Public Domain day Ommaviy mulk kuni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

"Ommaviy mulk kuni" (inglizcha: Public Domain Day — 2004-yildan buyon har yili 1-yanvarda nishonlanadigan xalqaro norasmiy bayramdir.

Bayram sanasi 1-yanvar boʻlishiga sabab shuki, koʻpgina mamlakatlar qonunchiligiga binoan yangi yilning birinchi kunida mualliflik huquqi poyoniga yetadigan asarlar jamoat mulkiga oʻtkaziladi[1] [2] [3]. 2019-yilgacha AQSh istisno edi, chunki bu mamlakatda shu yilgacha nashr etilgan birorta asar jamoat mulkiga aylanmagan[4]. Buning sababi himoya shartlari muddati oʻtishining oʻziga xosligi va 1996-yilda xorijiy asarlarni himoya qilish muddatining retroaktiv tiklanishi edi.[5]

Jamoat mulki kuni 2022 logotipi

Bayram haqida ilk eslatma 2004-yilda boshlangan va kanadalik faol Uolles Maklin nomi bilan bogʻliq[6] (inglizcha: Wallace McLean). Uning gʻoyasini huquq professori, Creative Commons notijorat tashkiloti[7] asoschisi Lourens Lessig qoʻllab-quvvatladi. Keyinchalik, tashabbus boshqa faollar, notijorat tashkilotlar va Internet loyihalari tomonidan qoʻllab-quvvatlandi.

2010-yil 1-yanvardan buyon Public Domain Day veb-saytida asarlari jamoat mulkiga aylanuvchi mualliflaring har yilik roʻyxati eʼlon qilinadi.

2011-yil yanvar oyida The Open Knowledge Foundation notijorat tashkiloti The Public Domain Review (inglizchadan — "Ommaviy domen soʻrovi" „Ommaviy mulk sharhi“), onlayn jurnalini ishga tushirdi.

2012-yili ushbu kun Polsha, Shvetsariya, Isroil, Makedoniya, Italiya va Fransiya davlatlarida ham nishonlandi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „January 1, 2011 will be Public Domain Day“ (en). Проект «Гутенберг» (2010-yil 27-noyabr). Qaraldi: 2014-yil 1-yanvar.
  2. ↑ „Launch of the Public Domain Review to celebrate Public Domain Day 2011“ (en). The Open Knowledge Foundatio (2011-yil 11-yanvar). Qaraldi: 2014-yil 1-yanvar.
  3. ↑ „Po obchodach Dnia Domeny Publicznej 2011“ (pl). domenapubliczna.org (2010-yil 31-dekabr). Qaraldi: 2014-yil 1-yanvar.
  4. ↑ „What Could Have Entered the Public Domain on January 1, 2014?“ (en). Center for the Study of the Public Domain. Qaraldi: 2014-yil 1-yanvar.
  5. ↑ „Happy Public Domain Day, 2013!“ (en). The New York Public Library. Qaraldi: 2014-yil 1-yanvar.
  6. ↑ Alli Pyrah. „New Year’s Day marks end of copyright terms around the world“ (en). Managing Intellectual Property (2013-yil 30-dekabr). Qaraldi: 2014-yil 1-yanvar.
  7. ↑ Alex Wild. „Public Domain Day: January 1st“ (en). Scientific American (2013-yil 10-dekabr). Qaraldi: 2014-yil 1-yanvar.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Public_Domain_day_Ommaviy_mulk_kuni&oldid=4211540" dan olindi