Paxtaorol (tuman)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Paxtaorol tumani
Мақтаарал ауданы

Gerb
Gerb
tuman
Tarkibida Turkiston viloyati
Maʼmuriy markazi Mirzakent
Asos solingan sanasi 1928-yil
Akim Beysenbayev Jamantay
Rasmiy tillar qozoq
Aholi (2018) 133 539[1]
Millatlar tarkibi Qozoqlar 83,22 %
Tojiklar 8,11 %
Oʻzbeklar 3,73 %
Ruslar 1,49 %
boshqalar 3,45 % (2015г.)[2]
Dinlar tarkibi musulmonlar
Maydoni 1,800 km²
Vaqt mintaqasi UTC+6
Telefon kodi +7 72534[3]
Avtomobil raqami kodi X, 13
Rasmiy sayti http://www.maqtaaral.kz/
Xaritada
Paxtaorol tumani xaritada
Koordinatalari: 40°45′0″N 68°35′0″E / 40.75000°N 68.58333°E / 40.75000; 68.58333 G O

Paxtaorol — Turkiston viloyatining janubiy qismida joylashgan tuman. Maydoni 1,8 ming km² (viloyat hududining 1,5 %). Aholisi 133 539 kishi[4]. Tuman markazi — Mirzakent qishlogʻi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oldingi Sirdaryo guberniyasi, Tashqazaq uezining Yirjan boʻlisi parchalanib, shuning asosida 1928-yili 3-sentyabrda Yirjar tumani nomi bilan qayta tashkil etildi. 1930-yilda Paxtaorol nomi berildi. 1997-yili 24-aprelda paxta etishtiruvchi uchta tuman (Asiqata, Jetisay, Paxtaorol) parchalanib, ularning hududi qoʻshilib markazi — Jetisay shahri nomi bilan Paxtaorol tumani tashkil topdi. 2018-yil 5-iyunda Paxtaorol tumani tarkibidan Jetisay tumani ajralib chiqdi[5].

Aholisi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tuman aholisi 2013-yilgi maʼlumot boʻyicha 297,931 kishini tashkil qildi, ularning oʻrtacha zichligi 1 km 2ga 165,5 kishidan toʻgʻri keladi (2013). Tumanda salmoqli qiymatga ega millatlar: qozoqlar, oʻzbeklar, tojiklar va boshqalar

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Iqlimi kontinental, qishi qisqa va iliq, yozi issiq. Yanvar oyining yillik oʻrtacha harorati −3-4 °C, iyulniki 28-29 °C. Yogʻingarchilikning yillik oʻrtacha miqdori 200–250 mm.

Korxonalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tumanda 37-ta korxonalar 2007-yilning 1-choragida 4-mlrd 267-million tangalik mahsulotlar ishlab chiqarib, shu yilning rivojlanish rejasini 101,6 % bajardi.

Katta qishloqlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Atakent
  • Asiqata,
  • Mirzakent
  • Algʻabas
  • Jalin
  • Besketіk,
  • Qizilqum
  • Satbayev

Qishloq xoʻjaligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tuman dehqonlari 139-ming gektar ekinzorning 122744 gektariga paxta, 4834-gektariga gʻalla oʻsimliklari, 5092-gektariga ekinlar, 860-gektariga koʻchatlar, 566,2-gektariga uzum, 5830-gektariga bugʻdoy ekib, hozirgi kunda 1400-tonna bugʻdoy, 29000-tonna koʻkatlar, 37500- tonna mevalarning hosili olindi.

Madaniyat, sport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tumanda madaniy hizmat boʻyicha 30 ta madaniyat uylari, klublar va 36 ta kutubxona bor.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]