Orlan-10

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

„Orlan-10“ - bu borish qiyin boʻlgan joylarda, shu jumladan qidiruv va taʼmirlash ishlarida choʻzilgan va mahalliy ob’ektlarni kuzatish uchun moʻljallangan koʻp funksiyali uchuvchisiz tizim. Rossiyaning „Maxsus texnologiya markazi“ korxonasi tomonidan ishlab chiqilgan. U ESU TK taktik aloqalarni boshqarish tizimining bir qismi boʻlib, buning natijasida yagona taktik darajadagi nazorat tizimiga ulangan barcha jangovar transport vositalari (oʻziyurar qurollar, tanklar, piyoda jangovar transport vositalari, havo mudofaa vositalari) tomonidan yoʻq qilish nishonlarini efirga uzatish imkoniga ega[1].

Uchuvchisiz havo apparati ancha uzoq masofaga parvoz qilish imkoniga ega. Jumladan: 600 km gacha va 16 soatgacha uchish quvvatiga ega. Uchuvchisiz havo apparati uzoq masofalarni razvedka qilish va hududlarni uzoq vaqt davomida patrul qilish imkonini yaratadi.

„Orlan-10“ avtomatik ravishda yoqilgan GSM telefonlari, aloqa stantsiyalari, x diapazonidagi radarlarning holatini aniqlay oladi. „Orlan-10“ uchun elektron urush uskunalari GSM aloqalarini, shuningdek, oddiy GPS qabul qiluvchilarni tiqilib qolishiga imkon beradi.

„Orlan-10“ ning oʻziga xos xususiyati uning Msta-SM oʻziyurar qurollari bilan qattiq integratsiyalashuvi hisoblanadi, bu nishon aniqlangach darhol belgilangan obyektlarni, nishonlarni, alohida askarlar va ishlaydigan radarlarni yoʻq qilishga imkon beradi. „Orlan-10“ qurolidandan artilleriya spotteri sifatida foydalanish mumkin[2][3].

„Orlan-10“ qurolini ishlab chiqarish yiliga 200-300 nusxani tashkil qiladi. „Orlan-10“ RF Qurolli Kuchlarining eng yirik zamonaviy droni hisoblanadi[4][5].

"Orlan-10" 2S19M2 "Msta-S" divizioni tarkibida Buryatiyadagi poligonda.

„Orlan-10“ turli xil taktik maqsadlar va vazifalar uchun boshqa maqsadli yukni koʻtarishi mumkin[6][7].

Pentagonning qayd etishicha, „Orlan-10“ dan odatda uchta uchuvchisiz uchish apparatidan iborat „poda“ foydalanadi. Birinchi UUA 1-1,5 km balandlikda optik razvedka ishlarini olib boradi, ikkinchi uchuvchisiz havo apparati elektron razvedka yoki elektron urush funksiyasini bajaradi, masofadagi uchinchi uchuvchisiz havo apparati ikalasi uchun aloqani yaxshilab berishni taʼminlaydi[8].

National Intrestning fikricha, „Orlan-10“ Ukrainaga bostirib kirishda quyidagi uchta ssenariyda tasdiqlanmagan holda ishlatilgan[9]:

  • AFA — odam (avtomobil), 800 (1500) m
  • Televizor — odam (mashina), 400 (900) m
  • IR — odam (avtomobil), 300 (600) m
  • RTR — oʻrnatilgan uyali telefonni aniqlash diapazoni 3500 m

„Orlan-10“ ning oʻzida G5ANT aviatsiya sinfidagi GPS / GLONASS antennasi oʻrnatilgan boʻlib, u 3,5 dB gacha shovqinlarni filtrlash imkoniyatiga ega.

„Orlan-10“ uchun eksperimental maqsadli yuklar keng qoʻllaniladi.

  • „Orlan-10“ uchuvchisiz havo apparati Sochi yaqinida Tu-154 samolyoti halokatga uchraganidan soʻng qidiruv-qutqaruv ishlari paytida yer yuzasidagi vaziyatni havodan kuzatish vazifalarini bajarish uchun ishlatilgan[10].
  • Suriyadagi fuqarolar urushida rus guruhi tomonidan foydalanilgan, yoʻqotishlar qayd etilgan[11][12][13].
  • 2014-yilda Donbassdagi mojaroda foydalanilgan[14][15].
  • Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi paytida (2022) ishlatilgan[13][14][15].
  1. Ukraina Qurolli Kuchlarining pistirmalarini aniqlash uchun Rossiya Federatsiyasi Qurolli Kuchlarining harbiy texnika kolonnalarini kuzatib borish. Uchuvchisiz havo apparatlarni havo mudofaasi tizimlari bilan urish qiyin boʻlganligi sababli, bu RF Qurolli Kuchlariga armiya aviatsiya vertolyotlarini kuzatib borish uchun xavf tugʻdirmaslik imkonini beradi.
  2. „Krasnopol“ tuzatilgan raketalarini Ukraina Qurolli Kuchlarining mobil qurilmalariga koʻrsatma berishini taʼminlaydi[16].
  3. Razvedka zarbasini berish imkoniga ega. Misol tariqasida Retrovil savdo markaziga qilingan raketa hujumi.

National Intrest taʼkidlashicha, bunday ssenariylar koʻproq xandaq urushi uchun moʻljallangan.

2013-yilda portativ uchirish majmuasi, boshqaruv stansiyasi va ehtiyot qismlar toʻplamiga ega „Orlan-10“ ning minimal 2 nusxasi 5 million rubl (taxminan 166 000 dollar)ni tashkil qiladi, bu oʻz sinfidagi uchuvchisiz havo apparati analoglariga qaraganda ancha arzon hisoblanadi. MAKS-2013 havo koʻrgazmasida ilk bor qurol namoyishi tashkil etilgan[17].

Asosiy xususiyatlari[18]:[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Uchish ogʻirligi — 14 kg
  • Yukning ogʻirligi — 5 kg gacha
  • Dvigatel — ichki yonuv dvigateli (benzin A-95)
  • Ishga tushirish usuli — yigʻiladigan katapultdan
  • Qoʻnish usuli — parashyut bilan
  • Havo tezligi — 90-150 km / soat
  • Maks. parvoz davomiyligi — 16 soat
  • Maks. Kompleksni qoʻllash diapazoni — yerni boshqarish stantsiyasidan 120 km gacha (avtonom rejimda 600 km gacha)[19]
  • Maks. dengiz sathidan parvoz balandligi — 5000 m
  • Maks. boshlanishida ruxsat etilgan shamol tezligi — 10 m / s
  • Tuproqning ish harorati oraligʻi −30 dan +40 °C gacha
Modifikatsiya Orlan-10
Qanot kengligi, m 3.10
Uzunlik, m 1.80
Balandligi, m
Ogʻirligi, kg
boʻsh 12.5
maksimal uchish oʻn sakkiz
dvigatel turi 1 muz
Quvvat, l. Bilan. 1 x
Kruiz tezligi, km/soat 100-150
Amaliy masofa, km 600
Diapazon, km 50-120
Parvoz davomiyligi, h 10-18
Amaliy shift, m 6000

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Комплекс «Леер» с беспилотным летательным аппаратом «Орлан-10»“. bastion-opk.ru. 4-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-may 2016-yil.
  2. ↑ „Russian Military Tests Artillery Drones To Increase Firing Range; US Military Not Surprised“. International Business Times (18-avgust 2015-yil). 17-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2016-yil.
  3. ↑ Алексей Рамм. „Российская артиллерия получит беспилотники для борьбы с радарами“ (ruscha). Известия (10-oktabr 2016-yil). 2-fevral 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2022-yil.
  4. ↑ „Война дронов выходит на новый этап“ (ruscha). ВПК.name. 30-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2022-yil.
  5. ↑ „Орлан-10“ (ru-RU). robotrends.ru. 30-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2022-yil.
  6. ↑ {{{заглавие}}}.[sayt ishlamaydi]
  7. ↑ „Авиакластер — Комплекс с беспилотными летательными аппаратами малой дальности «Орлан-10»  “. avia.rusarmyexpo.ru. Qaraldi: 30-aprel 2022-yil. [sayt ishlamaydi]
  8. ↑ „Orlan-10 Russian Unmanned Aerial Vehicle (UAV) - WEG MediaWiki“. odin.tradoc.army.mil. 11-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-may 2022-yil.
  9. ↑ Sam Cranny-Evans. „Russian Drones Are Playing a Major Role in the War Against Ukraine“ (inglizcha). The National Interest (27-mart 2022-yil). 1-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-may 2022-yil.
  10. ↑ „Определена траектория полета потерпевшего крушение Ту-154“. Сайт Новости Mail.Ru (2016-yil 26-dekabr). 2016-yil 26-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-dekabr 2016-yil.
  11. ↑ „В Сирии разбился российский беспилотник-разведчик“. 17-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-aprel 2022-yil.
  12. ↑ „Российский беспилотник сбили в Сирии“. 17-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-aprel 2022-yil.
  13. ↑ 13,0 13,1 Sam Cranny-Evans. „Russian Drones Are Playing a Major Role in the War Against Ukraine“ (inglizcha). The National Interest (27-mart 2022-yil). 1-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-may 2022-yil.
  14. ↑ 14,0 14,1 Jack Buckby. „Putin's Problem: Is Russia Using Duct Tape to Repair Its Drones in Ukraine?“ (inglizcha). 19FortyFive (13-aprel 2022-yil). 29-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-may 2022-yil.
  15. ↑ 15,0 15,1 Brent M. Eastwood. „Putin Has a Problem: Russia's Drones Are Getting Killed in Ukraine“ (inglizcha). 19FortyFive (11-mart 2022-yil). 1-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-may 2022-yil.
  16. ↑ Brent M. Eastwood. „Orlan-10: This Video Shows How Russia Uses Drones to Target Ukraine“ (inglizcha). 19FortyFive (16-may 2022-yil). 16-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-may 2022-yil.
  17. ↑ {{{заглавие}}}.
  18. ↑ „Беспилотный летательный аппарат БПЛА «Орлан-10»“. bla-orlan.ru. 2012-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-may 2010-yil.
  19. ↑ „Комплекс «Леер» с беспилотным летательным аппаратом «Орлан-10»“. 31-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-may 2014-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Orlan-10&oldid=4211038" dan olindi