Natalya Kovshova
Natalya Kovshova (rus. Natalya Kovshova; 1920-yil 26-noyabr 1942-yil 14-avgust) — Ikkinchi jahon urushida qatnashgan sovet mergan ayoli.
U oʻzining kuzatuvchisi boʻlgan doʻsti Mariya Polivanova bilan jang qilgan. Natalya butun urush davomida jasorat bilan jang qildi u 1942-yili avgustda Novgorod yaqinida nemis Vermaxt qoʻshinlari bilan jangda halok boʻldi. Vafotidan keyin 1943-yil 14-fevralda Sovet Ittifoqining jasorat uchun eng oliy mukofoti boʻlgan Sovet Ittifoqi Qahramoni berildi[1].
Natalya Kovshova 1920-yil 26-noyabrda Rossiyadagi Boshqirdiston Respublikasining hozirgi poytaxti Ufa shahrida tugʻilgan. U tugʻilgandan koʻp oʻtmay, uning oilasi Moskvaga koʻchib oʻtdi. U Moskvadagi oʻrta maktabda tahsil olgan. Oʻrta maktabni tugatgandan soʻng, Kovshova aviatsiya universitetiga qabul qilishni kutib, Moskva ilmiy-tadqiqot institutida ishlay boshladi. U institutda oʻqib yurganida Mariya Polivanova ismli qiz bilan tanishgan ikkalasi yaqin doʻst boʻlishdi[2].
1941-yilda Germaniya-Sovet urushi boshlanganda, Kovshova 21 yoshida Polivanova bilan Moskvadagi Narodnoe Opolcheniye (oʻzini-oʻzi mudofaa) boʻlimiga qoʻshildi. Bu mudofaa guruhlari Germaniyaning Luftwaffe samolyotlari Rossiya shahar va qishloqlarini bombardimon qila boshlaganida boshlangan. Kovshova kuzatuv va aloqa boʻlimiga rahbarlik qildi. U koʻp tunlarni boshqaruv minorasida oʻtkazdi. Oʻzini himoya qilish guruhidagi tajribasidan soʻng, Kovshova 528-oʻqchilar polkida snayper mashgʻulotlarida qatnashdi. Mashgʻulotlarni tugatgandan soʻng u 528-oʻqchi polki bilan frontga joʻnatildi.[3][4]
1942-yil yanvar oyida Kovshova va Polivanovalar koʻp oʻtmay, xuddi shu polkga qoʻshildilar, Shimoliy- Gʻarbiy frontda nemis qoʻshinlari bilan jang qila boshladilar. Ikkala ayol ham oʻzlarini polkning eng yaxshi snayperlari sifatida koʻrsatishdi. Ikki ayoldan iborat snayperlar jamoasida Kovshova otuvchi, Polivanova esa snayper vazifasini bajardi. 528-oʻqchi polki Rossiya poytaxtini himoya qilish uchun joʻnatilganda ikkalasi ham Moskva jangida qatnashgan. Jang paytida Kovshova koʻplab nemis askarlarini oʻldirib, oʻzini yaxshi snayper sifatida koʻrsatdi. Shuningdek, u mudofaa paytida koʻplab tanklarga qarshi oʻralar, pulemyotlar va piyodalar xandaqlarini qazdi. U yangi askarlarga miltiqlardan qanday foydalanishni oʻrgatdi. Shuningdek, u eng yaxshi oʻquvchilarni mergan boʻlishga oʻrgatgan, ularga erta merganlikni oʻrgatgan uning otishni oʻrganish mahoratini uzatish. Moskva jangidagi harakatlari uchun Kovshova Qizil Yulduz ordeni bilan taqdirlangan.[5]
Kovshova urush paytida nemislarga katta nafrat bildirdi. U Sovet askarlari Vatanni ozod qilish uchun qanday kurashayotganini namoyish etuvchi sovet tashviqotidan ilhomlangan. U 1942-yilda onasiga shunday deb yozgan: "Siz fashist choʻchqalari qoʻl ostida boʻlgan mahalliy aholidan dahshatli voqealarni eshitishingiz mumkin. Biz bilan birga yashayotgan ayollar mehmonga kelganini aytishdi, nemislar uning akasi va toʻrt nafar dugonasini faqat soat 16:00 dan keyin tashqariga chiqqani uchun otib tashlashgan”. Natalya nemis askarlarini oʻldirishdan juda xursand boʻlardi. U 1942-yil 7-iyulda onasiga shunday deb yozgan edi: „Mening aziz onam!“ “Iltimos, yaradorligim haqida sizga yozmaganim uchun jahl qilmang. Ammo hech qanday jiddiy narsa boʻlmagani uchun sizni hech qanday sababsiz tashvishga solmoqchi emasdim."Men 1942-yil 2-iyunda oʻz boʻlimimga bilan qaytdim. Hozir Mashenka (Mariya) bilan men yosh snayperlar bilan ishlaymiz. Ularning statistikasi yaxshi koʻrinadi. Iyun oyining soʻnggi ikki haftasida oʻquvchilarimiz 3 ta Fritzni oʻtkazib yuborishdi. Yomon emas!"... “Bir necha kun oldin biz besh kishi rota komandiriga hech narsa demasdan razvedkaga chiqdik. Biz nemisning burni ostida edik va ular hech qanday maʼlumotga ega emas edilar!"[6]
1942-yil 14-avgustda Kovshova polki Novgorod viloyatining Sutoki-Byakovo qishlogʻi yaqinida jangga kirishdi. Pulemyotchilar va snayperlar nemislarning hujumiga xandaqlarda qarshilik koʻrsatdilar. Sovet askarlari birin-ketin oʻldirildi, faqat Kovshova va Polivanovalar qoldi, ikkalasi yarador boʻldi. Qoʻlga olishning iloji boʻlmagani uchun Kovshova granatasining pinini tortib olishga va nemis askarlarini xandaqqa yetganda portlatishini kutishga qaror qildi. Nemislar nihoyat xandaqqa etib kelishganda, Kovshova granatalarni portlatib, oʻzini, Polivanovani va koʻplab nemis askarlarini oʻldirdi. Koʻp oʻtmay, uning qurbonligi uchun Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni bilan taqdirlandi. Taxminlarga koʻra, Kovshova va Polivanova birgalikda 300 dan ortiq nemis askarlarini oʻldirgan[7][8].
Sovet baliq ovlash korxonasining trouleriga 1960-yilda Natalya Kovshova nomi berildi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Ковшова Наталья Венедиктовна“ (ruscha). www.warheroes.ru. Qaraldi: 31-yanvar 2018-yil.
- ↑ „Поливанова Мария Семеновна“. airaces.narod.ru. Qaraldi: 25-yanvar 2018-yil.
- ↑ „Ковшова Наталья Венедиктовна“. airaces.narod.ru. Qaraldi: 31-yanvar 2018-yil.
- ↑ Sakaida, Henry. Heroines of the Soviet Union 1941–45 (inglizcha). Bloomsbury Publishing, 20-aprel 2012-yil. ISBN 9781780966922.
- ↑ „Ковшова Наталья Венедиктовна“ (ruscha). www.warheroes.ru. Qaraldi: 31-yanvar 2018-yil. "Ковшова Наталья Венедиктовна". www.warheroes.ru (in Russian). Retrieved 31 January 2018.
- ↑ „Ковшова Наталья Венедиктовна“ (ruscha). www.warheroes.ru. Qaraldi: 31-yanvar 2018-yil. "Ковшова Наталья Венедиктовна". www.warheroes.ru (in Russian). Retrieved 31 January 2018.
- ↑ Sakaida, Henry. Heroines of the Soviet Union 1941–45 (inglizcha). Bloomsbury Publishing, 20-aprel 2012-yil. ISBN 9781780966922. Sakaida, Henry (20 April 2012). Heroines of the Soviet Union 1941–45. Bloomsbury Publishing. ISBN 9781780966922.
- ↑ „От солдата до генерала: Воспоминания о войне. Том 5. Читать бесплатно онлайн в электронном виде | Страница 4 | Единое окно“. window.edu.ru. Qaraldi: 31-yanvar 2018-yil.