Kontent qismiga oʻtish

Portal:Gruziya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Portal:Gruziya
Portal:Gruziya



საქართველოს გერბი
საქართველოს გერბი

Gruziya yoki Gurjiston, rasman Gruziya Respublikasi (gruzincha: საქართველო [sɑkʰɑrtʰvɛlɔ], Sakartvelo) — Kavkazortining markaziy va garbiy qismlarida, Qora dengizning sharqiy qirgʻoqida joylashgan mamlakat. Qisman Sharqiy Yevropaning eng chekka janubi-sharqiy qismida, qisman Yaqin Sharqning shimoli-sharqiy qismida joylashgan. Umumiy maydoni 69 700 km²2. Aholisining umumiy soni 3 729 500 kishi (2015). Poytaxti — Tbilisi shahri.

Shimolda Rossiya, janubda Armaniston, janubi-gʻarbda Turkiya, sharqda va janubi-sharqda Ozarbayjon bilan chegaradosh. Gruziya maʼmuriy hududiy boʻlinish boʻyicha 2 ta muxtor respublika va 10 ta viloyatdan iborat (gruzincha: მხარე / mxare). Ushbu muxtor respublikalar va viloyatlar 59 ta munisipalitetga boʻlingan. 4 ta shahar: Batumi, Kutaisi, Poti va Rustavi viloyatlar huquqiga ega. Gruziya hududiga kiruvchi 2 ta muxtor respublika: Abxaziya va Janubiy Osetiya de-fakto qisman tan olingan mamlakatlar hisoblanadi va ushbu respublikalar hududlari Gruziya tomonidan de-fakto boshqarilmaydi. Ushbu hududlar Gruziya, AQSH, YXHT Parlament Assambleyasi va Yevropa komissiyasi tomonidan Rossiya okkupatsiyasidagi Gruziya hududlari deb tan olingan. (Full article...)

tahrirlash

Tanlangan maqola - boshqasini koʻrish

Tbilisi (gruzincha: თბილისი, 1936-yilgacha ruscha transkripsiyasida – Tiflis (gruzincha: ტფილისი)) — Gurjiston poytaxti. Yirik industrial, ilmiy va madaniy markazlardan biri, transport tuguni. Tbilisi soyligida, Kura daryosining har ikkala sohilida, 406– 522 m balandlikda joylashgan. Yanvarning oʻrtacha temperaturasi 0,5°, iyulniki 24,2°. Yillik yogʻin 510 mm. Maydoni 348,6 km². Aholisi 1280 ming kishi |(2002-yil shahar maʼmuriyatiga qarashli aholi punktlari bilan birga – 1,5 mln. kishiga yaqin)]. Tbilisi 8 tumanga boʻlingan.

Tbilisi soʻzi iliq suvli buloklar nomi (gurjistonha „tbili“ – iliq)dan olingan. Tbilisi shaharqalʼa sifatida ilk bor yilnomalarda 4-asrdan tilga olinadi. Podsho Vaxtang I Gorgasal davri (452–502)da Tbilisi Sharqiy Gurjistonning eng yirik iqtisodiy markazlaridan biriga aylangan. Vaxtang Ining oʻgʻli Dachi shahar devorlarini qurishni tugatib (6-asr boshi), poytaxtni Msxetadan Tbilisiga koʻchirdi va uni Sharqiy Gurjiston davlati boʻlmish Kartlining poytaxtiga aylantirdi. 7–11-asrlarda Tbilisi arablar, xazarlar, forelar, turksaljoʻqlar hujumiga duchor boʻlgan, 8-asr 30-yollaridan arab amirligining qarorgohi. Gurjistonda David Binokor podsholigi davrida Tbilisi ozod qilinib (1122), birlashgan gruzin davlatining poytaxtiga aylantirilgan. 12–13-asrlarda Tbilisi Yaqin Sharqning eng yirik savdohunarmandchilik va madaniy markazlaridan biri. 13–18-asrlarda Tbilisi turli davlatlar tarkibida boʻlib keldi. 1801-yil Sharqiy Gurjiston Rossiya imperiyasiga qoʻshib olingach, Tbilisi Gurjiston gubernyasining maʼmuriy markazi va Kavkazdagi rus qoʻshinlari bosh qoʻmondonining, 1845-yildan esa Rossiya podshosining Kavkazdagi noibi qarorgohi boʻlib qoldi. 19-asrning 2yarmidan Zakavkazyeda temir yoʻl qurilishi boshlanishi bilan Tbilisida sanoat korxonalari qurilishi tezlashdi. Koʻnteri zavodlari, tamaki fabrikalari bunyod etildi. Bosh temir yoʻl ustaxonasi Tbilisidagi eng katta korxona edi. 1921-yildan Tbilisi uzilkesil Gruziyaning poytaxti boʻlib qoldi. (Full article...)

tahrirlash

Yaxshi maqola - boshqasini koʻrish

Portal:Gruziya/Yaxshi maqolalar

tahrirlash

Tanlangan tasvir - boshqasini koʻrish

Batumi Port,
Batumi Port,
Batumi (1881-yil), Lev Lagorio tomonidan suratga olingan.
tahrirlash

Bilasizmi?

Meri Shervashidze
Meri Shervashidze
tahrirlash

Viloyatlar (relyefli xarita)

tahrirlash

Asosiy tasvir - boshqasini koʻrish

Vikipediyadagi Gruziyaga oid turli maqolalardan olingan suratlar quyida keltirilgan.

Lua xatosi: No content found on page "Gruziya madaniyati".

Asosiy maqolalar

                    
Geografiya... 

Gruziya geografiyasi (T)

                    
Tarix... 

Gruziya tarixi (T)

                    
Madaniyat... 

Gruziya madaniyati (T)

                    
Iqtisodiyot... 

Gruziya iqtisodiyoti (T)

                    
Sogʻliqni saqlash... 

Gruziyada sogʻliqni saqlash

                    
Siyosat... 

Gruziya siyosati (T)

                    
Sport... 

Gruziya sporti

                    
Turizm... 

Gruziya turizmi

                    
Odamlar... 
Shota Rustaveli
Shota Rustaveli

Mashxur gruzinlar (T)



tahrirlash

Tanlangan panorama

Bakuriani shaharining qishki koʻrinishi
Bakuriani shaharining qishki koʻrinishi
Qish mavsumida togʻ-changʻi kurortining Bakuriani hududidagi panoramali koʻrinishi.
tahrirlash

Yangi maqola eʼlonlari

Bu sahifa Gruziya loyihasiga hissasini qoʻshmoqchi boʻlgan foydalanuvchilar uchun maxsus yaratilgan.

Qoidalarga rioya qilgan holda maqola yarating yoki tahrirlang! Eslatma!: Bu sahifani har kim tahrirlashi va erkin tarzda maqolalar yaratishi mumkin.

Maqolalar roʻyxati

Asosiy maqolalar

Korxonalar

Joy nomlari

Geografiya

Togʻlar

Tarix

Urushlar

Tarixiy shaxslar

Mintaqaviy tarix

Madaniyat

Tillar

Film

Cinéma géorgien dans les années 1920 - Berikaoba-Kinoba - Avant l'Ouragan - Avril - მონანიება - Ashik Keribი - Chef in Love - 13 Tzameti - Dechantori

Musiqa va raqs

Dayereh - Doli - Duduk - Nagara - Zurna - Acharuli - Kartuli

Oshxona

Xachapuri - ხინკალი - Mtsvadi - Lobio - Sulguni - თონის პური - Churchkhela - Gozinaki - Goglimogli - Tkemali - Ajika - Xmeli Suneli - Satsivi - Buraxi - Chacha - Gruzin vinosi - Lagidze water - Borjomi (suv) - Nabeglavi - Sairme

Gruziya siyosati

Gruziyadagi siyosiy partiyalar roʻyxati - Gruziya siyosati

Tashkilotlar

Gruziya prezidenti - Gruziya bosh vaziri - საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო - Gruziya vazirliklarining roʻyxati

Siyosiy partiyalar

MND - PND - Republikachilar - Sanoat Gruziyani qutqaradi - CG - Konservativlar

Siyosatchilar

Mixail Saakashvili - Nikoloz Gilauri - David Bakradze - Vano Merabishvili - Grigol Vashadze - Irakli Alasania - Gia Baramia - Levan Varshalomidze - Dimitri Sanakoev

Milliy ramzlar

Bayroq - Gerb - Madhiya

Mashxur gruzinlar

Yozuvchilar

Shota Rustaveli - Elene Bochorishvili - Lasha Bugadze - Galaktion Tabidze- Ilia Chavchavadze - Paolo Iashvili - Vakhushti Bagrationi - Ioane Bolneli - Vakhtang VI - Petre Gruzinski

Aktyorlar

Otar Ioseliani - Tengiz Abuladze - Gela Babluani - Nana Jorjadze - Revaz Gabriadze - Mixail Kalatozov - Dover Kosashvili

Qoʻshiqchilar/Kompozitorlar

Liza Baratashvili - Eliso Bolkvadze - Gia Kancheli - Eliso Virsaladze - Eteri Pagava - Katty Melua

Rassomlar

Vera Pagava - Niko Pirosmani - Lado Gudiashvili - Elene Akhvlediani

Jamoat arboblari

Ivane Bagration-Mukhraneli - Giorgi Kartvelishvili - Giorgi Machabeli - Zurab Tsereteli - Kakhi Asatiani

Olimlar

Nikoloz Muskhelishvili

tahrirlash

Aloqador portallar

Gruziya dinlari


Postsovet davlatlari


Boshqa mamlakatlar

tahrirlash

Boshqa manbalar

Wikimedia Foundation jamgʻarmasining qardosh loyihalari:

Asosiy portallar: Osiyo | Yevropa

Portallar yordamida Vikipediyani kashf eting.
tahrirlash

Veb manbalar

tahrirlash

Bajariladigan ishlar

Koʻproq maʼlumot olish uchun Gruziya loyihasi bilan tanishib chiqing

tahrirlash