Nantai togʻi
| Nantai togʻi 男体山 | |
|---|---|
 Nantai togʻining koʻrinishi | |
| Turi | stratovulqon |
| Joylashuvi |
Honshū, Yaponiya 36°45′43″N 139°29′38″E / 36.76194°N 139.49389°E G OKoordinatalari: 36°45′43″N 139°29′38″E / 36.76194°N 139.49389°E G O |
 Yaponiyaning tabiiy xaritasi | |
Nantai togʻi (yaponcha: 男体山 Nantai-san, erkak tog'i,[1] shuningdek, Futara tog'i (yaponcha: 二荒山 Futāra-san) deb ham ataladi[1]) Yaponiyaning asosiy oroli Honshu markazida, Tochigi prefekturasidagi Nikko milliy bogʻida joylashgan stratovulqon hisoblanadi. Togʻning balandligi 2486 metr (8156 fut) ga yetadi. nantai togʻi koʻzga koʻringan diqqatga sazovor joylardan biri hisoblanadi, uni 100 km (62 milya) uzoqlikdagi Saitama shahrida turib, havoning ochiq kunlarda bemalol koʻrish mumkin[2].
Nikko-Shirane togʻi bilan bir qatorda, Nantai togʻi Nikko milliy bogʻidagi eng yangi vulqon inshootlaridan biri hisoblanadi. Vulqonning geologik tuzilishini ilmiy oʻrganish 1957-yilda boshlangan va u taxminan 23 000 yil oldin shakllanganligini va soʻnggi portlash 7 000 yil oldin boʻlganligini aniqlangan[3]. Vulqon 2017-yil iyun oyida Yaponiya meteorologiya agentligi tomonidan faol vulqon deb tasniflangan[4].
Milodiy VIII asrda buddist rohib Shodo Shonin Toqqa ilk bora koʻratilganidan buyon Nantai togʻi buddizm va sintoizm dinlarida muqaddas togʻ va ziyoratgohga aylantirilgan. Shunday qilib, u yerda hozir Futarasan jinja koʻprigi barpo etilgan, shuningdek u yerda go-shintai (yaponcha: 御神体) Nantay togʻini tashkil etuvchi Shinto ziyoratgohi ham joylashgan[5]. Tosho-gu va Rinno-ji bilan bu joy YuNESKOning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan Nikko ziyoratgohlari va ibodatxonalarini jamlanmasini tashkil qiladi. Bu yerda XIX-XX asrlarda olib borilgan arxeologik qazishmalar natijasida eramizning VIII asridagi Nara davrining oxiridan to XVII-XIX asrlarning Edo davrigacha boʻlgan vaqtga oid koʻplab asarlar topilgan. Ulardan bir nechtasi Yaponiya Madaniyat ishlari boʻyicha agentlik tomonidan muhim madaniy obyektlar sifatida eʼlon qilingan.
Nantai togʻi alpinist va yozuvchi Kyūya Fukada tomonidan yozilgan, 100 ta mashhur yapon togʻlari roʻyxatiga kiritilgan.
Toponimika[tahrir | manbasini tahrirlash]
Soʻzma-soʻz, nomni tashkil etuvchi ikki kanji belgisi, zhí 男 va mēng 体 mos ravishda „odam“ va „tana“ degan maʼnoni anglatadi, shuning uchun birlashgan soʻz zhínjín „erkak tanasi“ degan maʼno beradi. Yapon afsonalariga koʻra, Nantai togʻi Shintodagi togʻ xudolari oilasining otasi boʻlgan, qoʻshni Nyoho togʻi esa onasi va Taro togʻi ularning toʻngʻich oʻgʻli hisoblanadi[6].
Trekking[tahrir | manbasini tahrirlash]
Nantai togʻi sayyohlar orasida mashhur boʻlib, choʻqqigacha boʻlgan yoʻl Futarasan ziyoratgohining Chūgushi (yaponcha: 中宮祠 o'rtadagi ziyoratgoh) darvozasidan boshlanadi. Darvoza 5-maydan 25-oktyabrgacha ochiq boʻladi[7].
Nantai togʻi Yaponiyadagi 100 ta mashhur togʻlardan biri hisoblanadi.
Vulqon faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
2008-yil sentabr oyida Yaponiya meteorologiya agentligidan Yasuo Ishizaki va uning Toyama universiteti ilmiy ishlar bilan shugʻullanuvchi hamkasblari tomonidan taxminan 7000 yil oldin portlash boʻlganligi isbotlanib, Nantai togʻini „faol vulqon“ deb qayta tasniflash soʻraldi[8].
Nantai togʻi muqaddas togʻ sifatida[tahrir | manbasini tahrirlash]
Arxeologlarning taʼkidlashicha, Yayoi davridagi eng qadimgi Shinto ziyoratgohlari orasida eng mashxuri go-shintai (yaponcha: 御神体) (yishiro (yorishiro) yaqin atrofdagi togʻ choʻqqisi boʻlib, u daryo suviga ega va bu suv yaqin atrofda insonlar manzilgohlarining berpo etilishiga zamin yaratgan[5].
Nantai togʻi Futarasan ziyoratgohining go- shintayi qismini tashkil etadi va ziyoratgoh ushbu qadimiy togʻ ibodatxonasining muhim namunasi hisoblanadi[5]. Eʼtiborlisi, Nantai (yaponcha: 男体) nomining o‘zi „odam tanasi“ degan maʼnoni anglatadi[5]. Togʻ quyida joylashgan guruch maydonlarini suv bilan taʼminlaydi[5].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Daijirin, Akira Matsumura, 松村明, Dai 2-han (ja), Tōkyō: Sanseidō, 1995-11-03. ISBN 4-385-13900-8. OCLC 34720033.
- ↑ „地理院地図 / GSI Maps｜国土地理院“ (ja). Geospatial Information Authority of Japan. Qaraldi: 2022-yil 2-yanvar.
- ↑ Yamamoto. „日本の主要第四紀火山の積算マグマ噴出量階段図 (日光火山群)“. Geological Survey of Japan (2015-yil 4-fevral). Qaraldi: 2022-yil 3-yanvar.
- ↑ „List of Active Volcanoes in Japan“. Japan Meteorological Agency. Qaraldi: 2022-yil 3-yanvar.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 Hall, John Whitney. The Cambridge History of Japan, Vol. 1 Brown: . Cambridge, UK: Cambridge University Press, 1993. ISBN 0-521-22352-0. OCLC 17483588.
- ↑ Fukada, Kyūya. One Hundred Mountains of Japan, Martin Hood, Honolulu: University of Hawaiʻi Press, 1964. ISBN 0-8248-4785-7. OCLC 930010674.
- ↑ „Futarasan Jinja Shrine Chugushi | Temple“. japantravel.navitime.com. Qaraldi: 2022-yil 26-mart.
- ↑ „Mount Nantai in Nikko may still be active volcano, say researchers“. Mainichi Daily News (2008-yil 13-sentyabr). 2008-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Nantai-Nyoho vulqon guruhi — Yaponiyaning geologik xizmati
