Oxot dengizining chuqurligidagi zilzila

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Oxot dengizining chuqurligidagi zilzila — 2013-yil 24-may kuni mahalliy vaqt boʻyicha soat 16:44 da sodir boʻlgan (Moskva vaqti bilan 9:44) 8,3 magnitudali zilziladir[1]. Zilzila epitsentri koordinatalari 54,86 ° sh. k. 153,41° shq. u. boʻlgan nuqtada[2], Oxot dengizi suvlarida, Kamchatka yarim orolining gʻarbiy qirgʻogʻida, Petropavlovsk-Kamchatskiydan 560 km gʻarbda joylashgan. Zilzila gipomarkazi taxminan 600 km chuqurlikda joylashgan[3].

Kamchatkada yer silkinishlari 5 ballik kuchida sezilgan. Yarim orolda yer osti silkinishlari besh daqiqa davom etgan. Binolarda mebellar chayqalib, koʻp odamlar uylardan koʻchaga yugurib chiqishgan. Kamchatka oʻlkasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi bosh boshqarmasi xabar berishicha, kuchli zilzila natijasida qurbonlar va vayronalar boʻlmagan[4]. 2 balli silkinish Moskvaga yetib borgan.

4-5 magnitudali silkinishlar Saxalin va Kuril orollarida ham sezilgan. Shimoliy-Kurilsk (Paramushir) qirgʻoq boʻyidagi korxonalar xodimlari evakuatsiya qilingan, ovoz kuchaytirgichlar orqali sunami xavfi eʼlon qilingan, keyinchalik bekor qilingan[4].

Oxot dengizidagi zilzila chuqur joylashgan zilzilalar sinfiga kiradi va bu sinfdagi eng kuchlisi deb tan olingan[5]. Shu bilan birga, geologlar yer jinslarida yoriqlar tarqalishining rekord tezligini qayd etishgan[6]. Zilzila markazi juda chuqur joylashganligi tufayli, Rossiya hududining koʻp qismida — Moskva, Nijniy Novgorod, Novosibirsk, Krasnoyarsk, Baykal koʻli va Xabarovsk[4][2], sezilgan.

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „M 8.3 - Sea of Okhotsk“. earthquake.usgs.gov. 2013-yil 5-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 29-sentyabr.
  2. 2,0 2,1 „8 баллов в Охотском море превратились в 1 балл в Москве“. Вести.Ru. 2013-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-may.
  3. „Землетрясение в Охотском море потрясло Москву“ (ru). РИА Новости. 2013-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-may.
  4. 4,0 4,1 4,2 „В Охотском море произошло мощное землетрясение“. РИА "Сахалин—Курилы". 2013-yil 2-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-may.
  5. „Охотское землетрясение признано самым мощным в истории“. 2014-yil 14-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 13-iyul.
  6. „Охотское землетрясение было сверхбыстрым, доказали геологи“. 2014-yil 13-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 13-iyul.

Bibliografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Chebrov, V. N. Glubokoe Oxotomorskoe zemletryasenie 24.05. 2013 g. s magnitudoy Mw= 8.3 — silneyshee seysmicheskoe sobitie u beregov Kamchatki za period detalnix seysmologicheskix nablyudeniy / V. N. Chebrov, Yu. A. Kugaenko, S. A. Vikulina [i dr.] // Vestnik KRAUNTs. Nauki o Zemle. — 2013. — Vip. 21, № 1. — S. 17—24.
  • Chebrov, V. N. Silnie zemletryaseniya na Kamchatke v 2013 godu / V. N. Chebrov, S. A. Vikulina, S. Ya. Droznina [i dr.] // Chetvertaya nauchno-texnicheskaya konferensiya Problemi kompleksnogo geofizicheskogo monitoringa Dalnego Vostoka Rossii. — Petropavlovsk-Kamchatskiy, 2013. — Doklad.
  • Chebrova, A. Yu. Vozdeystvie Oxotomorskogo zemletryaseniya 24-maya 2013 g. (Mw = 8.3) na territorii Kamchatki i mira / A. Yu. Chebrova, V. N. Chebrov, A. A. Gusev [i dr.] // Vulkanologiya i seysmologiya. — 2015. — № 4. — S. 3—22. — doi:10.7868/S0203030615040033.
  • Wei, S. Rupture complexity of the Mw 8.3 sea of okhotsk earthquake: Rapid triggering of complementary earthquakes? : [angl.] / S. Wei, D. Helmberger, Z. Zhan, R. Graves // Geophysical Research Letters. — 2013. — Vol. 40, no. 19. — P. 5034-5039. — doi:10.1002/grl.50977.
  • Ye, L. Energy Release of the 2013 Mw 8.3 Sea of Okhotsk Earthquake and Deep Slab Stress Heterogeneity : [angl.] / L. Ye, T. Lay, H. Kanamori, K. D. Koper // Science. — 2013. — Vol. 341, No. 1380. — P. 1380-1384. — doi:10.1126/science.1242032.
  • Zhan, Z. Rupture complexity of the 1994 Bolivia and 2013 Sea of Okhotsk deep earthquakes : [angl.] / Z. Zhan, H. Kanamori, V. C. Tsai [et al.] // Earth and Planetary Science Letters. — 2014. — Vol. 385. — P. 89-96. — doi:10.1016/j.epsl.2013.10.028.
  • Zhan, Z. Supershear rupture in a Mw 6.7 aftershock of the 2013 Sea of Okhotsk earthquake : [angl.] / Z. Zhan, D. V. Helmberger, H. Kanamori, P. M. Shearer // Science. — 2014. — Vol. 345, No. 6193 (11 July). — P. 204—207. — Researchers find evidence of super-fast deep earthquake by Phys.org (July 10, 2014). — doi:10.1126/science.1252717.