Norvegiyaga qarashli shaharlar roʻyxati

Norvegiyaga qarashli shaharlar roʻyxati, quyidagi roʻyxatlarda Norvegiyadagi shaharlar va shaharlar roʻyxati keltirilgan. Norvegcha shahar yoki shahar soʻzi kjøpstad (bozor shahri) yoki ladested (kichik dengiz porti) deb tasniflanadi va ularning har biri alohida huquqlarga ega.^[1]

Umumiy tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

1965-yil 1-yanvardan eʼtibor alohida shaharlardan tegishli munitsipalitetlarga boʻlinadi. Norvegiya munitsipalitetlari bykommune (shahar munitsipaliteti) yoki herredskommune (qishloq munitsipaliteti) sifatida tasniflangan. Bu farq 1992-yildagi Mahalliy boshqaruv toʻgʻrisidagi qonun bilan bekor qilingan edi. Munitsipalitetlar 1946-yilda har bir munitsipalitetga tayinlangan ISO 3166-2:NO ga asoslangan toʻrt xonali kodlar, munitsipalitet raqamlari boʻyicha tartiblangan.

1960—1965 yillarda Norvegiyaning koʻplab munitsipalitetlari birlashtiriladi. Misol uchun, Brevik shahar munitsipaliteti Porsgrunn shahar munitsipaliteti va Eydanger qishloq munitsipaliteti bilan birlashganda, yangi munitsipalitet Porsgrunn deb nomlanadi va oʻzining maxsus munitsipalitet raqamini saqlab qolgan. Natijada, Brevik endi shahar munitsipaliteti hisoblanmaydi. Yana bir maʼlumotga koʻra, Hønefoss shahar munitsipaliteti Hole, Norderhov, Tyristrand va Ådal qishloq munitsipalitetlari bilan birlashtirilib, yangi Ringerike munitsipalitetini tashkil qilingach, Ringerike Xønefossning eski munitsipalitet maqomini saqlab qoladi.^[2] Xuddi shu narsa Egersund va Floro bilan ham sodir boʻlgan edi.

1996-yilgacha shahar maqomi Mahalliy boshqaruv va mintaqaviy rivojlanish vazirligi tomonidan berilib kelingan. Endi bu masala har bir munitsipalitet kengashi tomonidan hal qilinadi va davlat tomonidan rasman qabul qilinadi. 1997-yildan beri munitsipalitet oʻzining aholi punktlaridan biri uchun shahar maqomini eʼlon qilish uchun kamida 5000 aholiga ega boʻlishi kerak. 1999-yilda Bardu munitsipaliteti Kengashi Setermoen uchun shahar maqomini eʼlon qiladi, faqat shahar aholi soni chegarasiga yetmaganligi sababli rad etiladi. Nordkappdagi Honningsvåg bundan mustasno boʻlib, bu munitsipalitetda 5000 dan kam aholi istiqomat qiladi, lekin shunday boʻlsa ham cheklov qoʻyilgan 1997-yildagi qonun joriy etilishidan avvalroq shahar maqomini eʼlon qilgan edi.^[3]

Yangi qonunlar tufayli Norvegiyada 1996-yildan keyin shaharlar sonining tez oʻsishiga guvoh boʻlindi. 1828 nafar aholiga ega Brekstad va 1448 aholiga ega Kolvereid kabi bir qator nisbatan kichik aholi punktlari hozirda ham shahar nomi bilan ataladi. 1996-yilgacha bu maqomga ega boʻlgan bugungi shaharlar orasida 1983 nafar aholisi boʻlgan Tvedestrand eng kichik shahar hisoblanadi.

Norvegiyadagi shaharlar va qishloqlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2017-yilda hukumat baʼzi okruglarni tugatib, yirik aholi punktlarini tashkil qilish uchun boshqa okruglar bilan birlashtirishga qaror qiladi. Shundan soʻng okruglar soni 19 tadan 11 taga qisqartiriladi. Bu ishlar 2020-yildan boshlab juda tez muddatda amalga oshiriladi.^[4]

1996-yildan oldingi shaharlar maqomi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Stavanger, neft poytaxti va Rogaland poytaxti

Shahar	Munitsipalitet	Viloyat	Shahar maqomini olgan yili	Aholisi
Arendal	Arendal	Agder	1723	39,826
Bergen	Bergen	Vestland	1070	278,121
Bodø	Bodø	Nordland	1816	46,049
Drammen	Drammen	Viken	1811	64,597
Egersund	Eigersund	Rogaland	1798	13,418
Farsund	Farsund	Agder	1795	9,392
Flekkefjord	Flekkefjord	Agder	1842	8,918
Florø	Flora	Vestland	1860	8,296
Fredrikstad	Fredrikstad	Viken	1567	80,977
Gjøvik	Gjøvik	Innlandet	1861	27,500
Grimstad	Grimstad	Agder	1816	19,809
Halden	Halden	Viken	1665	31 037
Hamar	Hamar	Innlandet	1248	31,593
Hammerfest	Hammerfest	Troms og Finnmark	1789	9,261
Harstad	Harstad	Troms og Finnmark	1904	23,242
Haugesund	Haugesund	Rogaland	1854	31,738
Holmestrand	Holmestrand	Vestfold og Telemark	1752	9,515
Horten	Horten	Vestfold og Telemark	1858	24,671
Hønefoss	Ringerike	Viken	1852	13,930
Kongsberg	Kongsberg	Viken	1624	23,997
Kongsvinger	Kongsvinger	Innlandet	1854	17,380
Kristiansand	Kristiansand	Agder	1641	90,562
Kristiansund (town)	Kristiansund	Møre og Romsdal	1742	22,661
Larvik	Larvik	Vestfold og Telemark	1671	41,221
Lillehammer	Lillehammer	Innlandet	1842	25,070
Mandal	Mandal	Agder	1921	13,840
Molde	Molde	Møre og Romsdal	1742	24,421
Moss	Moss	Viken	1720	28,800
Namsos	Namsos	Trøndelag	1845	12,426
Narvik	Narvik	Nordland	1902	18,512
Notodden	Notodden	Vestfold og Telemark	1913	12,359
Oslo	Oslo	Oslo	1000	634,463
Porsgrunn	Porsgrunn	Vestfold og Telemark	1842	33,550
Risør	Risør	Agder	1630	6,938
Sandefjord	Sandefjord	Vestfold og Telemark	1845	42,333
Sandnes	Sandnes	Rogaland	1860	78,624
Sarpsborg	Sarpsborg	Viken	1016	50,115
Skien	Skien	Vestfold og Telemark	1000	72,537
Stavanger	Stavanger	Rogaland	1125	130,754
Steinkjer	Steinkjer	Trøndelag	1857	20,672
Svolvær	Vågan	Nordland	1918	4,720
Tromsø	Tromsø	Troms og Finnmark	1794	72,681
Trondheim	Trondheim	Trøndelag	997	190,464
Tønsberg	Tønsberg	Vestfold og Telemark	900	38,914
Vadsø	Vadsø	Troms og Finnmark	1833	6,187
Vardø	Vardø	Troms og Finnmark	1789	2,396
Ålesund	Ålesund	Møre og Romsdal	1848	41,385

1996-yildan keyingi yillarda shahar maqomi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahar	Munitsipalitet	Viloyat	Shahar maqomini olgan yili	Aholisi
Alta	Alta	Troms og Finnmark	1999	15,094
Askim	Askim	Viken	1996	14,703
Brekstad	Ørland	Trøndelag	2005	1,865
Brevik	Porsgrunn	Vestfold og Telemark	1845-1963	2,700
Brumunddal	Ringsaker	Innlandet	2010	8,890
Bryne	Time	Rogaland	2001	9,627
Brønnøysund	Brønnøy	Nordland	1923-1963 2000	5,045
Drøbak	Frogn	Viken	1842-1961 2006	13,358
Elverum	Elverum	Innlandet	1996	18,992
Fauske	Fauske	Nordland	1998	6,304
Fagernes	Nord-Aurdal	Innlandet	2007	1,762
Finnsnes	Lenvik	Troms og Finnmark	2000	4,658
Fosnavåg	Herøy	Møre og Romsdal	2000	3,598
Førde	Førde	Vestland	1997	9,248
Hokksund	Øvre Eiker	Viken	2002	9,207
Honningsvåg	Nordkapp	Troms og Finnmark	1996	2,575
Jessheim	Ullensaker	Viken	2012	17,319
Jørpeland	Strand	Rogaland	1998	6,168
Kirkenes	Sør-Varanger	Troms og Finnmark	1998	3,529
Kolvereid	Nærøy	Trøndelag	2002	1,448
Kopervik	Karmøy	Rogaland	1866-1964 1996	11,250
Kragerø	Kragerø	Vestfold og Telemark	1666-1959	10,505
Langesund	Bamble	Vestfold og Telemark	1765-1963 1997	5,500
Leirvik	Stord	Vestland	1997	14,171
Leknes	Vestvågøy	Nordland	2002	3,556
Levanger	Levanger	Trøndelag	1836-1961	9,239
Lillesand	Lillesand	Agder	1830-1961	8,952
Lillestrøm	Skedsmo	Viken	1997	12,500
Lyngdal	Lyngdal	Agder	2001	7,216
Mo i Rana	Rana	Nordland	1923-1963	18,866
Mosjøen	Vefsn	Nordland	1875-1961	9,843
Mysen	Eidsberg	Viken	1996	6,084
Måløy	Vågsøy	Vestland	2004	3,003
Odda	Odda	Vestland	2004	7,468
Orkanger	Orkdal	Trøndelag	2014	7,812
Otta	Sel	Innlandet	2000	2,750
Rjukan	Tinn	Vestfold og Telemark	1996	3,386
Rørvik	Nærøysund	Trøndelag	2020	3,326
Sandnessjøen	Alstahaug	Nordland	1999	5,716
Sandvika	Bærum	Viken	2003	108,144
Sauda	Sauda	Rogaland	1999	4,878
Ski	Ski	Viken	2004	26,588
Skudeneshavn	Karmøy	Rogaland	1857-1964	3,364
Sortland	Sortland	Nordland	1997	9,509
Stathelle	Bamble	Vestfold og Telemark	1774-1963 1997	5,131
Stavern	Larvik	Vestfold og Telemark	1946-1988 1999	2,538
Stjørdalshalsen	Stjørdal	Trøndelag	1997	10,779
Tvedestrand	Tvedestrand	Agder	1997	1,983
Ulsteinvik	Ulstein	Møre og Romsdal	2000	5,156
Verdalsøra	Verdal	Trøndelag	1998	7,396
Vinstra	Nord-Fron	Innlandet	2013	2,553
Åkrehamn	Karmøy	Rogaland	2002	7,736
Åndalsnes	Rauma	Møre og Romsdal	1996	2,403

Sobiq shaharlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahar	Munitsipalitet	Tuman	Shahar holati
Holmsbu	Hurum	Viken	1847-1964 yillar
Xvitsten	Vestbi	Viken	1837-1964 yillar
Xolen	Vestbi	Viken	1837-1943 yillar
Røros	Røros	Trøndelag	1683
Setermoen	Bardu	Troms va Finnmark	1999-yil (Keyinchalik bekor qilingan)
Sogndal	Sokndal	Rogaland	1798-1944 yillar
Oʻgʻlim	Vestbi	Viken	1604-1963 yillar
Åsgårdstrand	Horten	Vestfold va Telemark	1650-1964 yillar

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ Statistics Norway (2003). „About the statistics: Population changes in municipalities 1951–1999“. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
↑ Dag Jukvam / Statistics Norway (1999). „Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingen“ (PDF). 2003-03-10da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
↑ Kommunal Rapport (23 June 2005). „Byer i Norge“. 15 February 2006da asl nusxadan arxivlandi. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)
↑ „Dette er Norges nye regioner“. vg.no. 2018-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-aprel.

[ssb-1] Statistics Norway (2003). „About the statistics: Population changes in municipalities 1951–1999“. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)

[2] Dag Jukvam / Statistics Norway (1999). „Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingen“ (PDF). 2003-03-10da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)

[3] Kommunal Rapport (23 June 2005). „Byer i Norge“. 15 February 2006da asl nusxadan arxivlandi. {{cite magazine}}: Cite magazine requires |magazine= (yordam)

[4] „Dette er Norges nye regioner“. vg.no. 2018-yil 9-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 28-aprel.

[1]

[2]

[3]

[4]