Newton (Massachusetts)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Newton
Shahar
42°20′13″N 71°12′35″W / 42.33694°N 71.20972°W / 42.33694; -71.20972 G OKoordinatalari: 42°20′13″N 71°12′35″W / 42.33694°N 71.20972°W / 42.33694; -71.20972 G O
Mamlakat AQSh
Mintaqa Middlesex
Asos solingan 1630-yil
Maydon 18.16 km2 (7.01 mi²)
Rasmiy til(lar)i Ingliz tili
Aholisi
 (2020)
88 923
Zichligi 4987.83 kishi/km2
Vaqt mintaqasi UTC-5
Newton xaritada

Newton (talaffuzi: Nyuton) — AQShning Massachusetts shtatida joylashgan shahardir. Taxminan 7 milya (11 km) Boston markazidan gʻarbda joylashgan. 2020-yilgi AQSh aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Newton aholisi 88 923 kishini tashkil etgan[1].

Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Newton shimolda Waltham va Watertown, janubda Bostonning Needham va West Roxbury mahallasi, gʻarbda Wellesley va Weston, sharqda Brookline va Bostonning Brighton mahallasi bilan chegaradosh.

Charles daryosi Nyutonning shimoliy va gʻarbiy qismlari boʻylab oqib oʻtadi.

Amerika Qoʻshma Shtatlari aholini roʻyxatga olish byurosiga koʻra, shaharning umumiy maydoni 18.2 kvadrat mil (47.1 km2) ni tashkil qiladi, shundan 18.0 kvadrat mil (46.6 km2) quruqlik va 0.2 kvadrat mil (0.5 km2) suvdan iborat.

Iqlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahardagi rekord past harorat 1934-yil fevralda −21 °F (−29 °C) ni tashkil qilgan; rekord yuqori harorat esa 1975-yil avgustda 101 °F (38 °C) gacha koʻtarilgan[2].

Newton iqlimi
Koʻrsatkich Yan Fev Mart Apr May Iyun Iyul Avg Sen Okt Noy Dek Yil
Mutlaq maksimal, °C 20 20 32 34 34 37 38 38 37 31 27 23 38
Mutlaq minimal, °C −26 −29 −21 −14 −3 2 7 4 −2 −7 −15 −28 −29
Yogʻingarchilik meʼyori, mm 110 108 142 116 104 109 102 102 103 119 121 124 1 360

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aholi o‘sish tarixi
Yil Aholi
190033 587
191039 806185%
192046 054157%
193065 276417%
194069 87370%
195081 994173%
196092 384127%
197091 263−12%
198083 622−84%
199082 585−12%
200083 82915%
201085 14616%
202088 92344%

2010-yildagi aholini roʻyxatga olish holatiga koʻra[3], shaharda 85 146 kishi, 32 648 xonadon va 20 499 oila istiqomat qilgan. Aholi zichligi — har kvadrat milga 4643,6 nafar kishi (1793,2/km²). Shaharning irqiy tarkibi 79,6% oq tanli, 11,5% osiyolik, 2,5% afro-amerikalik, 0,07% tubjoy amerikalik, 0,03% Tinch okeani orollari, 0,71% boshqa irqlardan va 1,46% ikki yoki undan ortiq irqlardan iborat edi. Har qanday irqning ispan yoki lotin aholisi 4,1% ni tashkil qiladi.


Shaharda 31 201 ta uy xoʻjaliklari boʻlib, ulardan 31,1% 18 yoshgacha boʻlgan bolalari bor, 55,2% er-xotinlar, 8% eri boʻlmagan, 34,3% oilasizlar edi. Barcha uy xoʻjaliklarining 25,5 foizini jismoniy shaxslar, 11,1 foizini esa 65 yosh va undan katta boʻlgan yolgʻiz yashaydigan kishilar tashkil etgan[4].

Shahar aholisi yosh taqsimotiga koʻra 21,2% 18 yoshgacha, 10,3% 18 yoshdan 24 yoshgacha, 28,2% 25 yoshdan 44 yoshgacha, 25,2% 45 yoshdan 64 yoshgacha va 15,1% 65 yosh yoki yoshi kattaroqdir. Aholining oʻrtacha yoshi 39 yoshni tashkil etadi. Har 100 ayolga 86,8 erkak toʻgʻri keladi. 18 va undan katta yoshdagi har 100 ayolga 82,7 erkak toʻgʻri keladi.

Shahardagi uy xoʻjaliklarining oʻrtacha daromadi 107 696 dollarni, oilaning oʻrtacha daromadi esa 136 843 dollarni tashkil etdi. Erkaklar oʻrtacha daromadi 95 387 dollar, ayollar uchun 60 520 dollar edi. Shaharning jon boshiga toʻgʻri keladigan daromadi 56 163 dollarni tashkil etdi. Oilalarning qariyb 3,6 foizi va aholining 5,9 foizi qashshoqlik chegarasidan past boʻlganlar, shu jumladan 18 yoshgacha boʻlganlar 5,2 foizi va 65 va undan katta yoshdagilarning 9,4 foizi qashshoq hisoblanadi[5].

2015-yil holatiga koʻra, Newton aholisining 21,9 foizi Qoʻshma Shtatlardan tashqarida tugʻilgan[6].

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Daromadi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maʼlumotlar 2009—2013-yillardagi Amerika hamjamiyatining 5 yillik smetalaridan olingan[7][8][9].

Daraja Pochta indeksi (ZCTA) Aholi jon boshiga
daromadi
Uy xoʻjaliklri
daromadi

Oilalar daromadi
Aholi Uy xoʻjaliklari soni
1 02468 86 528 dollar 201 731 dollar 213 958 dollar 5267 1868
2 02465 75 857 dollar 139 763 dollar 163 898 dollar 11 673 4,251
3 02462 74 279 dollar 83 438 dollar 211 779 dollar 1412 682
4 02459 71 128 dollar 133 801 dollar 173 613 dollar 18 339 6,694
Newton 63 872 dollar 119 148 dollar 154 787 dollar 86 241 31 295
5 02460 61 686 dollar 102 276 dollar 139 917 dollar 9046 3625
6 02461 61 088 dollar 122 283 dollar 146 343 dollar 6808 2526
7 02458 59 071 dollar 95 216 dollar 132 207 dollar 11 602 4,791
8 02467 55 288 dollar 115 493 dollar 151 495 dollar 23 092 6575
9 02464 51 744 dollar 81 771 dollar 83 816 dollar 2947 1337
10 02466 47 551 dollar 105 893 dollar 131 705 dollar 9,105 3098
Middlesex okrugi 42 861 dollar 82 090 dollar 104 032 dollar 1 522 533 581 120
Massachusets 35 763 dollar 66 866 dollar 84 900 dollar 6 605 058 2 530 147
Qoʻshma Shtatlar 28 155 dollar 53 046 dollar 64 719 dollar 311 536 594 115,610,216

Hukumati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Newton hokimiyat meri-kengash shakliga ega. Kengash shahar kengashi deb ataladi. Hozirda shahar hokimi — Ruthanne Fuller. Fuller Newton meri etib saylangan birinchi ayoldir.

Palata Hudud maslahatchisi Kengash aʼzosi Kengash aʼzosi
1 Maria Scibelli Greenberg Alison Leary John Oliver
2 Emily Norton Tarik Lucas Susan Albright
3 Julia Malakie Andrea Kelley Pam Wright
4 Chris Markiewicz Lenny Gentile Joshua Krintzman
5 Bill Humphrey Deb Crossley Andreae Downs
6 Brenda Noel Alicia Bowman Vicki Danberg
7 R. Lisle Baker Rebecca Walker-Grossman Marc Laredo
8 Holly Ryan Rick Lipof David Kalis

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „U.S. Census Bureau Quickfacts: United States“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2021-yil 16-sentyabr.
  2. „Monthly Averages for Newton, MA (02458)“. The Weather Channel. Qaraldi: 2012-yil 16-mart.
  3. „U.S. Census website“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2008-yil 31-yanvar.
  4. „Jewish Population in the United States, 2002“. Center for Judaic Studies and Contemporary Jewish Life4. 2006-yil 13-fevralda asl nusxadan arxivlangan.
  5. „2011–2015 American Community Survey 5-Year Estimates“. Qaraldi: 2017-yil 1-iyul. [sayt ishlamaydi]
  6. „QuickFacts Newton City, Massachusetts“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2017-yil 3-yanvar.
  7. „SELECTED ECONOMIC CHARACTERISTICS 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2015-yil 17-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.
  8. „ACS DEMOGRAPHIC AND HOUSING ESTIMATES 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2015-yil 5-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.
  9. „HOUSEHOLDS AND FAMILIES 2009–2013 American Community Survey 5-Year Estimates“. United States Census Bureau. 2020-yil 12-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 12-yanvar.