchilariga ochilishiga halaqit berish bilan tahdid qilganlar[6]. Qarama-qarshilikka yoʻl qoʻymaslik uchun ob’ektning tantanali ochilish marosimi aytilganidek, soat 15:00 da emas, balki raqiblardan hech biri joyida boʻlmaganida soat 10:00 da oʻtkazilgan[7].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Памятник Тень Пушкина в Одессе“. odportal.com.ua. Qaraldi: 2019-yil 3-aprel.
- ↑ „В Одессе в рамках фестиваля «Пушкинская осень в Одессе» открыт арт-объект «Тень Пушкина»“. Официальный сайт города Одесса (2013-yil 26-sentyabr). 2013-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 3-oktyabr.
- ↑ „В центре Одессы появится тень Пушкина“. Новостной сайт Таймер (2013-yil 23-iyul). Qaraldi: 2013-yil 22-oktyabr. [sayt ishlamaydi]
- ↑ „В Одессе открыли арт-объект Тень Пушкина“. korrespondent.net (2013-yil 27-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 4-oktyabr.
- ↑ „Одесситы не хотят видеть тень Пушкина в своём городе“. Новостной сайт Таймер (2013-yil 21-sentyabr). 2014-yil 31-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.
- ↑ Super User. „Кто наехал на тень Пушкина?“ (ru). odessitclub.org. Qaraldi: 2019-yil 3-aprel.
- ↑ „В Одессе открыли памятник тени Пушкина“ (ru). Lenta.ru (2013-yil 26-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 4-oktyabr.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- „В Одессе в рамках фестиваля «Пушкинская осень в Одессе» открыт арт-объект «Тень Пушкина»“. Официальный сайт города Одесса (2013-yil 26-sentyabr). 2013-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 3-oktyabr.