Pelé

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Pelé
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Judilson Mamadu Tuncará Gomes[1]
Tavallud sanasi 29-sentyabr 1991-yil (1991-09-29) (32 yosh)[2]
Tavallud joyi Agualva-Cacém, Portugaliya[2]
Boʻyi 1.82 m[2]
Ampluasi Yarim himoyachi
Klub maʼlumoti
Joriy klub
 Famalicão
(Monacodan ijara uchun)
Raqami 25
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
2006—2009 Belenenses
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
2009—2011 Belenenses 32 (0)
2011 Genoa 0 (0)
2011—2015 Milan 0 (0)
2012—2013 → Arsenal Kyiv (ijara) 5 (0)
2013—2014 → Olhanense (ijara) 14 (0)
2014—2015 → Belenenses (ijara) 29 (6)
2015—2017 Benfica 0 (0)
2015—2016 → Paços Ferreira (ijara) 29 (4)
2017 → Feirense (ijara) 1 (0)
2017—2018 Rio Ave 31 (7)
Milliy terma jamoa
2009 Portugaliya 18 yoshgacha 3 (1)
2009—2010 Portugaliya 19 yoshgacha 11 (0)
2010—2011 Portugaliya 20 yoshgacha 19 (1)
2011 Portugaliya 21 yoshgacha 3 (0)
2017– Gvineya-Bisau 21 (1)
Xalqaro medallar
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)
(28-avgust 2022-yil (utc) uchun)

Judilson Mamadu Tuncará Gomes CvIH[3] (talaffuzi: Judilson Mamadu Tunkara Gomes; 1991-yil 29-sentabrda tugʻilgan) — Pelé (talaffuzi: Pele) nomi bilan tanilgan, Monacodan ijaraga olingan Famalicao klubi va Gvineya-Bisau terma jamoasida yarim himoyachi sifatida oʻynaydigan professional futbolchi.

Klubdagi faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Belenenses[tahrir | manbasini tahrirlash]

Agualva-Kasenda gvineya-bisaulik ota-ona oilasida tugʻilgan Pelé oʻz faoliyatini mahalliy Belenenses klubida boshlagan. U 2009-yil 11-yanvarda Rio Avega qarshi safarda 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, toʻliq 90 daqiqa oʻynab, asosiy jamoa va Primeira ligasida debyut qildi[4].

Birinchi toʻliq mavsumida koʻproq foydalanilgan (yetti start, 642 daqiqa ishtirok) Peléning jamoasi baribir quyi ligaga tushib, ikkinchi oʻrinni egalladi[5].

Italiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011-yilning 4-yanvarida, 2010-yil sentabrida klub bilan bogʻlanganidan soʻng[6], Pelé Serie Aning Genoa jamoasi bilan shartnoma imzoladi, shartnoma yozda kuchga kirgan[7]. Ammo u ijara davrida faqat 20 yoshgacha boʻlgan darajalarda oʻrinbosar sifatida maydonga tushdi[8].

2011-yilning 30-avgustida Pelé AC Milan futbolchisi Mario Sampirisi bilan almashildi, ikkalasi ham birgalikda egalik qilish boʻyicha kelishuvga erishdilar[9]. Pelé birinchi yilida „B“ jamoasida katta yoshli futbolchi sifatida oʻynadi (oʻsha mavsumda faqat 1991-yilda tugʻilgan toʻrt nafar futbolchiga ruxsat berilgan edi)[10].

Ijaralar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yilning 31-iyulida Pelé Ukraina Premier ligasida Arsenal Kyiv klubiga ijaraga berildi[11]. U keyingi oʻyinlarini xuddi shu vaziyatda, Olhanense klubida, vatanida oʻtkazdi[12].

Belenensesdagi muvaffaqiyatli ijara muddatidan soʻng, Pelé jamoasiga oltinchi oʻrinni egallash va UEFA Yevropa ligasiga yoʻllanma olish uchun yettita raqobatbardosh gol urdi. Uning ishtiroki 2015—2016-yilgi mavsumda shartnoma imzolagan Benficani qiziqtirdi[13]. Pelé darhol Paços de Ferreiraga ijaraga berildi[14] va 2017-yilning 31-yanvarida, hali ham Beneficaga tegishli boʻlib, Portugaliya oliy ligasida Feirensega qoʻshildi[15].

Rio Ave[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yilning 29-iyunida Pelé Rio Ave[16] bilan besh yillik shartnoma imzoladi. U birinchi va yagona mavsumida 38 ta rasmiy oʻyinda 7 ta gol urdi va oltinchi oʻrinni egallaganidan soʻng, jamoasi Yevropa ligasi ikkinchi saralash bosqichiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi[17].

Monaco[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pelé 2018-yil iyul oyida Liga 1ga oʻtdi va Monaco bilan besh yillik shartnomaga rozi boʻldi — Benfica va Rio Ave 10 million yevrolik transfer narxini teng qismlarga boʻlishdi[18]. U musobaqadagi debyutida 28-sentabr kuni mehmonda Saint-Etiennega 2:0 hisobida magʻlub boʻlgan va ikkinchi boʻlim oxirida Benjamin Henrichs bilan almashtirgan[19].

2019-yilning 31-yanvarida Pelé Angliyaning Nottingham Forest klubiga mavsumning qolgan qismida ijara asosida oʻtdi[20]. 6-avgust kuni xuddi shu vaziyatda u EFL chempionatining Reading klubiga koʻchib oʻtdi[21]. Pelé birinchi golini 2020-yil 7-mart kuni safarda Birmingham City ustidan 3:1 hisobidagi gʻalabada kiritdi[22].

Pelé 2020-yil 29-sentabrda yana bir ijara asosida Rio Avega qaytdi[23]. 2022-yil 5-avgustda u hali ham Monacoga tegishli boʻlib, Famalicao bilan shartnoma imzolashga rozi boʻldi[24].

Xalqaro faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pelé 2010-yilgi UEFA U-19 Yevropa chempionati saralashida ikki marta Portugaliya terma jamoasi safida, ikkala oʻyinda ham oʻrinbosar sifatida oʻynadi, lekin na final turniri, na elita saralash bosqichi uchun tanlanmadi. Keyin u 2011-yilgi FIFA U-20 Jahon chempionati oldidan oʻrtoqlik uchrashuviga jalb qilindi[25]. Pelé Fransiya bilan 3:3 hisobida durang[26] va Kolumbiyadagi finalda barcha oʻyinlarda ikkinchi boʻlimda maydonga tushdi[27].

Pelé 2017-yilning 10-iyun kuni Afrika Millatlar kubogi-2019 saralashi doirasida Namibiya ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozongan holda Gvineya-Bisau terma jamoasi safida debyut qildi[28]. U murabbiy Baciro Cande tomonidan Misrdagi final bosqichiga tanlab olingan[29] va guruh bosqichidan chiqishda uchta oʻyin oʻtkazgan.

Shuningdek, 2021-yilgi turnir uchun tarkibning bir qismi boʻlgan[30] Pelé Garouada Sudanga qarshi 0:0 hisobidagi durangning soʻnggi daqiqalarida penaltini oʻtkazib yubordi[31].

Faoliyat statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klub[tahrir | manbasini tahrirlash]

2021-yil 21-mart holatiga ko'ra[32]:
Klub Mavsum Liga Milliy kubok Liga kubogi Boshqa Jami
Divizion Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar Ishtirok Gollar
Belenenses 2008–2009 Primeira liga 3 0 0 0 1 0 — 4 0
2009–2010 Primeira liga 13 0 2 0 0 0 — 15 5
2010–2011 Liga de Honra 16 0 2 0 3 0 — 21 0
Jami 32 0 4 0 4 0 — 40 0
Genoa 2010–2011 Serie A 0 0 0 0 0 0 — 0 0
Milan 2011–2012 Serie A 0 0 0 0 0 0 — 0 0
Arsenal Kyiv (ijara) 2012–2013 Ukraina Premier ligasi 5 0 2 0 0 0 — 7 0
Olhanense (ijara) 2013–2014 Primeira liga 14 0 1 0 1 0 — 16 0
Belenenses (ijara) 2014–2015 Primeira liga 30 6 4 1 5 0 — 39 7
Benfica 2015–2016 Primeira liga 0 0 0 0 0 0 — 0 0
Paços Ferreira (ijara) 2015–2016 Primeira liga 29 4 2 0 2 0 — 33 4
Feirense (ijara) 2016–2017 Primeira liga 1 0 0 0 0 0 — 1 0
Rio Ave 2017–2018 Primeira liga 31 7 4 0 3 0 — 38 7
Monaco 2018–2019 Liga 1 8 0 1 0 1 0 1 0 11 0
Monaco B 2018–2019 Championnat National 2 1 0 — — — 1 0
Nottingham Forest (ijara) 2018–2019 Chempionat 9 0 0 0 0 0 — 9 0
Reading (ijara) 2019–2020 Chempionat 31 1 2 0 1 0 — 34 1
Rio Ave (ijara) 2020–2021 Primeira liga 20 2 1 0 0 0 0 0 21 2
Faoliyati jami 211 20 21 1 17 0 1 0 250 19

Xalqaro[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil 11-yanvar holatiga ko'ra[33]:
Milliy terma jamoa Yil Ishtirok Gollar
Gvineya-Bisau 2017 1 0
2018 4 0
2019 9 0
2020 3 0
2021 3 1
2022 1 0
Jami 21 1
Gvineya-Bisauning gollari soni va natijalari birinchi boʻlib, shunindek hisoblar ustuni Peléning har bir golidan keyingi hisobni koʻrsatadi.[33]
No. Sana Joy Raqib Hisob Natija Musobaqa
1. 2021-yil 26-mart Mavuso sport markazi, Manzini, Esvatini  Esvatini 3 — 1 3-1 2021 Afrika Millatlar kubogi saralashi

Yutuqlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Portugaliya U20

  • FIFA U-20 Jahon kubogi 2-oʻrin: 2011[34]

Ordenlar

  • Prince Henry ordeni ritsari[35]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Notification of shirt numbers: Reading“. English Football League. Qaraldi: 26-oktabr 2019-yil.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 „Pelé“ (portugalcha). Mais Futebol. Qaraldi: 23-sentabr 2020-yil.
  3. ↑ „Presidente Cavaco Silva condecorou selecção nacional de futebol sub-20“ (portugalcha). Arquivo Presidência (6-sentabr 2011-yil). Qaraldi: 16-mart 2021-yil.
  4. ↑ „Diakité tira Belenenses dos lugares de descida“ (portugalcha). Correio da Manhã (12-yanvar 2009-yil). Qaraldi: 8-iyul 2018-yil.
  5. ↑ „"É com grande mágoa que vejo o Belenenses descer"“ (portugalcha). Rádio e Televisão de Portugal (27-aprel 2010-yil). Qaraldi: 10-yanvar 2022-yil.
  6. ↑ Gaito. „Genoa, sprint per Pelè del Belenenses“ (italyancha). Tutto Mercato Web (25-sentabr 2010-yil). Qaraldi: 5-yanvar 2011-yil.
  7. ↑ „Il grifo piomba su Luca Antonelli“ (italyancha). Genoa C.F.C. (4-yanvar 2011-yil). Qaraldi: 5-yanvar 2011-yil.
  8. ↑ „Da Futre e Rui Costa a Pelé e André Silva: tutti i portoghesi del Milan“ (italyancha). Calcio Mercato (12-iyun 2017-yil). Qaraldi: 10-yanvar 2022-yil.
  9. ↑ „El Shaarawy 100 per cent Milan“. A.C. Milan (23-iyun 2012-yil). Qaraldi: 4-dekabr 2015-yil.
  10. ↑ „Le delusioni del campionato primavera 2011–12“ (italyancha). Campionato Primavera (25-avgust 2012-yil). Qaraldi: 4-dekabr 2015-yil.
  11. ↑ „Пеле примерил футболку "Арсенала"“ (ukraincha). FC Arsenal Kyiv (31-iyul 2012-yil). Qaraldi: 1-avgust 2012-yil. [sayt ishlamaydi]
  12. ↑ Santos. „Mercado: Pelé e Ricardo Ferreira a caminho do Olhanense“ (portugalcha). Futebol 365 (12-iyul 2013-yil). 2013-yil 3-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-sentabr 2013-yil.
  13. ↑ Ruela, João. „Conheça os 10 novos reforços do Benfica“ (portugalcha). Diário de Notícias (27-iyun 2015-yil). Qaraldi: 28-iyun 2015-yil.
  14. ↑ „Pelé emprestado ao P. Ferreira“ (portugalcha). S.L. Benfica (1-avgust 2015-yil). 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-avgust 2015-yil.
  15. ↑ „Pelé é o último reforço de Inverno!“ (portugalcha). C.D. Feirense (31-yanvar 2017-yil). Qaraldi: 8-fevral 2017-yil.
  16. ↑ „Pelé assina por 5 anos“ (portugalcha). Rio Ave F.C. (29-iyun 2017-yil). 9-iyul 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2017-yil.
  17. ↑ „Pelé iminente no Monaco“ (portugalcha). Record (27-iyun 2018-yil). Qaraldi: 8-iyul 2018-yil.
  18. ↑ „Pelé no Monaco rende 5 milhões a Benfica e Rio Ave“ (portugalcha). Record (6-iyul 2018-yil). Qaraldi: 8-iyul 2018-yil.
  19. ↑ „ASSE-Monaco (2–0): la preuve par neuf“ (fransuzcha). Le Progrès (28-sentabr 2018-yil). Qaraldi: 31-yanvar 2019-yil.
  20. ↑ „Forest sign Pele“. Nottingham Forest F.C. (31-yanvar 2019-yil). Qaraldi: 31-yanvar 2019-yil.
  21. ↑ „Pelé is a Royal“. Reading F.C. (6-avgust 2019-yil). Qaraldi: 7-avgust 2019-yil.
  22. ↑ „Birmingham City 1–3 Reading“. BBC Sport (7-mart 2020-yil). Qaraldi: 12-mart 2020-yil.
  23. ↑ Aleixo. „Pelé regressa ao Rio Ave por empréstimo do Mónaco“ (portugalcha). Rádio e Televisão de Portugal (29-sentabr 2020-yil). Qaraldi: 4-oktabr 2020-yil.
  24. ↑ „Pelé prêté au Futebol Clube Famalicão“ (fransuzcha). AS Monaco (5-avgust 2022-yil). Qaraldi: 17-avgust 2022-yil.
  25. ↑ „Jogo de preparação Campeonato do Mundo Colômbia 2011“ (portugalcha). Portuguese Football Federation (7-oktabr 2010-yil). Qaraldi: 5-yanvar 2011-yil.
  26. ↑ „Estágio preparação para o Campeonato do Mundo Colômbia 2011“ (portugalcha). Portuguese Football Federation (15-noyabr 2010-yil). Qaraldi: 5-yanvar 2011-yil.
  27. ↑ Da Cunha. „Caetano desistiu aos 29 anos. E os outros heróis do Mundial2011 sub20?“ (portugalcha). Mais Futebol (14-yanvar 2021-yil). Qaraldi: 17-mart 2021-yil.
  28. ↑ „CAN 2019: Guiné-Bissau vence Namíbia“ (portugalcha). Jornal da Lusofonia (10-iyun 2017-yil). Qaraldi: 19-iyun 2017-yil.
  29. ↑ Soliman. „Ittihad's Toni Silva named in Guinea Bissau's AFCON squad“. KingFut (12-iyun 2019-yil). Qaraldi: 14-noyabr 2020-yil.
  30. ↑ Said. „Guinea Bissau call up trio for third Africa Cup of Nations“. CNA (30-dekabr 2021-yil). 2022-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-yanvar 2022-yil.
  31. ↑ „Sudan 0–0 Guinea-Bissau“. BBC Sport (11-yanvar 2022-yil). Qaraldi: 12-yanvar 2022-yil.
  32. ↑ Pelé Soccerway saytida
  33. ↑ 33,0 33,1 Pelé at National-Football-Teams.com Buni Vikimaʼlumotlarda tahrirlash
  34. ↑ „Oscar treble wins thrilling final for Brazil“. FIFA (20-avgust 2011-yil). 2015-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-dekabr 2015-yil.
  35. ↑ „Ordens Honoríficas Portuguesas“ (portugalcha). President of Portugal. Qaraldi: 16-mart 2021-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Pelé&oldid=3579728" dan olindi