Noshiro (Akita)
Noshiro 能代市 | |
|---|---|
| Shahar | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 40°12′42.4″N 140°1′37.5″E / 40.211778°N 140.027083°E G OKoordinatalari: 40°12′42.4″N 140°1′37.5″E / 40.211778°N 140.027083°E G O | |
| Mamlakat | Yaponiya |
| Mintaqa | Tohoku viloyati |
| Asos solingan | 658 AD |
| Iqlim turi | nam subtropik iqlim |
| Aholisi (2019-yil dekabr) |
52 283 |
| Vaqt mintaqasi | UTC+9:00 |
Noshiro (yaponcha: 能代市 Noshiro-shi) Yaponiyaning Akita prefekturasida joylashgan shahardir. 2022-yil 30-aprel holatiga koʻra, shaharda 24.200 ta xonadonda 49.935 kishi yashagan.
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Noshiro Akita prefekturasining shimoli-gʻarbidagi tekis qirgʻoq tekisligida joylashgan boʻlib, gʻarbda Yapon dengizi bilan chegaradosh. Yoneshiro daryosi shahar boʻylab oqib oʻtadi va Noshiro porti yaqinida Yapon dengiziga quyiladi. Mintaqaning eng baland nuqtasi Yakeyama togʻi boʻlib, uning balnadligi 963.1 metr (3,160 ft) ga yetadi.
Qoʻshni munitsipalitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Noshiro nam subtropik iqlimga ega (Köppen iqlim tasnifi Cfa) boʻlib, katta mavsumiy harorat farqlari kuzatiladi, issiqdan issiq (va koʻpincha nam) yoz va sovuq (baʼzan qattiq sovuq) qish fasli bu hudud iqlimiga xosdir. Yil davomida yogʻingarchilik sezilarli boʻlsa-da, ammo avgustdan oktyabrgacha eng kuchli yogʻingarchilik darajasi kuzatilgan. Noshiroda oʻrtacha yillik harorat 11.5 °C (52.7 °F) ni tashkil etadi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1,494.4 mm (58.83 in) boʻlib, eng seryogʻin oy iyul hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 24.3 °C (75.7 °F) atrofida va eng past harorat yanvarda, taxminan 0.2 °C (32.4 °F) atrofida boʻladi.
| Noshiro (1991−2020) iqlimi | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Koʻrsatkich | Yan | Fev | Mart | Apr | May | Iyun | Iyul | Avg | Sen | Okt | Noy | Dek | Yil |
| Mutlaq maksimal, °C | 11,4 | 18,3 | 19,8 | 27,1 | 30,7 | 33,1 | 36,8 | 39,1 | 37,7 | 27,2 | 23,5 | 16,1 | 39,1 |
| Oʻrtacha maksimal, °C | 2,9 | 3,7 | 7,5 | 13,6 | 19,1 | 23,2 | 26,7 | 28,7 | 24,9 | 18,5 | 11,9 | 5,7 | 15,5 |
| Oʻrtacha minimal, °C | −2,5 | −2,4 | 0,0 | 4,4 | 10,3 | 15,2 | 19,6 | 20,6 | 16,1 | 6,7 | 4,1 | −0,3 | 7,9 |
| Mutlaq minimal, °C | −12,4 | −12,4 | −10,5 | −4,5 | 0,0 | 5,8 | 11,5 | 12,4 | 6,1 | 1,4 | −4,1 | −8,8 | −12,4 |
| Yogʻingarchilik meʼyori, mm | 114,8 | 86,0 | 79,5 | 86,3 | 105,5 | 100,2 | 162,5 | 155,9 | 154,6 | 147,7 | 157,5 | 143,9 | 1 494,4 |
| Manba: Yapon Meteorologiya Agentligi[1][2] | |||||||||||||
Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[3], Noshiro aholisi soni soʻnggi 60 yil ichida kamayib bormoqda.
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1960 | 82,722 | — |
| 1970 | 77,011 | −6.9% |
| 1980 | 76,028 | −1.3% |
| 1990 | 69,516 | −8.6% |
| 2000 | 65,237 | −6.2% |
| 2010 | 59,095 | −9.4% |
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nihon Shoki va boshqa qadimiy yilnomalarga koʻra, Noshiro — Abe no Hirafu boshchiligidagi Yamato sudi tomonidan yuborilgan ekspeditsiyaning eramizdan avvalgi 658-yilda mahalliy Emishi qabilalarini boʻysunishga majbur qilish buyrugʻiga asosan toʻxtagan hududi hisoblanadi. Balxaydan kelgan savdo kemalari Noshiro portiga miloddan avvalgi 771-yilda kelib toʻxtashgan. Edo davrida hozirgi Noshiro hududi Tokugava syogunati ostida Kubota domenini boshqargan Satake urugʻi hukmronlik qilgan, qadimgi Deva viloyatining bir qismi boʻlgan. Tokugava syogunati davrida shahar muhim savdo markazi vazifasini bajargan, turli mahsulotlar, shu jumladan guruch uchun yuk tashish porti boʻlgan va Meiji tiklanishidan keyin shahar yirik yogʻoch ishlab chiqaruvchi hududga aylantirilgan[4]. Nishirominato shahri 1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimining oʻrnatilishi bilan tashkil etilgan.
Noshiro shaharchasi 1940-yil 1-oktyabrda Noshirominato shahri va Shinonome va Sakaki (barchasi Yamamoto tumanidan edi) qishloqlarining qoʻshilishi natijasida tashkil etilgan.
Shahar Gilbert orollari va Filippindagi janglarda qatnashgan yapon agano klass kreyseri Noshiro nomi bilan atalgan, u 1944-yil oktyabr oyida Filippinda janglar paytida Amerika torpedasi tomonidan choʻktirilgan.
2006-yil 21-martda Futatsui shahri (Yamamoto tumanidan) Noshiroga qoʻshib olingan[5].
Hukumat[tahrir | manbasini tahrirlash]
Noshiro toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 20 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organiga ega boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Shaharning Yamamoto okrugi shaharlari bilan birgalikda Akita prefekturasi assambleyasiga toʻrtta aʼzoni qoʻshish huquqi mavjud. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining 2-Aichi tumani tarkibiga kiradi.
Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Noshiro iqtisodiyoti qishloq xoʻjaligi va tijorat baliqchilikka asoslangan. Tohoku Electric Power tashkiloti shahardagi koʻmir/biomassa bilan ishlovchi elektr stansiyasi boʻlgan Noshiro issiqlik elektr stansiyasini boshqaradi.
Taʼlim tizimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Noshiroda shahar hukumati tomonidan boshqariladigan oʻnta davlat boshlangʻich maktabi va yetti davlat oʻrta maktabi shuningdek, Akita prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan beshta davlat oʻrta maktabi mavjud. Prefekturada nogironlar uchun bitta maxsus taʼlim maktabi ham bunyod etilgan. Shu bilan birgalikda shaharda Noshiro texnikumi ham faoliyat yuritadi
Transporti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aeroport[tahrir | manbasini tahrirlash]
Noshirodagi Odate-Noshiro aeroporti 1998-yilda ochilgan
Temir yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]
.svg){kind=logo}
Sharqiy Yaponiya temir yoʻl kompaniyasi — Ou magistral liniyasi
- Higashi-Noshiro - Tsurugata — Tomine — Futatsui
Sharqiy Yaponiya temir yoʻl kompaniyasi — Gono liniyasi
- Higashi-Noshiro — Noshiro — Mukai-Noshiro — Kita-Noshiro — Torigata
Magistral yoʻl[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Akita tezkor yoʻli
- Milliy yoʻnalish 7
- Milliy yoʻnalish 101
Dengiz portlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qardosh shahar bilan munosabatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
— Wrangell, Alaska, AQSH 1960-yil 16-dekabrdan buyon
Mahalliy diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Kaze no Matsubara — Yaponiya Atrof-muhit vazirligi tomonidan Yaponiyaning 100 ta tovush manzaralaridan biri qatoriga kiritilgan[6]
- Noshiro suzish plyaji
- Noshiro Onsen
Festivallar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Noshiro Yakutabata
- Tenku no Fuyajo
- 2008-yilda Noshiro Port mushakbozlik festivaliga (Wayback Machine saytida 2022-10-28 sanasida arxivlangan) 150 000 kishi tashrif buyurdi.
- Noshiro Kanto matsuri, Aomori Nebuta Matsuri, Samba karnavali va boshqalarga oʻxshash Onagori festivali hisoblanadi. 2008-yilda 250 000 kishi tashrif buyurgan.
Noshirolik taniqli odamlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Ando Chikasue, Daimyo
- Masumi Asano, ovozli aktrisa
- Hosei Norota, siyosatchi
- Shuji Ono, Basketbol bosh murabbiyi
- Takashi Ono, olimpiya gimnastikachisi
- Sadatoshi Sugavara, Olimpiya voleybolchisi
- Hisashi Yamada, professional beysbolchi
Gallereya[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Noshiro Yakutanabata -
Noshiro tekisligidagi sholi dalalari -
Noshiro shahar hokimiyati -
Yoneshiro daryosi
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „ja:観測史上1～10位の値（年間を通じての値）“. JMA. Qaraldi: 25-mart 2022-yil.
- ↑ „ja:気象庁 / 平年値（年・月ごとの値）“. JMA. Qaraldi: 25-mart 2022-yil.
- ↑ Noshiro population statistics
- ↑ „Noshiro | Japan | Britannica“ (inglizcha). www.britannica.com. Qaraldi: 18-oktabr 2022-yil.
- ↑ „arxiv nusxasi“ (yaponcha). Noshiro official website. Noshiro city. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-sentabr 2011-yil.
- ↑ „100 Soundscapes of Japan“. Ministry of the Environment. Qaraldi: 8-dekabr 2015-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Rasmiy veb -sayt (yaponcha)
| Asosiy shahar |  | |
|---|---|---|
| Shaharlar | ||
| Tumanlar | ||
