Narodovy stadioni
Narodovy stadioni — Polshaning Varshava shahrida joylashgan yigʻma tomli futbol stadioni. Narodovy stadioni kontsertlar va futbol oʻyinlarini oʻtkazish uchun foydalaniladi va Polsha milliy futbol jamoasining uy stadioni hisoblanadi.
58,580 oʻrindiqli stadion Polshadagi eng yirik futbol assotsiatsiyasi arenasidir. Stadionning qurilishi 2008-yilda boshlangan va 2011-yil noyabr oyida yakunlangan. Narodovy stadioni eski Dziesięciolecia stadioni oʻrnida, Praga Południe tumanidagi Zieleniecka prospektida, shahar markaziga yaqin joyda joylashgan. Stadion PVX tom bilan qoplangan, u maydon markazida osilgan shpil ustidagi uyadan ochiladi[1].
Stadion isitiladigan maydon, mashgʻulot maydoni, fasad yoritgichlari, yer osti avtoturargohi bilan jihozlangan. Narodovy stadioni sport tadbirlari, kontsertlar, madaniy tadbirlar va konferensiyalarni oʻtkazishga moʻljallangan joy hisoblanadi. Stadionning rasmiy ochilish marosimi 2012-yil 19-yanvarda boʻlib oʻtgan va birinchi futbol oʻyini 2012-yil 29-fevralda oʻtkazilgan. Birinchi futbol oʻyinida Polsha terma jamoasi va Portugaliya terma jamoasi oʻrtasidagi oʻyin 0:0 hisobidagi durang bilan yakunlangan[2].
Narodovy stadioni 2014—2015-yilgi mavsumda UEFA Yevropa Ligasi finaliga mezbonlik qilgan.
Stadionning xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Qurilish va arxitekturasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Narodovy stadionning bosh pudratchisi Alpine Bau boshchiligidagi Germaniya-Avstriya-Polsha konsorsiumi boʻlib, Alpine Bau Deutschland, Alpine Construction Poland, PBG SA va Hydrobudowa Poland SA kompaniyalaridan tashkil topgan. Tugatish muddati shartnoma imzolangan kundan boshlab 24 oyga belgilangan va qurilish jarayoniga taxminan 1200 nafar xodim jalb qilingan[3].
Stadion 58 580 oʻrinli, futbol oʻyinlari vaqtida 72 900 tagacha tomoshabinni sigʻdira oladi.(jumladan, 106 ta nogironlar uchun oʻrindiq mavjud). Stadionning umumiy hajmi (tomsiz) 1 000 000 m2 dan ortiq va umumiy maydoni 204 000 m2 ni tashkil qiladi. Stadion Varshavadagi eng yirik konferensiya markaziga ega boʻlib, sigʻimi 1600 kishini oʻz ichiga oladi, shu jumladan 25 000 m2 tijorat ofis maydoniga ega. Maydon ostida 1765 ta mashinaga moʻljallangan yer osti avtoturargohi joylashgan[4].
„Milliy“ stadion sport tadbirlari, kontsertlar va madaniy tadbirlarni tashkil etish imkonini beruvchi sport inshootidir. Bundan tashqari, u ofis, bozor joyi, mehmonxona, gastronomik punkt vazifasini ham bajaradi va boshqa maqsadlarda ham foydalaniladi[5].
Stadionning fasadi Polsha milliy ranglariga ishora qiladi, u Polshaning hilpirab turgan bayrogʻiga oʻxshaydi. Stadion kumush va qizil ranglar bilan boʻyalgan.Xuddi shu ranglardan stadion oʻrindiqlarigs rang berish uchun foydalanilgan. Stadion ochiq konstruktsiyaga ega, shuning uchun yopiq tomning qurilishiga qaramay, ichidagi harorat atrof-muhit haroratiga oʻxshaydi. Bunday qurilish stendlar ostiga joylashtirilgan xonalarni tabiiy shamollatish va tabiiy yorugʻlikdan foydalanish imkonini beradi[6].
Maydoni[tahrir | manbasini tahrirlash]
Stadion isitiladigan maydon bilan jihozlangan. Maydon Niderlandiyaning Heythuysen shahrida yetishtirilgan golland oʻtining maysazori bilan qoplangan[7][8]. Konsert tadbirlarini tashkil qilish vaqtida maydon maxsus panel bilan qoplanadi.
Evro-2012 oʻyinlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Stadion Polsha va Ukraina birgalikda mezbonlik qilgan UEFA Evro-2012 oʻyinlari oʻtkaziladigan joylardan biri edi. U yerda „A“ guruhining uchta oʻyini, chorak final va yarim final oʻyinlari oʻtkazildi (bu guruhdagi boshqa oʻyinlar „ Vrotslav“ stadionida boʻlib oʻtdi).
| Sana | Vaqt (CEST) | № 1 jamoa | Natija | № 2 jamoa | Guruh | Toʻpurarlar | Tomashabinlar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2012-yil 8-iyun | 18:00 |  Polsha
|
1-1 |  Yunoniston
|
A guruhi | Robert Lewandowski 17' Dimitris Salpingidis 51' |
56 070 |
| 2012-yil 12-iyun | 20:45 | 1-1 |  Rossiya
|
Alan Dzagoev 37' Jakub Błaszczykowski 57' |
55 920 | ||
| 2012-yil 16-iyun | 20:45 | Yunoniston
|
1-0 | Rossiya
|
Giorgos Karagounis 45+2' | 55 614 | |
| 2012-yil 21-iyun | 20:45 |  Chexiya
|
0-1 |  Portugaliya
|
chorak final | Cristiano Ronaldo 79' | 55 590 |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Euro 2012: Venue guide for European Championship finals“. BBC. Qaraldi: 2-dekabr 2011-yil.
- ↑ „Poland mark Warsaw milestone with Portugal draw“. UEFA.com (29-fevral 2012-yil). Qaraldi: 29-may 2012-yil.
- ↑ „Minister ostrzega budowniczych Stadionu“. dziennik.pl. Qaraldi: 20-may 2012-yil.
- ↑ „Stadion Narodowy w Warszawie - opis“. 2012.org.pl. 9-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-may 2012-yil.
- ↑ „Stadiony w Miastach Gospodarzach – nie tylko na EURO 2012“. 2012.org.pl. 18-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-may 2012-yil.
- ↑ „Biało-czerwona elewacja wkrótce na Stadionie Narodowym“. warszawa.gazeta.pl. Qaraldi: 20-may 2012-yil.
- ↑ „Nederlandse bedrijven leveren grasmat voor EK Voetbal in Polen en Oekraïne“. Financiele Dagblad. 14-iyun 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-sentabr 2022-yil.
- ↑ „Hendriks Graszoden“. Stadionwelt-Business. Qaraldi: 22-iyun 2012-yil.