Norvegiya turizm sanoati
2019-yil holatiga koʻra, Norvegiya Jahon iqtisodiy forumining sayohat va turizm raqobatbardoshligi hisobotida 22-oʻrinni egalladi.[1] Norvegiyadagi turizm 2018-yilda yalpi ichki mahsulotning 4,2 foizini tashkil qilgan.[2] Mamlakat boʻylab har yuz kishidan yetti nafari turizm sohasida mehnat qiladi.[2] Norvegiyada sayyohlik mavsumiy xarakterga ega boʻlib, umumiy sayyohlarning yarmidan koʻpi may va avgust oylari orasida tashrif buyuradi.[2]
Diqqatga sazovor joylar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Norvegiyaning asosiy diqqatga sazovor joylari Arktik doira boʻylab choʻzilgan turli xil landshaftlardir. U fyordlar bilan qoplangan qirgʻoq chizigʻi va togʻlari, changʻi kurortlari, koʻllari va oʻrmonlari bilan mashhur. Norvegiyadagi mashhur sayyohlik yoʻnalishlari orasida Oslo, Alesund, Bergen, Stavanger, Trondxaym va Tromso bor. Norvegiya tabiatining koʻp qismi buzilmagan boʻlib, koʻplab sayyohlar va changʻichilarni oʻziga jalb qiladi. Gʻarbiy va Shimoliy Norvegiyadagi fyordlar, togʻlar va sharsharalar har yili bir necha yuz ming xorijiy sayyohlarni jalb qiladi. Shaharlarda Xolmenkollen changʻida sakrash kabi madaniy oʻziga xosliklar koʻplab tashrif buyuruvchilarni, shuningdek, fan qobiliyatlari va madaniy bilimlarni va Bergendagi Bryggen va Oslodagi Vigeland haykaltaroshlik bogʻi kabi narsalarni oʻziga jalb qiladi va ular bu haqda bilishmaydi.
Norvegiya madaniyati uning siyrak aholisi, qattiq iqlimi va Yevropaning qolgan qismidan nisbatan izolyatsiyasi natijasida rivojlandi. Shuning uchun u Yevropadagi boshqa mamlakatlardan kamroq boy saroy va qal’alar, kichikroq qishloq xoʻjaligi hududlari va uzoqroq sayohat masofasi bilan ajralib turadi. Mintaqaviy oʻziga xos arxitektura, hunarmandchilik va sanʼat turli xalq muzeylarida, odatda etnologik nuqtai nazarga asoslangan holda taqdim etiladi. Oslodagi Bygdøydagi Norsk xalq muzeyi ulardan eng kattasi.
Ob-havo[tahrir | manbasini tahrirlash]
Norvegiya koʻpincha Alyaska yoki Sibirga oʻxshash ob-havo bilan bogʻliq, birinchi navbatda, mamlakat ular bilan bir xil kenglik boʻylab joylashgan. Aslida, Norvegiyada havo tez-tez sovuq boʻlsa-da, Koʻrfaz oqimi va issiq havo[3] oqimlari tufayli ob-havo kutilganidan koʻp yumshoqroq boʻladi.[4] Qishlari odatda qor bilan birga qattiq sovuq, yozi esa namligi kam yoki umuman boʻlmagan yumshoq.[5]
Transport[tahrir | manbasini tahrirlash]
.jpg)
Norvegiya avtomobil yoʻllari tizimi 90 000 km dan ortiq masofani egallaydi, shundan 67 000 ga yaqini asfaltlangan. Avtomobil yoʻllari tizimi suv yoʻllari boʻylab parom tranziti, koʻplab koʻpriklar va tunnellar va bir nechta togʻ dovonlarini oʻz ichiga oladi. Bu togʻ dovonlarining baʼzilari qish oylarida yopiladi, baʼzilari esa qishki boʻronlarda yopilishi mumkin. Oresund koʻprigi va Buyuk Belt Ruxsat etilgan bogʻlaning ochilishi bilan, Norvegiya Shvetsiya va Daniya orqali uzluksiz avtomobil yoʻli ulanish orqali Yevropa qitʼasi bilan bogʻlangan.
4058 kilometr uzunlikdagi temir yoʻl tarmogʻi Bodo janubidagi yirik shaharlarning koʻp qismini bogʻlaydi. Norvegiya temir yoʻl tarmogʻi ham Shvetsiya tarmogʻiga ulangan. Oslo aeroporti, Gardermoen Norvegiyadagi eng muhim aeroport boʻlib, 2014-yilda 24 million yoʻlovchiga xizmat koʻrsatgan. Aksariyat shaharlar va qishloqlar yaqin atrofda aeroportlarga ega, baʼzi yiriklarida esa xalqaro reyslar mavjud. Kruiz feriboti Hurtigruten Bergen va Kirkenes oʻrtasidagi qirgʻoqdagi shaharlarni bogʻlaydi. Yozda qirgʻoq shaharlariga koʻplab xorijiy kemalar tashrif buyurishadi, Bergen asosiy xorijiy kemalar portidir.
Mamlakatlar boʻyicha tashriflar[tahrir | manbasini tahrirlash]
2015-yilda Norvegiyaga 8 million 828 ming 771 nafar xorijiy sayyoh tashrif buyurdi, bu oʻtgan yilgi 8 million 154 ming 436 nafarga nisbatan 8,3 foizga koʻpdir.
Norvegiyaga tashrif buyuradigan sayyohlar kelib chiqishi boʻyicha oʻnta davlat quyidagilar edi:[6]
| Daraja | Mamlakat | 2014-yil | 2015-yil |
|---|---|---|---|
| 1 | Germaniya | 1 388 978 | 1 459 908 |
| 2 | Shvetsiya | 1 040 168 | 1 097 231 |
| 3 | Daniya | 741 241 | 749 517 |
| 4 | Birlashgan Qirollik | 614 876 | 704 508 |
| 5 | Niderlandiya | 539 733 | 567 343 |
| 6 | Qoʻshma Shtatlar | 397 801 | 425 295 |
| 7 | Fransiya | 301 889 | 326 866 |
| 8 | Xitoy | 176 767 | 287,153 |
| 9 | Ispaniya | 200 441 | 253 590 |
| 10 | Italiya | 191 390 | 196 785 |
| Jami xalqaro tashrif buyuruvchilar | 8 154 436 | 8 828 771 | |
Eng koʻp tashrif buyurilgan sayyohlik joylari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Innovation Norway davlat promouterlik kompaniyasi boʻlib, u ayni paytda turizm masalalari bilan shugʻullanadi, har yili mamlakatning eng koʻp tashrif buyuriladigan turistik diqqatga sazovor joylari, madaniy va tabiiy joylari haqida hisobot beradi. 2007-yil hisobotida 50 ta madaniy va 20 ta tabiiy diqqatga sazovor joylar roʻyxati keltirilgan.
| Daraja | Madaniy diqqatga sazovor joylar | Turi | Manzil | Mehmonlar, 2007-yil |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Floibanen | Temir yoʻl | Bergen | 1 131 707 |
| 2 | Holmenkollbakken va changʻi muzeyi | Changʻida sakrash tepaligi | Oslo | 686 857 |
| 3 | Bryggen | Meros iskalasi | Bergen | 583 510 |
| 4 | Kristiansand hayvonot bogʻi va oʻyin parki | Istirohat bogʻi | Kristiansand | 532 044 |
| 5 | Tusenfryd | Istirohat bogʻi | Ås | 501 235 |
| 6 | Flåm liniyasi | Temir yoʻl | Flåm | 457 545 |
| 7 | Hadeland Glassverk | Shisha ishlaydi | Jevnaker | 431 400 |
| 8 | Fredrikstad qal’asi, Fredrikstadning eski shaharchasi | Meros qal’asi va shaharchasi | Fredrikstad | 372 360 |
| 9 | Viking kema muzeyi | Muzey | Oslo | 314 560 |
| 10 | Hunderfossen Familiepark | Istirohat bogʻi | Øyer / Lillehammer | 270 500 |
| Daraja | Tabiiy diqqatga sazovor joylar | Turi | Manzil | Mehmonlar, 2006-yil |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Vøringsfossen | Sharshara | Eydfyord | 655 000 |
| 2 | Trollstigen | Yoʻl | Åndalsnes | 563 331 |
| 3 | Kjosfossen | Sharshara | Flåm | 457,400 |
| 4 | Geirangerfjorden | Fyord | Geiranger | 423 643 |
| 5 | Låtefossen | Sharshara | Odda / Hardanger | 420 000 |
| 6 | Steinsdalsfossen | Sharshara | Norxaymsund / Hardanger | 300 000 |
| 7 | Nærøyfjorden | Fyord | Orland | 297 038 |
| 8 | Briksdalsbreen | Muzlik | Olden / Stryn | 280 000 |
| 9 | Sognefjellsvegen | Yoʻl | Lom — Yorqinlik | 253 953 |
| 10 | Atlantika okeani yoʻli | Yoʻl |
Turizm koʻrgazmalari[tahrir | manbasini tahrirlash]
2009-yil yanvar oyida Milliy qurilish muzeyi Norvegiyadagi 18 ta milliy sayyohlik marshruti boʻylab aylanma yoʻnalish: arxitektura va dizayn koʻrgazmasini taqdim etdi.[7] Norvegiya elchixonasi bilan hamkorlikda tashkil etilgan koʻrgazma 2009-yilning may oyigacha koʻrish mumkin edi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „World Economic Forum's Travel & Tourism Report Highlights the Importance of Environmental Sustainability“. World Economic Forum (2008). 2008-yil 7-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 6-mart.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Key Figures for Norwegian travel and tourism“ (PDF). Innovation Norway. 2019. Qaraldi: 15 January 2021.
- ↑ „Reports“.
- ↑ „Seasons and climate in Norway“.
- ↑ „Summer in Norway“.
- ↑ „Nøkkeltall for norsk turisme 2015“. 2017-yil 21-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-sentyabr.
- ↑ „Detour: Architecture and Design along 18 National Tourist Routes in Norway“. 2014-yil 9-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 23-iyul.