Nermin Neftçi
Hayriye Ayshe Nermin Neftchi[1] (1924, Istanbul, Turkiya - 2003-yil 20-avgust, Bodrum) — turk siyosatchisi. Turkiya tarixida Turkiya Buyuk Millat Majlisi raisining birinchi ayol oʻrinbosari boʻlgan Neftchi 2003-yil 20-avgust kuni yurak xuruji tufayli vafot etdi. 1974 va 1975-yillarda Turkiya Respublikasi Madaniyat vaziri lavozimlarida ishlagan.
Hayotiy[tahrir | manbasini tahrirlash]
1924-yilda Istanbulda tug'ilgan Neftchi Anqara universitetining huquq fakultetini tamomlagan va mustaqil huquqshunos bo'lib ishlagan. Nermin Neftchi turmush o'rtog'i Nizamettin Neftchi bilan 1950 yilda Respublika Xalq partiyasiga (CHP) qo'shildi va 1965-yilgi umumiy saylovlarda Mush deputati bo'ldi. Neftchi 1969-yilgi umumiy saylovlarda fuqarolarning iltimosiga ko'ra Mush viloyatidan o'z nomzodini qo'ydi va Sharqiy viloyatlar orasida demokratiyaga o'tgandan beri umumiy ovoz berish yo'li bilan saylangan birinchi ayol deputat bo'ldi.[2] Ikki muddat (13 va 14) parlament aʼzosi boʻlgan Neftchi partiya majlisi aʼzosi, CHP Markaziy Ijroiya Kengashi va Guruh Ijroiya Kengashi aʼzosi boʻlgan. Byulent Ejevit rais etib saylangan VI- Favqulodda Kongressdan keyin, Kamol Satir bilan birga CHPdan ketgan deputatlardan biri edi.[3] U dastlab Respublikachilar partiyasiga, keyin esa ushbu partiyaning Güven partiyasi bilan birlashishi natijasida tashkil etilgan Respublika Ishonch partiyasiga (CGP) oʻtdi. 1973-yil may oyida u Turkiya Buyuk Millat Majlisining (TBMM) birinchi ayol vitse-prezidenti bo'ldi. 1973-yilgi umumiy saylovlarda qatnashmadi.
1974-yil noyabr oyida tashkil etilgan Sadi Irmakning 38-prezidentligi. Hukumatda u tashqaridan Madaniyat vazirligini tashkil qildi. Turkan Akyoldan keyin ikkinchi ayol vazirdir. Uning turli gazeta va jurnallardagi maqolalari bilan bir qatorda Kirkuk aholisining turkiy tuzilishi va folklorini tasvirlaydigan “ O Yakadan Bu Yakaya ” nomli kitobi ham bor.
1992-yilda rafiqasi Nizamettin Neftchidan ayrilgan Nermin Neftchi jurnalist Solih Neftchi va Sinan Neftchining onasi edi. 2003-yil 20-avgustda yurak xuruji tufayli Bodrumda vafot etdi.[2]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)“. TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 aralık 2017da asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17 nisan 2022.
- ↑ 2,0 2,1 İlk kadın TBMM başkanvekili vefat etti, Hürriyet, 20 Ağustos 2003.
- ↑ „Yeni Parti“. Milliyet (3 temmuz 1972). Qaraldi: 26 aralık 2020.[sayt ishlamaydi]