Ozarbayjon — Ruminiya munosabatlari
Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasida tashqi aloqalar mavjud. Mamlakatlar o‘z poytaxtlarida elchixonalarini ochgan. Ozarbayjon prezidenti 2004-yil oktabr oyida Ruminiyaga tashrif buyurdi va shu kungacha ikki davlat oʻrtasida ellikdan ortiq alohida shartnoma imzolangan[1].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ruminiya Ozarbayjon mustaqilligini 1991-yil 11-dekabrda rasman tan olgan. Ruminiyaning Ozarbayjondagi elchixonasi 1998-yil 3-noyabrda, Ozarbayjonning Ruminiyada elchixonasi 2001-yil 19-mayda ochilgan. Daniel Cristian Ciobanu — Ruminiyaning Ozarbayjondagi elchisi, Farid Abdinbayov — Ozarbayjon Prezidentining 2013-yil 27-iyundagi farmoni bilan tayinlangan Ozarbayjonning Ruminiyadagi elchisi[2] hisoblanadi.
Ikki davlat oʻrtasida diplomatik munosabatlar 1992-yil 19-iyun kuni oʻrnatilgan. Ikkala tomon bir nechta sohalarda oʻzaro sohalarda hamkorlik qilsalar-da, asosiy eʼtibor savdo va energetika aloqalariga qaratilgan[3], savdo delegatsiyalari bilan bunday aloqalarni yanada rivojlantirish va Ozarbayjon savdosi Ruminiyadan (31,83 million dollar) taxminan besh baravar (161 million dollar) koʻp boʻlganligi sababli oʻzaro tovar ayirboshlash hajmini oshirish boʻyicha tez-tez muzokaralar olib boriladi[4][5].
Mavjud aʼzo sifatida Ruminiya Ozarbayjonning Shimoliy Atlantika Shartnomasi Tashkilotiga (NATO) aʼzo boʻlishining kuchli tarafdori boʻlib, bu mamlakatning savdo va yuk tashish, xususan Afgʻonistonga nisbatan strategik ahamiyatini yuqori baholamoqda[6].
Shartnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
2000-yilda Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasida mudofaa sohasida ikki tomonlama hamkorlik toʻgʻrisidagi shartnoma[7], soʻngra 2004-yilda maʼlumot almashish toʻgʻrisidagi bitim imzolandi[8]. 2007-yil dekabr oyida Ruminiya energetika delegatsiyasi Ozarbayjonga tashrif buyurdi. Tomonlar gaz quvuri masalasini muhokama qildilar va „Yevropada energiya xavfsizligini“ taʼminlash uchun ikki davlat hamkorligi muhimligini taʼkidladilar[9][10].
Davlat tashriflari[tahrir | manbasini tahrirlash]
2004-yilda Ozarbayjon prezidenti Ruminiyaga ikki kunlik davlat tashrifi bilan borgan va bu vaqt mobaynida ikki davlat rahbarlari qator masalalar, jumladan, ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar terrorizm va unga qarshi kurash boʻyicha hamkorlik imkoniyatlari yuzasidan shaxsiy uchrashuvlar oʻtkazgan. Ushbu uchrashuvlar natijasida 11 ta alohida shartnoma imzolangan[11]. Shuningdek, ushbu tashrif chog‘ida prezident elchixonaning yangi binosini rasman ochdi va elchixonaning xalqlar o‘rtasidagi munosabatlarni davom ettirish va rivojlantirishdagi o‘rnini alohida taʼkidladi[11].
Yuqori darajadagi oʻzaro tashriflar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Prezidentlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Sana | Sabab | Prezidentlar | |
|---|---|---|---|
| 1 | 1995-yil 2-iyul | rasmiy tashrif | Ozarbayjon Prezidenti H. Aliyev |
| 2 | 1996-yil mart | rasmiy tashrif | Ruminiya Prezidenti I. Iliesku |
| 3 | 1998-yil 29-iyun — 1-iyul | rasmiy tashrif | Ruminiya Prezidenti E. Konstantinesku |
| 4 | 1998-yil 7-8-sentabr | tarixiy ipak yoʻlini tiklash boʻyicha xalqaro konferensiyaga ishchi tashrif | Ruminiya Prezidenti E. Konstantinesku |
| 5 | 2004-yil 11-12-oktyabr | rasmiy tashrif | Ozarbayjon Prezidenti I. Aliyev |
| 6 | 2006-yil 5-iyun | „Qora dengiz forumi“ uchun ishchi tashrif | Ozarbayjon Prezidenti I. Aliyev |
| 7 | 2006-yil 11-12-oktyabr | rasmiy tashrif | Ruminiya Prezidenti T. Besesku |
| 8 | 2007-yil 19-iyun | GUAM sammitiga ishchi tashrif | Ruminiya Prezidenti T. Besesku |
| 9 | 2007-yil 24-25-sentyabr | Tey bog‘i — Haydar Aliyev xiyobonining ochilishiga bag‘ishlangan ishchi tashrif va Haydar Aliyev fondining Ruminiyadagi vakolatxonasi | Ozarbayjon Prezidenti I. Aliyev |
| 10 | 2008-yil 2-4-aprel | NATOning Buxarest sammiti uchun ishchi tashrif | Ozarbayjon Prezidenti I. Aliyev |
| 11 | 2008-yil 21-avgust | ishchi tashrif | Ruminiya Prezidenti T. Besesku |
| 12 | 2009-yil 28-29-sentyabr | rasmiy tashrif | Ozarbayjon Prezidenti I. Aliyev |
| 13 | 2010-yil 13-14-sentyabr | AGRI sammitiga ishchi tashrif | Ruminiya Prezidenti T. Besesku |
| 14 | 2011-yil 18-19-aprel | rasmiy tashrif | Ruminiya Prezidenti T. Besesku |
Bosh vazirlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Sana | Sabab | Vazirlar | |
|---|---|---|---|
| 1 | 2013-yil 26-27-iyun | rasmiy tashrif | Ruminiya Bosh vaziri, janob Viktor Ponta |
Parlament raislari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Sana | Sabab | |
|---|---|---|
| 2006-yil 18-20-dekabr | rasmiy tashrif | Ozarbayjon parlamenti raisi Ogtay Asadoy Ruminiyaga tashrif buyurib, Prezident T.Besesku va Ruminiya parlamentining boshqa yuqori lavozimli vakillari bilan uchrashdi. |
| 2008-yil 18-20-iyun | Ozarbayjon parlamenti tashkil etilganining 90 yilligi munosabati bilan tashrif | Senat spikeri Nikolae Vakaroyu boshchiligidagi parlament delegatsiyasi |
| 2013-yil 13-16-mart | rasmiy tashrif | Deputatlar palatasi raisi Valeriu Zgonea |
Hujjatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Siyosiy soha[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Hujjatlar | Sana | Manzil | |
| 1 | Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligi va Ruminiya Tashqi ishlar vazirligi oʻrtasida hamkorlik toʻgʻrisidagi Protokol | 1995-yil 27-aprel | Boku |
| 2 | Ozarbayjon Hukumati va Ruminiya Hukumati o‘rtasidagi rejalar to‘g‘risidagi memorandum | 1995-yil 27-aprel | Boku |
| 3 | Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasida doʻstlik va sheriklik munosabatlarini oʻrnatish toʻgʻrisidagi deklaratsiya | 1995-yil 2-iyul | Buxarest |
| 4 | Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasida doʻstlik va hamkorlik munosabatlari toʻgʻrisidagi shartnoma | 1996-yil 27-mart | Boku |
| 5 | Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasidagi doʻstlik va sheriklik munosabatlarini rivojlantirish toʻgʻrisidagi deklaratsiya | 30-iyun, 1998-yil | Buxarest |
| 6 | Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasidagi hamkorlik toʻgʻrisidagi deklaratsiya | 2002-yil 29-oktyabr | Boku |
| 7 | Ozarbayjon Prezidenti va Ruminiya Prezidentining qo‘shma deklaratsiyasi | 2004- va 2006-yillar | Boku va Buxarest |
| 8 | Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasida strategik sheriklik oʻrnatish toʻgʻrisidagi kelishuv toʻgʻrisidagi deklaratsiya | 2009-yil 28-sentyabr | Buxarest |
| 9 | Ozarbayjon va Ruminiya oʻrtasida strategik sheriklikni amalga oshirish boʻyicha qoʻshma harakatlar rejasi | 2011-yil 18-aprel | Boku |
| 10 | Ozarbayjon Tashqi ishlar vazirligi va Ruminiya Tashqi ishlar vazirligi oʻrtasidagi hamkorlik bayonnomasi | 2011-yil 18-aprel | Boku |
Doimiy diplomatik vakolatxonalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Ozarbayjonning Buxarestda elchixonasi bor.
- Ruminiyaning Bokuda elchixonasi bor.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „USACC NEWS“. www.usacc.org. 2016-yil 3-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-mart.
- ↑ „Farid Abdinbayov“.
- ↑ „NewsLibrary.com - newspaper archive, clipping service - newspapers and other news sources“. nl.newsbank.com. Qaraldi: 2018-yil 14-mart.
- ↑ „Energy, one of the most attractive fields for Romania and Azerbaijan - Financiarul.ro“ (ro-RO). Financiarul.ro (2009-yil 7-may). 2018-yil 15-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 14-mart.
- ↑ „APA - Romanian ambassador Nikolae Ureche: "Romania has always been and will be reliable partner of Azerbaijan"“. 2012-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 14-may.
- ↑ „Trend News : Azerbaijan's strategic location is advantageous for NATO: Romanian Ambassador“. 2009-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 14-may.
- ↑ „NewsLibrary.com - newspaper archive, clipping service - newspapers and other news sources“. nl.newsbank.com. Qaraldi: 2018-yil 14-mart.
- ↑ „AML - support.gale“. www.accessmylibrary.com. Qaraldi: 2018-yil 14-mart.
- ↑ „Azerbaijan Business Center - Azerbaijan and Romania discussed Trans-Caspian gas pipeline perspectives“. 2011-yil 3-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 14-may.
- ↑ „Breakthrough in Nabucco pipeline“ (tr). Hürriyet. Qaraldi: 2018-yil 14-mart.
- ↑ 11,0 11,1 „AML - support.gale“. www.accessmylibrary.com. Qaraldi: 2018-yil 14-mart.