O‘zbekistonda chim ustida xokkey federatsiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Oʻzbekiston xokkey federatsiyasi Oʻzbekistondagi chim ustida xokkey boʻyicha boshqaruv organi hisoblanadi. U IHF xalqaro xokkey federatsiyasi va AHF Osiyo xokkey federatsiyasiga bog'langan. Federatsiyaning bosh qarorgohi Toshkent shahrida joylashgan. O‘zbekiston xokkey federatsiyasi prezidenti Bahodir Ahmedov, bosh kotibi Sunnatulla Yo‘ldoshev.

O‘zbekistonda 1970-yillarning o‘rtalaridan boshlab chim ustida xokkey yetishtirila boshlandi.

Sovet davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

O‘zbekiston SSRda chim ustidagi xokkey eng ommaviy sport turlaridan biri bo‘lgan. Unda asosan  ayollar chim ustidagi xokkey rivojlanishi umuman SSSR davridan ancha oldin boshlangan: 1975-yilda Andijonda O‘zbekiston SSR Kompartiyasi viloyat qo‘mitasi ikkinchi kotibi Boris Krasnikov tashabbusi bilan “Andijanka” ayollar jamoasi tashkil etilgan. Murabbiy Miron Kim buni o‘zi murabbiylik qilgan gandbolchilardan tayyorladi. 1975-yil oktyabr oyining oxiri - noyabr oyining boshlarida O‘zbekistonda chim ustida xokkey bo‘yicha beshta mahalliy ayollar jamoasining turniri bo‘lib o‘tdi. 1977-yil mart oyida “Andijanka” birinchi bo‘lib Xalqaro xotin-qizlar kuniga bag‘ishlangan xokkey bo‘yicha Butunittifoq turnirida g‘olib chiqdi[1] .

1979-yilda Toshkent viloyatidagi “Politotdel” millioner kolxozida xuddi shu nomdagi ayollar xokkey jamoasi tashkil etildi va u oxir-oqibat medallarga da’vogarlik qila boshlashdi[2] . Buxoroda kuchli “Texnolog” (“Sitora”) jamoasi paydo bo‘ldi, Samarqandda “Chevar” birinchi ligada o‘ynadi.

1979-yilda o‘ynay boshlagan SSSR ayollar chempionatlarida “Andijanka”, “Politotdel” va “Sitora” to‘rtta oltin, uchta kumush va to‘rtta bronza medalini qo‘lga kiritdi. Bundan tashqari, “Andijanka” to‘rt marta SSSR kubogini qo‘lga kiritgan[1] .

O‘zbek klub xokkeyining eng yuqori yutug‘i 1987-yilgi Yevropa chempionlar kubogida “Andijanka”ning 3-o‘rinni olishi bo‘ldi[3] .

1986-yilda O‘zbekiston SSR ayollar terma jamoasi SSSR xalqlari yozgi Spartakiadasining xokkey turnirida kumush medallarni qo‘lga kiritdi[2] .

O‘zbek xokkeysi erkaklar o‘rtasidagi yutuqlari ayollarnikiga qaraganda ancha kamtar, shunga qaramay, Andijonning “Mehnat”, “Andijonlik” va “Yulduz” jamoalari SSSR chempionatida bittadan kumush (1987) va uchta bronza (1978, 1981-1982) medallarini qo‘lga kiritdilar.

O‘zbekiston SSRda bolalar va o‘smirlar o‘rtasida chim ustidagi xokkey keng rivojlandi, sport maktablari tarmog‘i doimiy ravishda kengayib bordi. 70-yillarning o‘rtalaridan Andijonda oliy sport mahorati maktabi faoliyat ko‘rsatib, unga 11-19 yoshli xokkeychilar jalb etilgan bo‘lsa, Toshkent shahrida OZIBO‘SM (Olimpiya zahiralari ixtisoslashtirilgan bolalar va o‘smirlar sport maktablari chim ustida xokkeyi bo‘yicha faoliyat yuritgan. O‘smirlar jamoalari Farg‘ona, Samarqand, Kattaqo‘rg‘on, Leninsk, Shahrixon, Marg‘ilon va boshqa aholi punktlaridan tashkil topgan edi. 1978-yilda o‘nlab o‘g‘il-qizlar jamoalari “Travushka” klubi sovrinlari uchun birinchi respublika musobaqalarida qatnashdilar[4] .

Mustaqillik davri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sovet Ittifoqi parchalanganidan so‘ng o‘zbek xokkey klublari faoliyati to‘xtatildi, ammo bu sportni rivojlantirish to‘xtamadi. O‘zbekiston chim ustida xokkey federasiyasi tuzilib, u Xalqaro hokkey federasiyasi tarkibiga qo‘shildi[5] .

O‘zbekiston ayollar terma jamoasi 1993-yilgi Osiyo chempionatida 5-o‘rinni egallagan. Ikki marta yozgi Osiyo o‘yinlarining xokkey turnirlarida ishtirok etdi: 1994 va 1998-yillarda u beshinchi bo‘ldi.

2019-yilda O‘zbekiston erkaklar terma jamoasi XXF (Xalqaro xokkey federasiyasi) Pro-ligasi ishtirokchilarining darajasiga qarab jamoalar o‘ynaydigan XXF xokkey seriyasida ilk bor ishtirok etib, 7-o‘rinni egalladi.

Ikkala jamoa ham yopiq xokkey bo‘yicha qit’a miqyosida muvaffaqiyatli ishtirok etishgan: erkaklar Osiyo chempionatining beshta medalini (2012 yilda kumush, 2008, 2009, 2010 va 2015 yillarda bronza), ayollar uchta bronza medalini (2009, 2015, 2019) qo‘lga kiritishdi.

O‘zbekistonda chim ustida xokkey rivojlanmoqda, mamlakat chempionati o‘tkazilmoqda[6], jumladan, yoshlar jamoalari o‘rtasida[7], moddiy-texnik bazasini yaxshilashga kuchli e’tibor qaratilmoqda: 2019-yil boshida Toshkent, Surxondaryo va Sirdaryoda bazalar qurish rejalashtirilgan edi. Buxoroda baza jihozlandi. O‘zbekiston chim ustida xokkey federasiyasi o‘z oldiga Tokiodagi yozgi Olimpiya o‘yinlariga saralash vazifasini qo‘ydi[8] . Shu bilan birga, Oʻzbekiston Olimpiya qoʻmitasi rahbari Rustam Shoabduraxmonovning so‘zlariga ko‘ra, mamlakatda chim ustidagi xokkeyni rivojlantirishga yetarlicha e’tibor qaratilmagan, shu bois infratuzilma va hududiy xokkeyni rivojlantirish zarur[9] .

2020-yilda O‘zbekiston ayollar o‘rtasida Osiyo chim ustida xokkey federasiyasi kubogiga mezbonlik qilishi kerak edi, biroq COVID-19 pandemiyasi tufayli turnir bekor qilindi.

Taniqli vakillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

“Andijanka” xokkeychilari SSSR ayollar xokkey jamoasi tarkibiga kirgan. 1980-yilda SSSR terma jamoasi tarkibida Moskvadagi Yozgi Olimpiya o‘yinlarining bronza medallarini Nelli Gorbatkova (1958-1981), Valentina Zazdravnix (1954-yilda tug‘ilgan), Leyla Axmerova (1957-yilda tug‘ilgan) va Alina Xam (1959-yilda tug‘ilgan) qo‘lga kiritdi[10] . 1981 yilda Buenos-Ayresdagi jahon chempionatining bronza medallarini Zazdravniy, Gorbatkova va Axmerova qo‘lga kiritdi[11] .

“Andijanka” murabbiysi Miron Kim 80-yillarning boshidan SSSR parchalangunga qadar mamlakat ayollar terma jamoasini boshqargan, u 1981-yilda jahon chempionatining bronza medali va Yevropa chempionatining uchta sovrini – 1984-yilda kumush va 1987 va 1991 yillarda bronza medaliga sazovor bo‘lgan.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 „Легенды советского травяного хоккея - Мирон Ким“. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  2. ↑ 2,0 2,1 „Легенды советского травяного хоккея - "Политотдел" (Ташкентская область)“. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  3. ↑ „Легенды советского травяного хоккея - Кубок европейских чемпионов“. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  4. ↑ Хоккей с мячом. Хоккей на траве / Комаров А. — Москва: Физкультура и спорт, 1977.
  5. ↑ „UZBEKISTAN | FIH“. www.fih.ch. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  6. ↑ „Конкретный ответ сеньору Негре / Хоккей на траве“ (ru). Vesti.kz. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  7. ↑ „Хоккей на траве. В Андижане завершился Кубок Узбекистана“ (ru). Национальный олимпийский комитет Узбекистана. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  8. ↑ „Федерация хоккея на траве Узбекистана обозначила цели на год и наградила лучших“ (ru). Национальный олимпийский комитет Узбекистана. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  9. ↑ „Прошла онлайн-встреча с представителями Федерации регби и хоккея на траве“ (ru). Национальный олимпийский комитет Узбекистана. Qaraldi: 2020-yil 2-sentyabr.
  10. ↑ „Сборные СССР на Олимпиаде-80 - Федерация хоккея на траве России“ (ru). fhtr.ru. Qaraldi: 2020-yil 29-avgust.
  11. ↑ „Бронза женского Чемпионата Мира 1981 - Федерация хоккея на траве России“ (ru). fhtr.ru. Qaraldi: 2020-yil 29-avgust. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=O‘zbekistonda_chim_ustida_xokkey_federatsiyasi&oldid=3963114" dan olindi